Οι ραγάδες είναι ένα αισθητικό και ενοχλητικό πρόβλημα. Έτσι, είναι χρήσιμο να γνωρίσουμε τη δομή του δέρματος για να κατανοήσουμε τον μηχανισμό που ευθύνεται για τη δημιουργία τους, αλλά και να μάθουμε με ποιον τρόπο μπορούμε να απαλλαγούμε από αυτές.

Το 85% των εγκύων θα αναπτύξει ραγάδες κυρίως στους μαστούς και στην κοιλιά
κατά το τρίτο τρίμηνο της κυήσεως.

Το δέρμα αποτελείται από την επιδερμίδα και από το κυρίως δέρμα ή χόριο. Η επιδερμίδα είναι μια λεπτή στιβάδα κυττάρων στην επιφάνεια του δέρματος, η οποία αντιπροσωπεύει ένα μικρό ποσοστό του συνολικού πάχους του. Το χόριο ή κυρίως δέρμα βρίσκεται ανάμεσα στην επιδερμίδα και το υποδόριο λίπος και έχει πολύ μεγαλύτερο πάχος από την επιδερμίδα.

Περιέχει τα αγγεία του δέρματος και αποτελείται κυρίως από κολλαγόνες και ελαστικές ίνες, οι οποίες είναι οργανωμένες σε ένα πλέγμα που θυμίζει πάρα πολύ τη δομή υφάσματος.

Αν τεντωθεί απότομα ένα ύφασμα θα παρατηρήσετε ότι σε κάποια σημεία οι ίνες του υφάσματος απομακρύνονται μεταξύ τους σχηματίζοντας κενά, χωρίς ωστόσο το ύφασμα να σχίζεται. Αυτό ακριβώς το φαινόμενο παρατηρείται και στις ραγάδες.

Αποτελούν ουσιαστικά μια μορφή ατροφικής ουλής που δημιουργείται ως αποτέλεσμα της έντονης διάτασης του δέρματος.

Πού οφείλονται

Οι ραγάδες επομένως μπορεί να οφείλονται είτε σε γρήγορη αύξηση του ύψους κατά την εφηβεία είτε σε απότομη αύξηση του σωματικού βάρους λόγω παχυσαρκίας, είτε στη χρήση κορτικοστεροειδών φαρμάκων, είτε κατά την εγκυμοσύνη λόγω αύξησης του μεγέθους της μήτρας.

Το 85% των εγκύων θα αναπτύξει ραγάδες κυρίως στους μαστούς και στην κοιλιά κατά το τρίτο τρίμηνο της κυήσεως.

Σε σπανιότερες περιπτώσεις, κάποια φάρμακα ή ενδοκρινολογικά νοσήματα ενδέχεται να προκαλέσουν την εμφάνιση έντονων ραγάδων (μακρόχρονη χορήγηση κορτιζόνης, νόσος του Cushing κ.ά.), ενώ τέλος, η ποιότητα του δέρματος (κληρονομικότητα), αλλά και το φύλο (οι άνδρες εμφανίζουν σε πολύ μικρότερο ποσοστό ραγάδες) παίζουν καθοριστικό ρόλο.

Παρ’ όλα αυτά, η ένταση και η έκταση του προβλήματος που θα εμφανιστεί ποικίλλει από άνθρωπο σε άνθρωπο.

Πού εμφανίζονται

Οι ραγάδες συνήθως εμφανίζονται στους γλουτούς, στους μηρούς, στα γόνατα, στις κνήμες, στους βραχίονες και στο στήθος. Οι ίνες του κολλαγόνου και της ελαστίνης στο χόριο διαχωρίζονται σχηματίζοντας γραμμώσεις στην επιφάνεια του δέρματος.

Οι γραμμές αυτές στην αρχή έχουν ένα ερυθρό-ιώδες χρώμα λόγω υπεραιμίας και σχηματίζουν εντύπωμα (δηλαδή η επιφάνειά τους βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια του δέρματος) και σταδιακά αποχρωματίζονται μέχρις ότου καταλήξουν σε ανοιχτότερο τόνο από αυτόν του φυσιολογικού δέρματος.

