Αγγλικός όρος

bronchiectasis

Ορισμός

Χρόνια διάταση του βρόγχου ή των βρόγχων, συνήθως στα κατώτερα τμήματα των πνευμόνων, η οποία προκαλείται από τα καταστροφικά αποτελέσματα μακροχρόνιας φλεγμονής.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Ο χρόνιος βήχας, η παραγωγή πτυέλων, η δύσπνοια και ο συριγμός είναι συχνά συμπτώματα.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ: Η νόσος μπορεί να είναι επίκτητη ή συγγενής και μπορεί να προσβάλλει τον έναν ή και τους δύο πνεύμονες. Η επίκτητη βρογχεκτασία λαμβάνει συνήθως χώρα δευτεροπαθώς σε περίπτωση απόφραξης ή λοίμωξης, όπως η βρογχοπνευμονία, η χρόνια βρογχίτιδα, η φυματίωση, η κυστική ίνωση ή ο κοκκύτης.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ: Η θεραπεία συνίσταται στη χορήγηση αντιβιοτικών, στην προφύλαξη και στην παροχέτευση θέσεως. Σε επιλεγμένους ασθενείς, ενδέχεται να γίνει εκτομή των προσβεβλημένων περιοχών. Αν υπάρχει βρογχόσπασμος, τα βρογχοδιασταλτικά μπορούν να φανούν χρήσιμα.

ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ: Ο ασθενής αξιολογείται για την ύπαρξη ή την επιδείνωση της αναπνευστικής δυσχέρειας. Ελέγχεται η αναπνευστική συχνότητα, ο τύπος αναπνοής και η προσπάθεια που καταβάλλεται για αυτήν, γίνεται ακρόαση των πνευμόνων και επισκοπούνται τα πτύελα για αλλαγές της ποσότητάς τους, του χρώματος ή της γλοιότητάς τους. Ο πνευμονολόγος αξιολογεί την ανταλλαγή των αερίων με τον έλεγχο των αερίων αίματος και χορηγεί οξυγόνο ανάλογα με το πρωτόκολλο ή με τις ανάγκες του ασθενούς. Ο ασθενής ελέγχεται για επιπλοκές, όπως η πνευμονική καρδία. Ο ασθενής θα πρέπει να αυξήσει τη λήψη υγρών από το στόμα και θα πρέπει να του επιδειχθεί πώς να χρησιμοποιεί τη συσκευή ύγρανσης ή τον νεφελοποιητή, για τη ρευστοποίηση των πυκνών εκκρίσεων. Ο ασθενής εκπαιδεύεται επίσης να αναπνέει βαθιά και να βήχει αποτελεσματικά. Η αναπνευστική φυσιοθεραπεία είναι πιο αποτελεσματική και λιγότερο ενοχλητική, αν εκτελείται το πρωί, μισή ώρα πριν τα γεύματα και πριν την κατάκλιση. Η νοσηλεύτρια ή ο φυσιοθεραπευτής αναρροφά τον στοματοφάρυγγα, αν ο ασθενής δεν μπορεί να καθαρίσει τους αεραγωγούς και δείχνει στον ασθενή και την οικογένειά του τον τρόπο να το κάνει μόνος του. Εξηγείται η ανάγκη για συχνή υγιεινή του στόματος, προς απομάκρυνση δύσοσμων εκκρίσεων και αποτροπής της ανορεξίας. Επίσης, ο ασθενής διδάσκεται να αποβάλλει τις εκκρίσεις, να καθαρίζει τα αντικείμενα που έχουν επιμολυνθεί από αυτές και να πλένει τα χέρια του σχολαστικά, ώστε να αποφύγει τη μετάδοση λοιμώξεων. Οι ρυπογόνες ουσίες του αέρα και τα άτομα με λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού θα πρέπει να αποφεύγονται. Αν καπνίζει ο/η ασθενής, θα πρέπει να παραπεμφθεί σε ένα πρόγραμμα διακοπής του καπνίσματος ή να ξεκινήσει θεραπεία με αυτοκόλλητα νικοτίνης. Χορηγούνται φάρμακα, όπως αντιβιοτικά, βρογχοδιασταλτικά και αποχρεμπτικά και ενημερώνονται οι ασθενείς και οι οικογένειές τους σχετικά με τη δράση τους, τη χρήση τους και τις παρενέργειές τους. Ο ασθενής συμβουλεύεται να μη λαμβάνει φάρμακα χωρίς την έγκριση του ιατρού. Υποστηρικτική φροντίδα παρέχεται για να βοηθήσει τον ασθενή να προσαρμοστεί στις αλλαγές του τρόπου ζωής που απαιτεί η ανεπανόρθωτη βλάβη του πνεύμονα. Αν προγραμματιστεί χειρουργική επέμβαση, ο ασθενής προετοιμάζεται σωματικά και συναισθηματικά. Προγραμματίζεται προεγχειρητική και μετεγχειρητική φροντίδα και παρακολουθείται η κατάσταση του ασθενούς για την αποτροπή επιπλοκών.

Ετυμολογία

[" + ektasis, έκταση]

Υπώνυμος όρος

saccular bronchiectasis
varicose bronchiectasis