Η συνδυασμένη θεραπεία ίσως είναι πιο αποτελεσματική ενάντια στον καρκίνο των ωοθηκών

Τώρα, μια ομάδα ερευνητών ανακάλυψε ότι ένα υποσύνολο καρκινικών κυττάρων που δεν παράγουν την πρωτεΐνη CA125, ένα βιοδείκτη που χρησιμοποιείται για τη δοκιμή του καρκίνου ωοθηκών, έχουν μια αυξημένη ικανότητα να επισκευάσουν το DNA τους και να αντισταθούν στον προγραμματισμένο κυτταρικό θάνατο - η οποία επιτρέπει στα κύτταρα να αποφύγουν το φάρμακο και να ζήσουν για αρκετό διάστημα ώστε να αναγεννήσουν τον αρχικό όγκο.

Είναι αυτή η αναγεννητική ικανότητα και η αντοχή τους στη θεραπεία με καρβοπλατίνη που κάνουν τα κύτταρα αυτά τόσο επικίνδυνα, δήλωσε ο Deanna Janzen, πρώτος συγγραφέας της μελέτης και ανώτερος επιστήμονας στο G.O. Discovery Lab του UCLA.
Η μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Communications, έδειξε ότι η ταυτόχρονη χρήση ενός πειραματικού φαρμάκου με χημειοθεραπεία εξαφανίζει το θανατηφόρο πληθυσμού κυττάρων που πιστεύεται ότι είναι υπεύθυνος για την ανασύσταση του όγκου.

Το φάρμακο, birinapant, ευαισθητοποιεί τα CA125-αρνητικά κύτταρα στην χημειοθεραπεία αποκαθιστώντας την απόπτωση (προγραμματισμένος κυτταρικός θάνατος), δήλωσε η Δρ. Sanaz Memarzadeh, ανώτερη συντάκτης της μελέτης και χειρουργός γυναικολογικών καρκίνων στο UCLA.
Συνδυάζοντας τη χημειοθεραπεία και το birinapant βελτιώθηκε σημαντικά η χωρίς νόσο επιβίωση σε εργαστηριακά μοντέλα ανθρώπινου καρκίνου των ωοθηκών σε σύγκριση με τη χρήση της κάθε θεραπείας από μόνη της. Αυτό υποδηλώνει ότι η στόχευση των CA125-αρνητικών κυττάρων μπορεί να βελτιώσει τα αποτελέσματα σε αυτούς τους υψηλής διαφοροποίησης ορώδεις καρκίνους, τους πιο κοινούς τύπους καρκίνου των ωοθηκών, είπε ο Δρ. Memarzadeh. Αυτό είναι ζωτικής σημασίας, δεδομένου ότι ο καρκίνος επανέρχεται σε 80 έως 85 τοις εκατό των ασθενών παρά τις συνήθεις θεραπείες.

Στο παρελθόν οι επιστήμονες υπέθεταν ότι υπήρχε ένας πληθυσμός από κύτταρα που δεν μπορούν να αγγίξουν οι συμβατικές θεραπείες με χειρουργικές επεμβάσεις και χημειοθεραπεία, αλλά ως επί το πλείστον δεν ήταν σε θέση να τα αναγνωρίσουν.

Ανησυχητικά ευρήματα

«Βρήκαμε ότι τα κύτταρα αυτά ήταν σαν μικρές ωρολογιακές βόμβες, που κρύβονται από τη χημειοθεραπεία και στη συνέχεια εκκινούν την ανάπτυξη του όγκου», δήλωσε ο Δρ. Memarzadeh. «Πιστεύουμε ότι με την απομόνωση των CA125-αρνητικών κυττάρων του όγκου έχουμε αποκαλύψει αυτό το απόθεμα καρκινικών κυττάρων υψηλής διαφοροποίησης ορώδους καρκίνου των ωοθηκών που είναι ανθεκτικά στην καρβοπλατίνη».