Αποτελούν μόνιμη βλάβη του δέρματος το οποίο στην όψη είναι στιλπνό, ενώ στην αφή υπάρχει αίσθηση λέπτυνσης του δέρματος (αίσθημα κενού στην πίεση) και εύκολης ρυτίδωσης της επιδερμίδας.

Η πρόληψη και η αντιμετώπιση

Δεν υπάρχουν θεραπευτικές αγωγές που να εμποδίζουν αποδεδειγμένα την εμφάνιση των ραγάδων, ωστόσο καλό είναι:

  • Να αποφεύγετε τις αυξομειώσεις στο βάρος σας.
  • Να ενυδατώνετε σωστά τον οργανισμό σας. Πίνετε τουλάχιστον 8 ποτήρια νερό την ημέρα.
  • Να χρησιμοποιείτε καθημερινά ενυδατική κρέμα σώματος. Αν το δέρμα σας είναι υπερβολικά αφυδατωμένο, επιλέξτε κάποιο προϊόν με πλούσια υφή.
    Καθώς πρόκειται για βλάβη που εντοπίζεται στο δίκτυο των κολλαγόνων ινών, στόχος της παρέμβασης είναι να αυξηθεί η πυκνότητα των ινών κολλαγόνου στα σημεία όπου εμφανίστηκαν οι ραγάδες. Για να το πετύχουμε αυτό θα πρέπει να διεγείρουμε τους ινοβλάστες, δηλαδή τα κύτταρα που παράγουν το κολλαγόνο στο δέρμα μας. Αυτό μπορεί να γίνει:
  • Συντηρητικά, με επιθέματα τα οποία περιέχουν ουσίες που 'θρέφουν' και 'κινητοποιούν' τους ινοβλάστες. Μερικές από αυτές είναι η βιταμίνη C, η βιταμίνη E, τα φλαβονοειδή και άλλες φαρμακευτικές ουσίες, οι οποίες χρησιμοποιούνται ευρέως στη βιομηχανία ιατρικών καλλυντικών.
  • Επεµβατικά, που δίνει καλύτερα αποτελέσματα όταν γίνεται σε συνδυασμό με τη συντηρητική αγωγή.
    Για να διεγείρουμε την παραγωγή του κολλαγόνου από τους ινοβλάστες, εκμεταλλευόμαστε τον μηχανισμό επούλωσης του δέρματος κατά τον οποίο οι ινοβλάστες καλούνται να επιδιορθώσουν μια βλάβη.
    Δεν μένει, λοιπόν, παρά να προκαλέσουμε ελεγχόμενη βλάβη στην περιοχή που θέλουμε να θεραπεύσουμε, προκειμένου να ξεγελάσουμε το δέρμα και να το αναγκάσουμε να παραγάγει κολλαγόνο σε τοπικό επίπεδο. Αυτό μπορεί να γίνει με δυο τρόπους:
    Στην επιφάνεια του δέρματος: Για την πρόκληση βλάβης χρησιμοποιούμε τη μικροδερμοαπόξεση και τα επιφανειακά πίλινγκ. Και με τις δύο μεθόδους αφαιρούνται κάποιες επιφανειακές στιβάδες του δέρματος, ώστε διεγείροντάς το να κινητοποιούμε τους μηχανισμούς ανάπλασής του. Απαιτείται προσοχή, καθώς το δέρμα στην περιοχή των ραγάδων είναι πολύ λεπτό και μπορεί εύκολα να υπερχρωστεί μετά τη θεραπεία. Η χρήση της Α-ρετινόλης σε συνδυασμό με γλυκολικό οξύ είναι από τα διαδεδομένα πρωτόκολλα επιφανειακού πίλινγκ σώματος.
    Στα βαθύτερα στρώματα: Σε αυτή την περίπτωση εκμεταλλευόμαστε τις δυνατότητες της τεχνολογίας των laser, η οποία μας επιτρέπει να διοχετεύσουμε ενέργεια στο βάθος του δέρματος, χωρίς να προκαλέσουμε επιφανειακή βλάβη. Αυτό γίνεται με τη χρήση εξειδικευμένων μηχανημάτων όπως:
  • Τα IPL laser (συσκευές έντονου παλμικού φωτός) που στόχο έχουν το κολλαγόνο του δέρματος με σκοπό την αναδόμησή του, ποιοτική και ποσοτική. Δρουν χωρίς να επηρεάζουν την επιδερμίδα, τραυματίζουν επιλεκτικά τα βαθύτερα στρώματα του δέρματος, διεγείροντας τους ινοβλάστες - κύτταρα που παράγουν κολλαγόνο και ελαστίνη και έχουν ως τελικό αποτέλεσμα τη σύσφιγξη του δέρματος, τη βελτίωση της υφής και του τόνου και τη μείωση των βαθιών ραγάδων.
  • Οι ραδιοσυχνότητες (RF) προκαλούν θερμική διέγερση του κολλαγόνου, με αποτέλεσμα τη σύσφιγξη του δέρματος και τη βελτίωση των ραγάδων, ενώ παράλληλα πετυχαίνουν λιπόλυση σε μέτριο βαθμό και βελτίωση της κυτταρίτιδας.
  • Τα lasers παλµικής χρωστικής (595nm) των οποίων η ενέργεια απορροφάται άριστα από το κόκκινο χρώμα της ραγάδας και ενεργοποιούνται έτσι φυσιολογικοί μηχανισμοί ανάπλασης που οδηγούν σε σημαντικότατη βελτίωση.
  • Τελευταία μια καινούργια τεχνολογία, η Fractional (‘κλασµατική’ φωτοανάπλαση), φαίνεται ότι φέρνει επανάσταση ιδιαίτερα στην αντιμετώπιση των ήδη ώριμων ραγάδων (άσπρων) που είχαν και τα πιο φτωχά θεραπευτικά αποτελέσματα. Με αυτήν την τεχνική η δέσμη του laser διασπάται σε επιμέρους δέσμες ανάλογα με το βάθος της διείσδυσης που θέλουμε να επιτύχουμε κι έτσι μπορούμε να δράσουμε σε όλο το βάθος του δέρματος διοχετεύοντας την απαραίτητη ισχύ ώστε να έχουμε την πλήρη ανάπλασή του.
    Η επιλογή των κατάλληλων lasers θα εξαρτηθεί από τη φύση του προβλήματος με την εκτίμηση επιμέρους παραμέτρων όπως είναι η ηλικία, ο μηχανισμός δημιουργίας, ο χρόνος που πέρασε από την εμφάνισή τους κ.ά.

