Αδικαιολόγητο ορισμένες φορές το υψηλό κόστος των αντικαρκινικών φαρμάκων

Οι υψηλές τιμές ορισμένων φαρμάκων για τον καρκίνο έχουν υψηλότερο όφελος από εκείνα τα φάρμακα με χαμηλότερες τιμές; Μια διεθνής μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, σε γενικές γραμμές, δεν υπάρχει συσχέτιση μεταξύ του κόστους ενός αντικαρκινικού φαρμάκου και του κλινικού του οφέλους. Οι ερευνητές ζητούν, επομένως, το κλινικό όφελος των σκευασμάτων να αντικατοπτρίζεται καλύτερα στην τιμολόγηση.  

Ένας αυξανόμενος αριθμός νέων φαρμάκων για τον καρκίνο έχει κυκλοφορήσει τα τελευταία χρόνια στην αγορά, ενώ και το κόστος των θεραπειών στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες έχει αυξηθεί. Ωστόσο, δικαιολογούνται οι υψηλές τιμές των φαρμάκων; Το κόστος αντιστοιχεί στην αποτελεσματικότητα του συγκεκριμένου φαρμάκου στην καταπολέμηση της νόσου; Μια διεθνής ερευνητική ομάδα από το Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης και την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, διεξήγαγε μια μελέτη για να εξετάσει αυτά τα ερωτήματα.

Σύγκριση κόστους 65 φαρμάκων για καρκίνο

Οι επιστήμονες - με επικεφαλής την Kerstin Noëlle Vokinger, καθηγήτρια στο UZH - ανέλυσαν το κόστος των φαρμάκων στην Ελβετία, τη Γερμανία, την Αγγλία, τη Γαλλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι τιμές των 65 νέων ογκολογικών φαρμάκων για τη θεραπεία συμπαγών όγκων και διαφόρων τύπων καρκίνου του αίματος προσαρμόστηκαν για τον υπολογισμό του μηνιαίου κόστους θεραπείας για έναν τυπικό ασθενή. Τα 47 (72%) ήταν φάρμακα που εγκρίθηκαν για συμπαγείς όγκους και τα 18 (28%) εγκρίθηκαν για αιματολογικές κακοήθειες. Για αυτήν την ανάλυση κόστους-οφέλους, εντοπίστηκαν όλα τα νέα φάρμακα με αρχικές ενδείξεις για καρκίνο ενηλίκων που εγκρίθηκαν από την Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων μεταξύ 1ης Ιανουαρίου 2009 και 31ης Δεκεμβρίου 2017, και από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων έως την 1η Σεπτεμβρίου 2019.

Σε ένα δεύτερο στάδιο, οι ερευνητές διερεύνησαν εάν υπάρχει σχέση μεταξύ του μηνιαίου κόστους θεραπείας και του κλινικού οφέλους των καρκινικών φαρμάκων για συμπαγείς όγκους. Η αποτελεσματικότητα των φαρμάκων, που είχαν εγκριθεί από τις ΗΠΑ και τις ευρωπαϊκές αρχές αδειοδότησης (FDA και EMA, αντίστοιχα), υπολογίστηκε χρησιμοποιώντας δύο καλά καθιερωμένα συστήματα για την αξιολόγηση του κλινικού οφέλους των θεραπειών καρκίνου: της Αμερικανικής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογικής (ASCO-Value Framework) και την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Ιατρικής Ογκολογίας (ESMO-Magnitude of Clinical Benefit Scale).

Δεν υπάρχει συσχέτιση μεταξύ κόστους και οφέλους

"Η μελέτη μας δείχνει σαφώς ότι, γενικά, για την Ελβετία, τη Γερμανία, την Αγγλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, δεν υπάρχει συσχέτιση μεταξύ του κλινικού οφέλους των φαρμάκων για τον καρκίνο και των τιμών τους", εξηγεί η κύρια συγγραφέας, Kerstin Vokinger. Μόνο για τη Γαλλία μπορεί να βρεθεί συσχέτιση με βάση ένα από τα συστήματα αξιολόγησης κλινικών οφελών. "Είναι επίσης σαφές ότι οι τιμές των φαρμάκων στις ΗΠΑ είναι σημαντικά υψηλότερες από ό, τι στις τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες, με τους Αμερικανούς να πληρώνουν κατά μέσο όρο περίπου δύο φορές περισσότερο για το ίδιο φάρμακο."

Αυτό συμβαίνει επειδή η τιμολόγηση φαρμάκων στις ΗΠΑ υπαγορεύεται από την ελεύθερη, μη ρυθμιζόμενη αγορά. Στην Ευρώπη, από την άλλη πλευρά, οι εθνικές αρχές διαπραγματεύονται τις τιμές με την βιομηχανία. Από τις ευρωπαϊκές χώρες που αναλύθηκαν στη μελέτη, η Ελβετία έχει τις δεύτερες υψηλότερες τιμές μετά την Αγγλία, ενώ τα ίδια φάρμακα είναι φθηνότερα στη Γερμανία και τη Γαλλία. Πρέπει να έχουμε κατά νου, ωστόσο, ότι το βρετανικό εθνικό σύστημα υγείας επωφελείται από μη δημόσιες εκπτώσεις σε ορισμένα φάρμακα, επομένως οι πραγματικές τιμές μπορεί να είναι χαμηλότερες από τις επίσημες τιμές του καταλόγου.

"Η τιμολόγηση των αντικαρκινικών σκευασμάτων είναι εν μέρει δικαιολογημένη. Τα φάρμακα που είναι λιγότερο αποτελεσματικά θα πρέπει να είναι φθηνότερα από εκείνα με υψηλή αποτελεσματικότητα", λέει η καθηγήτρια του UZH. "Οι εθνικές αρχές πρέπει να λαμβάνουν περισσότερο υπόψη τα κλινικά οφέλη των φαρμάκων κατά τη διαπραγμάτευση των τιμών τους και οι θεραπείες που παρέχουν υψηλό κλινικό όφελος θα πρέπει να έχουν προτεραιότητα στις διαπραγματεύσεις για τις τιμές." Η Vokinger πιστεύει ακράδαντα ότι αυτό είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου να διασφαλιστεί η πρόσβαση των ασθενών σε βασικά φάρμακα για τον καρκίνο, καθώς οι χώρες έχουν περιορισμένους οικονομικούς πόρους.

Πηγές:
sciencedaily.com
The Lancet