Στην πενταετή μελέτη, η ερευνητική ομάδα ανέλυσε αρχικά όγκους ωοθηκών που συγκεντρώθηκαν από τους ασθενείς στο UCLA. Τα περισσότερα από τα κύτταρα που των όγκων ήταν θετικά για CA125, αλλά οι ερευνητές βρήκαν ένα μικρό πληθυσμό που ήταν αρνητικά και επικεντρώθηκε σε εκείνους. Η ομάδα αναρωτήθηκε εάν τα CA125 αρνητικά κύτταρα αναπτύχθηκαν το ίδιο με εκείνα που ήταν CΑ125 θετικά. Τα αποτελέσματα ήταν ανησυχητικά.

«Τα CA125-αρνητικά κύτταρα μεγάλωσαν 700 φορές καλύτερα από ό, τι τα CA125-θετικά κύτταρα», είπε ο Deanna Janzen. «Ήταν πολύ εντυπωσιακό το γεγονός ότι οι δύο πληθυσμοί κυττάρων είχαν τόσο διαφορετικές δυνατότητες ανάπτυξης. Αλλά αυτό που ήταν πιο αξιοσημείωτο ήταν ότι τα CA125-αρνητικά κύτταρα ήταν σαφώς ανθεκτικά στα φάρμακα που χρησιμοποιούνται συνήθως για τη θεραπεία ορωδών καρκίνων».
Η εξέταση που χρησιμοποιείται ευρύτατα για την ανίχνευση υποτροπών ορωδών καρκίνων λειτουργεί με τη μέτρηση των επιπέδων CA125. Ως αποτέλεσμα η εξέταση παραβλέπει εντελώς τα CA125 αρνητικά κύτταρα τα οποία σταδιακά αναγεννούν τον όγκο, εξηγεί η Δρ. Memarzadeh.

Μόλις οι ερευνητές απομόνωσαν τα CA125 αρνητικά κύτταρα, εργάστηκαν με συνεργάτες του UCLA για την ανάλυση των γονιδίων που εκφράζονται σε αυτά τα κύτταρα. Ανακάλυψαν την ικανότητα αυτών των κυττάρων για επισκευή της βλάβης στο DNA από την χημειοθεραπεία και βρήκαν την πρωτεΐνη «αντι-θανάτου» αυτών. Η βλάβη στο DNA που σκοτώνει τα CA125-θετικά κύτταρα δεν λειτούργησε στα CA125-αρνητικά κύτταρα εξαιτίας των δύο προστατευτικών μηχανισμών.

«Αυτά τα κύτταρα αντιδρούν όπως τα μαλλιά στη χημειοθεραπεία», δήλωσε ο Janzen. «Η θεραπεία καταστρέφει τα περισσότερα κύτταρα του τριχωτού των ασθενών, προκαλώντας την πτώση των μαλλιών. Αλλά τα κύτταρα που είναι υπεύθυνα για την ανάπτυξη των μαλλιών ζουν και κατ’ επέκταση αυτά ξαναβγαίνουν μετά τη θεραπεία. Παρομοίως, τα περισσότερα από τα κύτταρα του όγκου πεθαίνουν σε ανταπόκριση στη θεραπεία, αλλά τα CA125-αρνητικά κύτταρα επιβιώνουν και αποτελούν την πηγή ανάπτυξης του όγκου εκ νέου όταν παύσει η θεραπεία. Τα καλά νέα είναι ότι βρήκαμε ένα μικρομοριακό φάρμακο που δοκιμάζεται σε καρκίνους και ενεργοποιεί την απόπτωση και αποφασίσαμε να το δοκιμάσουμε σε συνδυασμένη θεραπεία».

Ο καρκίνος των ωοθηκών αντιπροσωπεύει το 5 τοις εκατό των θανάτων από καρκίνο μεταξύ των γυναικών, και προκαλεί περισσότερους θανάτους από ό, τι οποιοδήποτε άλλο γυναικολογικό καρκίνο.