Τα αποτελέσματα

Θα πρέπει να επισημάνουμε τα εξής:

  • Χρειάζονται αρκετές συνεδρίες laser με μεσοδιαστήματα 30 - 45 ημερών. Το τελικό αποτέλεσμα όμως μπορεί να εκτιμηθεί πολύ αργότερα - έως και 6 μήνες μετά το τέλος ενός τέτοιου κύκλου θεραπείας.
  • Οι βελτιώσεις στις κόκκινες ραγάδες φτάνουν σε ποσοστά 80% - 90%, αντίθετα στις λευκές ραγάδες τα ποσοστά βελτίωσης είναι μικρότερα.
  • Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι ραγάδες αποτελούν ένα είδος ουλών του δέρματος. Αυτό σημαίνει πως ο κύριος στόχος μας είναι πάντα η βελτίωσή τους και όχι απαραίτητα η εξαφάνισή τους.

Πηγές:
Αναστάσιος Τσεκούρας, Πλαστικός Χειρουργός, Διευθυντής Α' Πλαστικής Χειρουργικής Μαιευτηρίου ΛΗΤΩ.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
ΕΟΦ: 234 φάρμακα σε έλλειψη, 45 νοσοκομειακά, 6 σκιαγραφικά, 4 εμβόλια [κατάλογος]
Θέλουμε να μας πει το DNA μας από τι μπορούμε να αρρωστήσουμε;
Τα φάρμακα παρασκευάζονται για ασθενείς, όχι για αποθέματα