Η εικόνα ενός ηλικιωμένου ατόμου να περιεργάζεται μια κούκλα μπορεί να ξαφνιάσει. Ωστόσο, για χιλιάδες ανθρώπους που ζουν με άνοια, αυτή η απλή πράξη αποτελεί μια θεραπευτική γέφυρα επικοινωνίας και συναισθηματικής ασφάλειας.1

Η Doll Therapy, ή θεραπεία με κούκλα, κατακτάει όλο και περισσότερο έδαφος τα τελευταία χρόνια σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων και κέντρα ημέρας καθώς έρευνες αποδεικνύουν τη συμβολή της στη βελτίωση της ποιότητας ζωής  των ασθενών με άνοια.2

Η Doll Therapy είναι μια μη φαρμακευτική παρέμβαση που στοχεύει στη μείωση του άγχους, της ανησυχίας και της επιθετικότητας σε ασθενείς με άνοια, μέσω της επαφής με μια κούκλα που μοιάζει με μωρό.1-2 Η μέθοδος βασίζεται στη θεωρία του δεσμού (attachment theory): η επαφή με το "μωρό" αναβιώνει θετικά συναισθήματα φροντίδας και προστασίας, ενεργοποιώντας αναμνήσεις και μειώνοντας το αίσθημα μοναξιάς.

Σε μια συνεδρία Doll Therapy η κούκλα δε λειτουργεί απλώς σαν ένα αντικείμενο. Για πολλούς ηλικιωμένους ασθενείς με άνοια, φέρνει μνήμες από την οικογένεια και τη γονεϊκότητα, προσφέροντας ένα αίσθημα σκοπού.2-3 Κλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι οι ασθενείς που συμμετέχουν σε προγράμματα Doll Therapy:

  • Μειώνουν τα επεισόδια άγχους και ανησυχίας.
  • Εμφανίζουν λιγότερα ξεσπάσματα επιθετικότητας.
  • Αυξάνουν την κοινωνική αλληλεπίδραση.
  • Κοιμούνται καλύτερα και νιώθουν πιο ήρεμοι.1-3

Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Aging & Mental Health (2021), φάνηκε ότι η εφαρμογή της Doll Therapy για 6 εβδομάδες σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων οδήγησε σε μείωση της φαρμακευτικής αγωγής που δινόταν επί ανησυχίας έως και 30%.4

Σε μια συνεδρία Doll Therapy ο ασθενής αρχικά λαμβάνει μια κούκλα κατάλληλη για την ηλικία και τις ανάγκες του. Οι επαγγελματίες Υγείας παρατηρούν πώς αντιδρά και, αν η εμπειρία είναι θετική, η κούκλα γίνεται μέρος της καθημερινής ρουτίνας. Οι συζητήσεις γύρω από την κούκλα όπως για παράδειγμα ερωτήσεις τύπου "Πώς είναι το μωρό σου σήμερα;", ανοίγουν δίαυλους επικοινωνίας και μειώνουν την αίσθηση απομόνωσης.2,5

Παρά τα πλεονεκτήματα, η μέθοδος γεννά ηθικούς προβληματισμούς. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η χρήση κούκλας μπορεί να θεωρηθεί "παιδικοποίηση" των ηλικιωμένων. Οι ειδικοί τονίζουν ότι η επιλογή πρέπει να γίνεται με σεβασμό και συναίνεση από την οικογένεια, ενώ η εφαρμογή πρέπει να είναι εξατομικευμένη και όχι καταναγκαστική.2-4

Η θεραπεία με κούκλες αναγνωρίζεται πλέον ως μία από τις πιο αποτελεσματικές μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις για τη διαχείριση της συμπεριφοράς στην άνοια.1-5 Σε συνδυασμό με την μουσικοθεραπεία, την εργοθεραπεία και τις ψυχοκοινωνικές δραστηριότητες, μπορεί να συμβάλει σε ένα πιο ανθρώπινο και λιγότερο φαρμακοεξαρτώμενο μοντέλο φροντίδας.6

Συμπερασματικά, μια απλή κούκλα μπορεί να γίνει γέφυρα προς τον κόσμο των ασθενών με άνοια, προσφέροντας παρηγοριά, ηρεμία και μια αίσθηση οικειότητας. Η Doll Therapy μας υπενθυμίζει ότι η φροντίδα δεν είναι μόνο ιατρική υπόθεση, αλλά και ζήτημα συναισθηματικής επαφής και ανθρωπιάς.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

  1. Mitchell G, Agnelli J. Non-pharmacological approaches to alleviate behavioural and psychological symptoms of dementia. Br J Community Nurs. 2015;20(9):441–449.
  2. Tsampoula Iliana, Ioannis Koutelekos. Doll therapy in dementia. Perioperative Nursing.2020; 9(1):24-32.
  3. James IA, Mackenzie L, Mukaetova-Ladinska E, Reichelt FK. Doll use in care homes for people with dementia. Int J Geriatr Psychiatry. 2006;21(11):1093–1098.
  4. Pezzati R, Molteni V, Bani M, Settanta C, Polizzi A, Villa I. Can doll therapy reduce anxiety and behavioral symptoms in people with dementia? Aging Ment Health. 2021;25(6):1121–1128.
  5. Ng QX, Ho CYX, Koh SSH, Tan WC, Chan HW. Doll therapy for dementia sufferers: A systematic review. Complement Ther Clin Pract. 2017;26:31–35.
  6. Mackenzie L, James IA, Morse R, Mukaetova-Ladinska E. The impact of doll therapy on well-being in dementia: A pilot study. Int J Geriatr Psychiatry. 2018;33(6):829–837.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Λάρισα: Ανοικτή συζήτηση κατά της διάλυσης της Παιδιατρικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου
Προχωρημένες επαφές για πώληση της Innovis Pharma
Πρώτη προκήρυξη για 53 μόνιμους ψυχιάτρους του Εθνικού Δικτύου Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας (ΕΔΥΨΥ)