Πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία για την Υγεία μας δίνει η Eurostat, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας.

Αφορμή τα στοιχεία που παρέχει συγκεκριμένα ο στόχος βιώσιμης ανάπτυξης SDG3 "Καλή υγεία και ευημερία", που αποσκοπεί στη διασφάλιση της υγείας και την προώθηση της ευημερίας των ανθρώπων όλων των ηλικιών, μέσω της βελτίωσης της αναπαραγωγικής υγείας, της υγείας των μητέρων και των παιδιών, της εξάλειψης των επιδημιών των κύριων μεταδοτικών ασθενειών και της μείωσης των μη μεταδοτικών και ψυχικών ασθενειών. 

Ένας από τους δείκτες της Eurostat για τη μέτρηση της προόδου στον SDG 3 είναι η επικράτηση του καπνίσματος στον πληθυσμό ηλικίας 15 ετών και άνω.

Το 2023, το 24 % του πληθυσμού της ΕΕ ηλικίας 15 ετών και άνω κάπνιζε, σημειώνοντας μείωση 2 ποσοστιαίων μονάδων σε σύγκριση με το 2017 (26%). Μεταξύ των ανδρών, το ποσοστό ήταν 28 %, ενώ το 21% των γυναικών κάπνιζε.

Η Σουηδία ανέφερε το χαμηλότερο ποσοστό καπνιστών (8 %) στον πληθυσμό ηλικίας 15 ετών και άνω, ακολουθούμενη από τις Κάτω Χώρες (11 %) και τη Δανία (14 %). Αυτές οι 3 χώρες κατέγραψαν επίσης τα χαμηλότερα ποσοστά καπνίσματος τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες: Σουηδία (9 % των ανδρών και 8 % των γυναικών), Κάτω Χώρες (13 % και 10 %) και Δανία (16 % και 12 %).

Αντίθετα, η Βουλγαρία είχε το υψηλότερο συνολικό ποσοστό καπνιστών (37%), ακολουθούμενη από την Ελλάδα (36%) και την Κροατία (35%).

Σχεδόν το ήμισυ του ανδρικού πληθυσμού καπνίζει στη Βουλγαρία (49 %), τη Λετονία (48 %) και τη Λιθουανία (43 %). Μεταξύ των γυναικών, τα υψηλότερα ποσοστά καπνίσματος καταγράφηκαν στην Ελλάδα (32 %), την Κροατία (30 %) και τη Ρουμανία (29 %).

Υγιεινή ζωή

Η παγκόσμια αύξηση του προσδόκιμου ζωής κατά τον τελευταίο αιώνα είναι αποτέλεσμα διαφόρων παραγόντων, όπως η μείωση της βρεφικής θνησιμότητας, η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου, η βελτίωση του τρόπου ζωής και της εκπαίδευσης, καθώς και οι πρόοδοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και της ιατρικής.

Το προσδόκιμο ζωής έχει αυξηθεί στις χώρες της ΕΕ κατά τις τελευταίες δεκαετίες, παρόλο που ο ρυθμός προόδου έχει προσωρινά επιβραδυνθεί κατά τη διάρκεια της πανδημίας CοViD 19. Ενώ το προσδόκιμο ζωής παρέχει μια αντικειμενική εκτίμηση του χρόνου που μπορούν να αναμένουν να ζήσουν οι άνθρωποι, δεν δείχνει αν οι άνθρωποι ζουν με καλή υγεία.

Ως εκ τούτου, στην ανάλυση περιλαμβάνονται δύο δείκτες.

Ο πρώτος, τα έτη υγιούς ζωής κατά τη γέννηση, δείχνει τον αριθμό των ετών που ένα άτομο μπορεί να αναμένουν να ζήσει σε καλή υγεία. Ο δεύτερος μετρά το ποσοστό των ατόμων που θεωρούν την υγεία τους καλή ή πολύ καλή, αποτυπώνοντας την υποκειμενική άποψη του ατόμου για την ευημερία του.

Το προσδόκιμο υγιούς ζωής και η αυτοεκτίμηση της υγείας του πληθυσμού της ΕΕ μειώθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας CoViD.

Το 2022, ένα παιδί που γεννήθηκε στην ΕΕ θα μπορούσε να έχει προσδόκιμο ζωής 62,6 έτη χωρίς σοβαρή ή μέτρια αναπηρία.

Οι γυναίκες είχαν ελαφρώς υψηλότερο προσδόκιμο υγιούς ζωής, με 62,8 έτη, σε σύγκριση με 62,4 έτη για τους άνδρες.

Ο συνολικός αριθμός για την ΕΕ κρύβει σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών, με το προσδόκιμο υγιούς ζωής να διαφέρει κατά 16,0 έτη μεταξύ των χωρών το 2022.

