Το μόνο εγκεκριμένο στην Ευρώπη προ-πανδημικό εμβόλιο

Στο 3ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο για τη Γρίπη (Third European Influenza Conference - ESWI) που διεξήχθη στην Πορτογαλία στις 14-17 Σεπτεμβρίου, ανακοινώθηκαν αποτελέσματα δύο νέων κλινικών μελετών, σχετικά με το ανοσοενισχυμένο προ-πανδημικό εμβόλιο της GlaxoSmithKline, το οποίο παρέχει ευρεία διασταυρούμενη προστασία έναντι πολλαπλών στελεχών του ιού Η5Ν1, η οποία διατηρείται και όταν η δεύτερη δόση χορηγείται πολλούς μήνες μετά την πρώτη, ακόμη κι αν βασίζεται σε διαφορετικό στέλεχος του Η5Ν1.

Η διευρυμένη αυτή ευελιξία στη χορήγησή του, δυνάμενη να προσαρμοστεί στην εκάστοτε εθνική πολιτική για την αντιμετώπιση της πανδημίας γρίπης, θα μπορούσε να μειώσει το κόστος των σημαντικών εξόδων υγειονομικής περίθαλψης κατά τους πρώτους εντατικούς μήνες μιας πανδημίας.

'Το προ-πανδημικό εμβόλιο της GSK έχει επανειλημμένως δείξει και πλέον επιβεβαιώνει ότι αυτό το επίπεδο ανοσίας μπορεί να διατηρηθεί όταν η δεύτερη δόση χορηγείται αρκετούς μήνες μετά την πρώτη, ακόμη και με διαφορετικό στέλεχος του H5N1' ανέφερε ο Καθηγητής Albert Osterhaus, επικεφαλής του Τμήματος Ιολογίας, στο Ινστιτούτο Ιολογίας του Ιατρικού Κέντρου Erasmus στο Ρότερνταμ.

'Σε περίπτωση που ο H5N1 προκαλέσει την επόμενη πανδημία γρίπης, η ύπαρξη ενός προ-πανδημικού εμβολίου κατά του H5N1 που να παρέχει ευρεία και διατηρούμενη ανοσία και έναντι στελεχών του H5N1 που έχουν υποστεί μετάλλαξη, θα είναι καίριας σημασίας '.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), ο κόσμος σήμερα βρίσκεται πιο κοντά σε μία ακόμη πανδημία γρίπης από οποιαδήποτε άλλη στιγμή μετά την τελευταία πανδημία του 1968,¹ ενώ ο ιός που απειλεί σήμερα να πυροδοτήσει την πανδημία (ο H5N1) έχει δυνητικό αναφερθέν ποσοστό θανατηφόρου έκβασης άνω του 60%.² Ο ΠΟΥ έχει υπογραμμίσει ότι τα εμβόλια αποτελούν την πιο σημαντική παρέμβαση για την πρόληψη της γρίπης και τη μείωση των συνεπειών της στην υγεία των ανθρώπων κατά τη διάρκεια μιας πανδημίας.

Ένα προ-πανδημικό εμβόλιο είναι το μόνο (εμβόλιο) που μπορεί να παραχθεί πριν την κήρυξη πανδημίας και του οποίου μπορεί να δημιουργηθεί απόθεμα σήμερα, επιτρέποντας την άμεση διαθεσιμότητά του, μόλις ο ΠΟΥ ανακοινώσει την κήρυξη της πανδημίας.

Αντιθέτως, ένα πανδημικό εμβόλιο μπορεί να σταλεί προς παραγωγή μόνο αφού καθορισθεί και δηλωθεί το ακριβές στέλεχος του ιού της γρίπης, οπότε οι πρώτες δόσεις θα μπορούν να είναι διαθέσιμες τέσσερις τουλάχιστον μήνες μετά την έναρξη μιας πανδημίας.²

Η ιδέα του προ-πανδημικού εμβολίου βασίζεται στη χρήση ενός ήδη κυκλοφορούντος ιού της γρίπης των πτηνών που είναι πιθανόν να προκαλέσει πανδημία, όπως ο H5N1, και στη δημιουργία ενός εμβολίου που να έχει τη δυνατότητα να παρέχει ανοσολογική προστασία έναντι πιθανών μεταλλαγμένων στελεχών του H5N1.

Καθώς οι ειδικοί λένε ότι η ανοσοποίηση με αποθέματα του προ-πανδημικού εμβολίου είναι η πιο αποτελεσματική στρατηγική για την προστασία ολόκληρων πληθυσμών,³ το προ-πανδημικό εμβόλιο της GSK αποτελεί σημαντικό όπλο στο σχεδιασμό προετοιμασίας για μια ενδεχόμενη πανδημία. 

Το προ-πανδημικό ανοσοενισχυμένο εμβόλιο της GSK

Το προ-πανδημικό εμβόλιο της GSK είναι το πρώτο και μόνο που έλαβε άδεια κυκλοφορίας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (σε 30 ευρωπαϊκά κράτη). Πρόκειται για ανοσοενισχυμένο προ-πανδημικό εμβόλιο κατά του H5N1, που έχει σχεδιασθεί ώστε να χορηγείται πριν ή κατά την έναρξη μίας δηλωμένης πανδημίας γρίπης με σκοπό την πρόληψη της γρίπης που οφείλεται σε ιό τύπου H5N1 (γρίπη των πτηνών).

Η GlaxoSmithKline υποστηρίζει τα σχέδια προετοιμασίας για το ενδεχόμενο πανδημίας

Η GSK έχει ανακοινώσει ήδη την πρόθεσή της να δωρίσει 50 εκατομμύρια δόσεις του προ-πανδημικού εμβολίου της στον ΠΟΥ, υποστηρίζοντας την πρωτοβουλία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για συγκέντρωση αποθεμάτων.

Η δωρεά αυτή, έχει στόχο να συμβάλει στην πολύ απαραίτητη δημιουργία αποθέματος προ-πανδημικών εμβολίων που μπορούν να διανεμηθούν εν συντομία από τον ΠΟΥ στις φτωχότερες χώρες του κόσμου. Δια μιας τριετούς παράδοσης, η ποσότητα επαρκεί για τον εμβολιασμό 25 εκατομμυρίων ατόμων (με δύο ενέσεις ανά άτομο).

Η GSK έχει ήδη υπογράψει συμφωνητικά με τις ΗΠΑ και αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ελβετία και η Φιλανδία, προκειμένου να τους προμηθεύσει με το προ-πανδημικό της εμβόλιο και ποσότητες αντιγόνου.

1. WHO. Influenza Pandemic Preparedness and Response. Report by the Secretariat. EB115/44. 20 January 2005. At: http://www.who.int/gb/ebwha/pdf_files/EB115/B115_44-en.pdf (Accessed Aug 08) 2. Osterhaus Albert. Pre- or post-pandemic influenza vaccine? Editorial.

Vaccine 2007; 25: 4983-4984. 3. Gambotto A, Barratt-Boyes SM, de Jong MD, Neumann G, Kawaoka Y. Human infection with highly pathogenic H5N1 influenza virus. Lancet 2008; 371; 1464–75