«Είναι λιγότερο συχνή από την οργανική ωταλγία, αλλά σημαντική γιατί συχνά παραβλέπεται και «χτυπά» περισσότερο τις γυναίκες. Θα λέγαμε, είναι απότοκο της σύγχρονης ζωής του ανθρώπου» αναφέρει ο διαπρεπής Έλληνας Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος Μηνάς Ν. Αρτόπουλος, Διευθυντής της Α’ Ω.Ρ.Λ. κλινικής του «ΜΗΤΕΡΑ».

Η ψυχογενής ωταλγία προέρχεται ή επηρεάζεται από ψυχολογικά αίτια και χωρίς εμφανή ιατρική αιτία.

«Είναι δηλαδή, εξηγεί ο κ. Αρτόπουλος, πραγματικός και όχι «φανταστικός» πόνος. Προκαλείται από απορρύθμιση στην αντίληψη του πόνου στον εγκέφαλο, χωρίς να υπάρχει βλάβη στο αυτί».

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τους Ω.Ρ.Λ συνδέεται με ψυχολογικές καταστάσεις όπως:

  • Άγχος,
  • Κατάθλιψη,
  • Σωματοδυσμορφική διαταραχή,
  • Σύνδρομο σωματοποίησης,
  • Υστερία (σύμφωνα με παλαιότερη ορολογία).

 Συμπτώματα

Τα βασικά συμπτώματα προκαλούν ενοχλήσεις ή πόνο στο αυτί χωρίς ευρήματα στην ωτοσκόπηση. Τα συνοδά συμπτώματα είναι: 

  • πονοκέφαλοι,
  • μυϊκή ένταση,
  • αυχενική δυσκαμψία

Συχνά σχετίζεται με περιόδους στρες ή συναισθηματικής φόρτισης.

Διάγνωση

Για τη διάγνωση της ψυχογενούς ωταλγίας είναι απαραίτητο να αποκλειστούν  αρχικά  τα οργανικά  αίτια όπως: μέση ωτίτιδα, εξωτερική ωτίτιδα, προβλήματα κροταφογναθικής άρθρωσης, νευραλγίες, δόντια κ.λπ.

Ταυτόχρονα θα πρέπει ο ασθενής να υποβληθεί σε ωτοσκόπηση και απεικονίσεις και να αναλυθεί το ψυχοκοινωνικό ιστορικό του. Τελικά η διάγνωση γίνεται με αποκλεισμό (διάγνωση εξ αποκλεισμού).

Όπως εξηγεί ο κ Αρτόπουλος, ο γιατρός θα πρέπει να υποψιαστεί την προέλευση της: «Όταν ο πόνος δεν αντιστοιχεί σε οργανικά ευρήματα, υπάρχουν εναλλαγές στην ένταση του,  οι οποίες σχετίζονται με το άγχος και παράλληλα ο ασθενής έχει ιστορικό ψυχικής νόσου ή χρόνιου πόνου σε άλλα σημεία του σώματος χωρίς σαφή αιτία».

Αντιμετώπιση

Η ψυχογενής ωταλγία κυρίως αντιμετωπίζεται με:

  • Σωστή ενημέρωση και καθησυχασμό,
  • Ψυχολογική υποστήριξη ή/και παραπομπή σε ψυχολόγο ή ψυχίατρο, με τη χορήγηση, αν χρειάζεται, αγχολυτικών ή αντικαταθλιπτικών φαρμάκων,
  • Θεραπεία γνωστικής-συμπεριφορικής προσέγγισης.

Η ψυχογενής ωταλγία, σύμφωνα με στατιστικές μελέτες, εμφανίζεται συχνότερα στις γυναίκες γιατί:

  • Ψυχοσωματική έκφραση: Οι γυναίκες έχουν ελαφρώς μεγαλύτερη τάση να σωματοποιούν το άγχος ή την ψυχική δυσφορία (δηλαδή να εκδηλώνουν ψυχικές πιέσεις με σωματικά συμπτώματα).
  • Ορμονικές επιδράσεις: Ορμονικές μεταβολές (π.χ. κύκλος, εγκυμοσύνη, εμμηνόπαυση) ενδέχεται να αυξάνουν την ευαισθησία στον πόνο ή να ενισχύουν ψυχικές καταστάσεις που οδηγούν σε ψυχογενή συμπτώματα.
  • Πιο συχνή αναζήτηση ιατρικής βοήθειας: Οι γυναίκες στατιστικά αναφέρουν πιο συχνά ήπια ή αδιευκρίνιστα συμπτώματα.

«Η ψυχογενής ωταλγία είναι πραγματικό και σημαντικό πρόβλημα υγείας, συχνότερο στις γυναίκες και η αντιμετώπισή του, απαιτεί διεπιστημονική προσέγγιση (ΩΡΛ + Ψυχική Υγεία) και ευαισθησία στη διάγνωση και διαχείρισή της», καταλήγει ο κ Αρτόπουλος.

 

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Ι. Βαρδακαστάνης: Το αναπηρικό κίνημα συνεχίζει να αγωνίζεται και να διεκδικεί
Ενδυνάμωση των ασθενών: Καμπάνια ευαισθητοποίησης για την ενίσχυση υιοθέτησης της περιτοναϊκής κάθαρσης στην Ελλάδα
Πνευμονία: Βακτηριακό ένζυμο είναι πιθανό να προκαλεί μοιραίες καρδιακές επιπλοκές [μελέτη]