Περισσότεροι από 100.000 Έλληνες, άνδρες και γυναίκες, πάσχουν από διάφορες φλεγμονώδεις αρθρίτιδες, όπως είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα και η ψωριασική αρθρίτιδα.

Όπως ανέφεραν ο Καθηγητής Ρευματολογίας Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, κ. Λουκάς Σέττας, και ο Διευθυντής της Ρευματολογικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης ‘Άγιος Παύλος’ κ. Παναγιώτης Αθανασίου σε συνέντευξη τύπου, η ρευματοειδής αρθρίτιδα προσβάλλει σημαντικά συχνότερα τις γυναίκες από ό,τι τους άνδρες.

Τρεις φορές περισσότερες γυναίκες εμφανίζουν τη νόσο στην ηλικία μεταξύ 40 και 55 ετών. Η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα από την άλλη προσβάλλει τρεις φορές περισσότερους άνδρες. Η νόσος εμφανίζει τα πρώτα της συμπτώματα από την ηλικία των 20 ετών.

Η ψωριασική αρθρίτιδα προσβάλλει γυναίκες και άνδρες από την ηλικία των 30 περίπου ετών στο ίδιο ποσοστό, και συνήθως συνοδεύεται από τη δερματική εκδήλωση της ψωρίασης.

Το μέγεθος του προβλήματος των φλεγμονωδών αρθρίτιδων καθορίζεται από δύο παράγοντες, τόνισαν οι ομιλητές:

  • Από τον επιπολασμό τους, δηλ. από τη συχνότητά τους, στο γενικό πληθυσμό.
  • Από τις επιπτώσεις τους στους ίδιους τους ασθενείς και στις οικογένειές τους, στο κοινωνικό σύνολο.

Τι είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα;

Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης, αυτοάνοση και εξελικτική νόσος, που προσβάλλει κατ’ εξοχήν τις αρθρώσεις, αλλά όχι σπάνια και διάφορα άλλα όργανα. Είναι το συχνότερο φλεγμονώδες ρευματικό νόσημα. Προσβάλλει συνήθως άτομα ηλικίας 35-55 ετών, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και σε άτομα οποιασδήποτε ηλικίας, ακόμη και σε παιδιά.

Φαίνεται ότι πολλοί παράγοντες, όπως περιβαλλοντικοί, γενετικοί, ορμονικοί και ανοσολογικοί, εμπλέκονται στην αιτιοπαθογένεια της νόσου, αλλά η ακριβής αιτιολογία της δεν είναι γνωστή. Ωστόσο, είναι γνωστοί οι παθογενετικοί μηχανισμοί με τους οποίους αναπτύσσεται η ρευματοειδής αρθρίτιδα.

Πρόκειται για παθολογικούς μηχανισμούς του ανοσοποιητικού συστήματος του οργανισμού που οδηγούν σε μία ανεξέλεγκτη φλεγμονή καιπρόκληση φθοράς στον αρθρικό χόνδρο και διαβρώσεων στα οστά των αρθρώσεων.

Τα κύρια κλινικά χαρακτηριστικά της ρευματοειδούς αρθρίτιδας είναι:

  • Ο πόνος στην άρθρωση
  • Η διόγκωση της άρθρωσης
  • Ηαύξηση της τοπικής θερμοκρασίας της άρθρωσης
  • Η ευαισθησία στην πίεση της άρθρωσης
  • Η πρωινή δυσκαμψία, δηλαδή η δυσκολία στις κινήσεις, της άρθρωσης.

Η ρευματοειδής αρθρίτιδα συνήθως προσβάλλει πολλές αρθρώσεις ταυτόχρονα, είναι δηλαδή πολυαρθρίτιδα, και είναι συμμετρική, δηλαδή εντοπίζεται στις ίδιες αρθρώσεις στις δύο πλευρές του σώματος.

Τι είναι ηαγκυλωτική σπονδυλαρθρίτιδα;

Η αγκυλωτική σπονδυλαρθρίτιδα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης πάθηση που προσβάλλει τις ιερολαγόνιες αρθρώσεις, δηλαδή τις αρθρώσεις μεταξύ του ιερού οστού και των λαγονίων οστών της λεκάνης, καθώς και τη σπονδυλική στήλη, αλλά αρκετά συχνά και περιφερικές αρθρώσεις, κυρίως αρθρώσεις των κάτω άκρων.

Όχι σπάνια η πάθηση αυτή προσβάλλει και άλλα όργανα, όπως π.χ. τα μάτια.

Η αιτιολογία της νόσου παραμένει άγνωστη. Ωστόσο, φαίνεται ότι γενετικοί παράγοντες παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της νόσου, αφού έχει βρεθεί μια ισχυρή συσχέτιση με το αντιγόνο ιστοσυμβατότητας Β27.

Το πρώτο σύμπτωμα της αγκυλωτικής σπονδυλαρθρίτιδας είναι η φλεγμονώδης οσφυαλγία, δηλαδή ο πόνος στη μέση και κυρίως στους γλουτούς, που έχει τα εξής χαρακτηριστικά:

  • Χειροτερεύει με την έλλειψη δραστηριότητας, όπως συμβαίνει κατά τη νυκτερινή ανάπαυση.
  • Βελτιώνεται με την άσκηση.
  • Συνοδεύεται από πρωινή δυσκαμψία στη μέση, δηλαδή ο ασθενής παρουσιάζει δυσκολία στο σκύψιμο το πρωί καθώς σηκώνεται από το κρεβάτι του.

