Αγγλικός όρος

stomach

Ορισμός

Μυϊκό, εκτατό, ασκόμορφο τμήμα του πεπτικού σωλήνα μεταξύ του οισοφάγου και του δωδεκαδακτύλου.

Βλ.: εικόνα.


ΑΝΑΤΟΜΙΑ: Βρίσκεται κάτω από το διάφραγμα, στα δεξιά του σπλήνα και μερικώς κάτω από το ήπαρ. Αποτελείται από έναν ανώτερο θόλο, ένα κεντρικό σώμα και τον περιφερικό πυλωρό. Έχει δύο ανοίγματα: το ανώτερο καρδιακό στόμιο ανοίγει προς τον οισοφάγο και περιβάλλεται από τον κατώτερο οισοφαγι-κό (καρδιακό) σφιγκτήρα. Το κατώτερο πυλωρικό στόμιο ανοίγει στο δωδεκαδάκτυλο και περιβάλλεται από τον πυλωρικό σφιγκτήρα. Το τοίχωμα του στομάχου έχει τέσσερα στρώματα. Το εξώτερο ορώδες στρώμα (σπλαγχνικό περιτόναιο) καλύπτει σχεδόν ολόκληρο το όργανο. Το υποκείμενο μυϊκό στρώμα φέρει τρεις στιβάδες λείου μυός: την εξώτερη επιμήκη στιβάδα, τη διάμεση κυκλική στιβάδα και την εσωτερική πλάγια στιβάδα. Ο υποβλεννογόνος αποτελείται από συνδετικό ιστό και περιέχει αιμοφόρα αγγεία. Ο βλεννογόνος είναι η επένδυση που περιέχει τους γαστρικούς αδένες, που είναι απλοί κυλινδρικοί αδένες του κυλινδρικού επιθηλίου οι οποίοι εκκρίνουν το γαστρικό υγρό. Τα θεμέλια κύτταρα εκκρίνουν πεψινο-γόνο, τα τοιχωματικά κύτταρα εκκρίνουν υδροχλωρικό οξύ και τον ενδογενή παράγοντα, τα βλεννώδη κύτταρα εκκρίνουν βλέννα και τα κύτταρα G εκκρίνουν γαστρίνη.

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ: Ο στόμαχος είναι το σκεύος που επιτρέπει τη σταδιακή πέψη των τροφών. Η κένωση του στομάχου βρίσκεται υπό ορμονικό και νευρικό έλεγχο. Οι εκκρίσεις και η κινητικότητα αυξάνονται μέσω παρασυμπαθητικών ώσεων (πνευμονογαστρικά νεύρα) και ελαττώνονται με συμπαθητικές ώσεις. Η παρουσία τροφής διεγεί-ρειτην παραγωγή της ορμόνης γαστρίνης, η οποία αυξάνει την έκκριση του γαστρικού υγρού. Η πέψη των πρωτεϊνών ξεκινά στον στόμαχο, όπου η πεψίνη διασπά τις πρωτεΐνες σε πεπτόνες. Το υδροχλωρικό οξύ μετατρέπει το πεψινογόνο σε ενεργή πεψίνη και έχει μικρή επίδραση στα μη γαλακτoματοποιημένα λίπη, πλην αυτών της κρέμας. Ο ενδογενής παράγοντας του γαστρικού υγρού συμπλέκεται με τη βιταμίνη Β12 και προάγει την απορρόφησή της στο λεπτό έντερο. Ελάχιστη απορρόφηση λαμβάνει χώρα στον στόμαχο επειδή η πέψη έχει μόλις αρχίσει, αλλά το νερό και το αλκοόλ απορροφώνται.

Ετυμολογία

[Ελλ. stomachos, στομάχι]

Υπώνυμος όρος

bilocular stomach
cardiac stomach
cascade stomach
cow horn stomach
foreign bodies in the stomach
hourglass stomach
leather- bottle stomach
thoracic stomach
water-trap stomach