Η Μάλτα κατέγραψε τον υψηλότερο αριθμό ετών υγιούς ζωής, με 70,2, ακολουθούμενη από την Ιταλία με 67,4 και την Ελλάδα με 67,0 έτη.

Αντίθετα, οι χαμηλότερες τιμές καταγράφηκαν στη Λετονία και τη Δανία, με 54,2 και 55,9 έτη, αντίστοιχα.

Λόγω μεθοδολογικών αλλαγών σε διάφορα κράτη μέλη, τα στοιχεία για το 2022 δεν είναι συγκρίσιμα με τα στοιχεία των προηγούμενων ετών. Σε επίπεδο ΕΕ, υπάρχει διαθέσιμη μια συνεπής χρονοσειρά για την περίοδο 2016-2021, η οποία δείχνει μια συνολική ελαφρά μείωση του προσδόκιμου υγιούς ζωής από 64,0 σε 63,6 έτη.

Παρόλο που σημειώθηκε βελτίωση μεταξύ 2016 και 2019, το προσδόκιμο υγιούς ζωής μειώθηκε κατά 1,0 έτος από το 2019 έως το 2021 κατά τη διάρκεια της πανδημίας CoViD.

Η μείωση του συνολικού προσδόκιμου ζωής σε ολόκληρη την ΕΕ που προκλήθηκε από την πανδημία COVID-19 φαίνεται να έχει σταματήσει το 2022.

Ενώ το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση μειώθηκε το 2020 και το 2021 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, αυξήθηκε κατά 0,5 έτη το 2022 και κατά 0,8 έτη το 2023. Με 81,4 έτη το 2023, ξεπέρασε ελαφρώς την προ πανδημίας τιμή των 81,3 ετών που αναφέρθηκε το 2019.

Ο αντίκτυπος της πανδημίας αντικατοπτρίζεται επίσης στα στοιχεία για την αυτοεκτίμηση της υγείας. Ενώ το ποσοστό των πολιτών της ΕΕ που αξιολογούν την υγεία τους ως καλή ή πολύ καλή αυξήθηκε μεταξύ 2017 και 2020, μειώθηκε το 2021 και το 2022. Αύξησε ξανά το 2023, φθάνοντας το 67,9 %.

Ωστόσο, το ποσοστό αυτό εξακολουθεί να είναι 0,7 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερο από ό,τι το 2018. Όπως και στην περίπτωση του προσδόκιμου υγιούς ζωής, το ποσοστό αυτό παρουσίασε μεγάλες διακυμάνσεις μεταξύ των κρατών μελών, κυμαινόμενο από 47,6 % στη Λιθουανία έως 79,5 % στην Ιρλανδία και τη Μάλτα. Επιπλέον, υπάρχουν διαφορές μεταξύ των αγροτικών και των αστικών περιοχών.

 Το 2023, το ποσοστό των ατόμων που θεωρούσαν την υγεία τους καλή ή πολύ καλή ήταν υψηλότερο στις πόλεις (69,3 %), ελαφρώς χαμηλότερο από τον μέσο όρο στις κωμοπόλεις και τα προάστια (68,1 %) και χαμηλότερο στις αγροτικές περιοχές (65,4 %). Επιπλέον, το ποσοστό των ατόμων με αναπηρία — που αντιμετωπίζουν μακροχρόνιο περιορισμό στην εκτέλεση συνήθων δραστηριοτήτων - που θεωρούσαν την υγεία τους καλή ή πολύ καλή ήταν σημαντικά χαμηλότερο από αυτό του υπόλοιπου πληθυσμού.

Το 2023, το 25,3 % των ατόμων με μέτρια αναπηρία και μόλις το 7,3 % των ατόμων με σοβαρή αναπηρία θεωρούσαν την υγεία τους καλή ή πολύ καλή, σε σύγκριση με το 85,0 % των ατόμων χωρίς αναπηρία.

Παρά το υψηλότερο προσδόκιμο υγιούς ζωής κατά τη γέννηση, οι γυναίκες ήταν λιγότερο πιθανό από τους άνδρες να αξιολογήσουν την υγεία τους ως καλή ή πολύ καλή: το 65,4 % των γυναικών και το 70,5 % των ανδρών θεωρούσαν την υγεία τους καλή ή πολύ καλή το 2023 — μια διαφορά 5,1 ποσοστιαίων μονάδων.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Κουραμπιέδες, μελομακάρονα και μια αίσθηση ανεκπλήρωτου
Το πρώτο και μοναδικό βιο - ομοειδές φάρμακο για την πολλαπλή σκλήρυνση μπαίνει στις ΗΠΑ
Ι. Βαρδακαστάνης: Το αναπηρικό κίνημα συνεχίζει να αγωνίζεται και να διεκδικεί