Τι είναι η ψωριασική αρθρίτιδα;

Η ψωριασική αρθρίτιδα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης πάθηση που προσβάλλει τις αρθρώσεις των άνω και κάτω άκρων ή/και της σπονδυλικής στήλης και εμφανίζεται στο 10-30% των ασθενών με μια δερματική πάθηση που λέγεται ψωρίαση.

Η αιτιολογία της νόσου δεν είναι γνωστή. Ωστόσο είναι γνωστοί οι παθογενετικοί μηχανισμοί με τους οποίους αναπτύσσεται η νόσος.

Τα κύρια συμπτώματα και σημεία της ψωριασικής αρθρίτιδας, στα οποία άλλωστε βασίζεται και η διάγνωσή της, είναι:

Αρθρίτιδα που εκδηλώνεται με τα συμπτώματα και σημεία της φλεγμονής, όπως:

  • Πόνο
  • Διόγκωση της άρθρωσης
  • Θερμότητα
  • Πρωινή δυσκαμψία
  • Τοπική ευαισθησία στην πίεση

Η αρθρίτιδα μπορεί να αφορά οποιαδήποτε άρθρωση των άνω ή των κάτω άκρων. Η ψωριασική αρθρίτιδα προσβάλλει κυρίως μεγάλες αρθρώσεις και μπορεί να εμφανίζεται ως μονοαρθρίτιδα, να εντοπίζεται δηλαδή μόνο σε μια άρθρωση, ή ως ασύμμετρη ολιγοαρθρίτιδα να εντοπίζεται δηλαδή σε λίγες αρθρώσεις, το πολύ μέχρι τέσσερις, ή ως πολυαρθρίτιδα, να εντοπίζεται δηλαδή σε περισσότερες από τέσσερις αρθρώσεις.

Ποιες είναι οι επιπτώσεις των ρευματικών παθήσεων στους ίδιους τους ασθενείς, στις οικογένειές τους, στο κοινωνικό σύνολο;

Σε σύγκριση με όλες τις άλλες ομάδες παθήσεων στο επίπεδο του γενικού πληθυσμού ενηλίκων:

  • Οι φλεγμονώδεις αρθρίτιδες είναι ένα πολύ συχνό χρόνιο πρόβλημα υγείας, αντίστοιχο σχεδόν με τις καρδιαγγειακές παθήσεις.
  • Οι φλεγμονώδεις αρθρίτιδες είναι το κυριότερο α ίτιο νοσηρότητας, απουσιών από την εργασία και μακροχρόνιας λειτουργικής ανικανότητας στον εργαζόμενο πληθυσμό, δηλαδή σε άτομα ηλικίας 19-65 ετών.

Υπάρχει ελπίδα γι’ αυτούς τους ασθενείς;

Σήμερα, χάρις στις σημαντικές προόδους της Ρευματολογίας, του κλάδου δηλαδή της Ιατρικής που ασχολείται με τη μελέτη, την έρευνα, τη διάγνωση, την πρόληψη και τη θεραπεία των ρευματικών παθήσεων, είναι εφικτή η αποτελεσματική θεραπευτική αντιμετώπιση των παθήσεων αυτών, επιτυγχάνοντας καταστολή και ύφεση των κλινικών τους εκδηλώσεων, με δύο προϋποθέσεις:

  • Την έγκαιρη διάγνωση
  • Την πρώιμη και ορθή θεραπευτική παρέμβαση

Η επιστημονική έρευνα την τελευταία 15ετία έχει συμβάλει σημαντικά στην κατανόηση των μοριακών μηχανισμών που εμπλέκονται στην εμφάνιση και εξέλιξη των παραπάνω νοσημάτων και έχει οδηγήσει στη δημιουργία καινοτόμων βιολογικών θεραπειών.

Οι νέες αυτές θεραπείες στοχεύουν σε συγκεκριμένα στάδια του ανοσολογικού μηχανισμού επιδεικνύοντας έτσι υπέρτερη αποτελεσματικότητα έναντι των παραδοσιακών ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων. Οι βιολογικές θεραπείες προσφέρουν όχι μόνο ανακούφιση από τα συμπτώματα, αλλά οδηγούν και στην επιβράδυνση της εξέλιξης των αρθρικών καταστροφών, γεγονός που έχει άμεση και ουσιαστική επίδραση στη διατήρηση της λειτουργικότητας, της ικανότητας για εργασία και στη γενικότερη καλυτέρευση της ποιότητας ζωής των πασχόντων.

Ξεχωριστή θέση ανάμεσα στις βιολογικές θεραπείες κατέχουν τα φάρμακα που αναστέλλουν τον παράγοντα νέκρωσης των όγκων (TNFα), όπως η ινφλιξιμάμπη, η ετανερσέπτη η ανταλιμουμάμπη, καθώς και νέα φάρμακα όπως η σερτολιζουμάμπη και η γκολιμουμπάμπη, που είναι η πρώτη και μοναδική υποδόρια αντί-TNF θεραπεία, χορηγούμενη μία φορά το μήνα, και έλαβε ταυτόχρονα έγκριση για τη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, της ψωριασικής αρθρίτιδας και της αγκυλοποιητικής σπονδυλίτιδας.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Για τη σημασία της θρησκευτικότητας και της πνευματικότητας στην ενίσχυση της ψυχικής και σωματικής ευεξίας μίλησε ο Πρόεδρος του ΙΣΑ Γ. Πατούλης
Λιγότερη καθιστική ζωή κατά μισή ώρα μειώνει την υπέρταση στους ηλικιωμένους [μελέτη]
‘’Η παιδιατρική στη σημερινή πραγματικότητα’’ - Διημερίδα στο Παπαγεωργίου