Αγγλικός όρος

epistaxis

Ορισμός

Αιμορραγία από τη μύτη, ρινορραγία.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ: Η επίσταξη μπορεί να συμβεί αυτόματα ή δευτεροπαθώς σε τοπικές λοιμώξεις (φλεγμονή του προδόμου της ρινός, ρινίτιδα, παραρρινοκολπίτιδα),συστηματικές λοιμώξεις (οστρακιά, τυφοειδής πυρετός), σε ξηρότητα του ρινικού βλεννογόνου, τραυματισμούς (περιλαμβανομένου και του σκαλίσματος της μύτης), όγκους των παραρρινίων κόλπων ή του ρινοφάρυγγα, διάτρηση του διαφράγματος, υπέρταση και αιμορραγικές διαθέσεις σχετιζόμενες με αναιμία, λευχαιμία, αιμοφιλία ή ηπατική νόσο.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ: Η σταθερή, συνεχής πίεση που εφαρμόζεται συμπιέζοντας τα ρουθούνια προς το διάφραγμα μπορεί να ελέγξει την αιμορραγία προσωρινά. Αν αυτό δεν είναι αποτελεσματικό, καθορίζεται το σημείο της αιμορραγίας και ασκείται πίεση με ένα καθαρό ύφασμα ή ταμπόν, εμποτισμένο με ένα αγγειοσυσπαστικό παράγοντα, όπως η φαινυλεφρίνη 0.25%. Ο ασθενής αναπνέει από το στόμα εν όσω ασκείται η πίεση για 5 περίπου λεπτά. Αν και αυτό αποτύχει, η όλη διαδικασία επαναλαμβάνεται για άλλα 5 λεπτά. Ο ασθενής πρέπει να παραμείνει ακίνητος στο κρεβάτι με την κεφαλή ανασηκωμένη.

Εάν η αιμορραγία είναι στην οπίσθια ρινική κοιλότητα, η περιοχή αναισθητοποιείται με λιδοκαΐνη 2% εφαρμοζόμενη τοπικά και στη συνέχεια καυτηριάζεται με ηλεκτροκαυτηριασμό ή εφαρμογή 75% νιτρικού αργύρου.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Ο καυτηριασμός δεν πρέπει να διενεργείται εάν η επίσταξη οφείλεται σε αιμορραγική διάθεση. Εφαρμόζεται πίεση με γάζα εμποτισμένη με βαζελίνη, ώστε να αποφευχθεί ο τραυματισμός της πέριξ περιοχής. Μπορεί να απαιτηθεί οπίσθιος επιπωματισμός της ρινικής κοιλότητας ή επιπωματισμός με μπαλόνι. Το τελευταίο γίνεται με την εισαγωγή ενός καθετήρα τύπου Foley στη μύτη και με φούσκωμα του αεροθαλάμου όταν έχει τοποθετηθεί στην οπίσθια ρινική κοιλότητα. Στη συνέχεια, ασκείται έλξη στον καθετήρα ώστε να συμπιεστούν τα αγγεία της περιοχής.

ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ: Καθορίζεται η βατότητα (κάθαρση) του αεραγωγού, το επίπεδο δυσφορίας και άγχους καθώς και το αν υπάρχει προηγούμενο ιστορικό ρινορραγιών. Ο ασθενής πρέπει να κάθεται όρθιος με κλίση προς τα εμπρός για να προληφθεί η εισρόφηση και πρέπει να πτύει το αίμα για να περιοριστεί η ναυτία και ο έμετος από την κατάποση του αίματος. Συνήθως η αιμορραγία ελέγχεται με την πίεση των ρουθουνιών πάνω στο διάφραγμα για περίπου 5 με 10 λεπτά, ενώ ο ασθενής αναπνέει από το στόμα. Εφαρμόζεται πίεση κατά μήκος ή κάτω από το άνω χείλος και τοποθετούνται κρύα επιθέματα στη μύτη ή στο πίσω μέρος του αυχένα για να σταματήσει η αιμορραγία. Εάν χρειαστεί να γίνει οπίσθιος επιπωματισμός, εξηγείται στον ασθενή η διαδικασία και χορηγείται η κατάλληλη προνάρκωση. Εκτιμάται ο βαθμός υποξαιμίας και χορηγείται κατάλληλα οξυγόνο με μάσκα προσώπου. Τα ρουθούνια εξετάζονται για νέκρωση από την πίεση. Οι ασθενείς πρέπει να αποφεύγουν το φύσημα ή το σκάλισμα της μύτης, ενώ η αυξημένη υγρασία μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της υποτροπής της επίσταξης εφόσον η ξηρότητα του ρινικού βλεννογόνου ήταν η αιτία της. Απλά μέτρα, όπως η άσκηση πίεσης με τα δάκτυλα, εξηγούνται στον ασθενή ώστε να μπορεί να σταματήσει μια επίσταξη στο σπίτι.

Ετυμολογία

(Ελλ., επίσταξη)

Υπώνυμος όρος

apple packer′s epistaxis