Οι ομιλητές αντιμετωπίζοντας το θέμα της χρήσης της ‘’μείωσης της βλάβης’’ ως πιθανού όπλου για τη μείωση της θνησιμότητας εστίασαν στη φορολόγηση των προιόντων καπνού ως μέτρο μείωσης του καπνίσματος.

Στην εισαγωγή του webinar ο  συντονιστής της συζήτησης, καθηγητής Πνευμονολογίας Andrzej Fal (Πολωνία) αναφέρθηκε σε ένα όπλο που δεν χρησιμοποιείται ευρέως, τη φορολόγηση στα προϊόντα καπνού αναφέροντας  ‘’λιγότερη βλάβη, λιγότερος φόρος’’.

Όπως ανέφερε, το προσδόκιμο επιβίωσης σε σύγκριση με το 1821 έχει αυξηθεί, όμως παραμένει το πρόβλημα των μη μεταδοτικών νόσων. Για το 2025 έχουν τεθεί  9 στόχοι που είναι κυρίως συμπεριφορικοί και αφορούν μεταξύ άλλων το κάπνισμα, την κατάχρηση αλκοόλ και την ανθυγιεινή διατροφή.

Ένα από τα κυρίαρχα προβλήματα είναι το κάπνισμα και οι συνέπειές του. Ένας σημαντικός στόχος  είναι μια κοινωνία χωρίς καπνό.

Ο Fal σχετικά με το κάπνισμα, εστιάζει στην πρόληψη, για την οποία υπάρχουν αρκετά στάδια.

Στη βάση, είπε,  βρίσκεται η  εκπαίδευση για τη μείωση του καπνίσματος. Η εκπαίδευση  των παιδιών, από τον παιδικό σταθμό και το νηπιαγωγείο θα ήταν καλός τρόπος να αρχίσουμε. Αναφέρθηκε στη Σουηδία και τη Νέα Ζηλανδία που εφάρμοσαν το παραπάνω πριν 20 χρόνια και τώρα ισχυρίζονται  ότι εγκαταλείπουν το κάπνισμα και  θέλουν να είναι ελεύθερες από αυτό.  

Σχετικά με τα άλλα εργαλεία πρόληψης, η κοινωνική στήριξη είναι ένα από αυτά. Δηλαδή, η μη αποδοχή των καπνιστών, η μετακίνησή τους εκτός κοινωνίας, δημοσίων χώρων, κάτι που βοηθά. Η απαγόρευση των διαφημίσεων  είναι επίσης σημαντικό όπλο, δήλωσε ο Καθηγητής.

Το βασικό όπλο είναι ή θα έπρεπε να είναι οι ιατρικές παρεμβάσεις. Σε κάθε επίσκεψη, ο γιατρός θα πρέπει να λέει στον  ασθενή  να αρχίσει να σκέφτεται τη διακοπή του καπνίσματος και στη συνέχεια να διακόψει, είπε ο καθηγητής.

Ό,τι και να κάνουμε, πάντα θα υπάρχουν ομάδες που δεν θα σταματούν τη συνήθεια του καπνίσματος, πρόσθεσε.

Η πολιτική της ‘’μείωσης της βλάβης’’ θα μπορούσε να βοηθήσει σε αυτό. Αν κάποιος συνεχίζει να καπνίζει, προσπαθούμε να τον μετακινήσουμε  προς  βήματα μείωσης της βλάβης.Αυτό το εργαλείο χρησιμοποιείται σε ορισμένες χώρες.

Στη Νεα Ζηλανδία πριν 20 χρόνια είχαν 2 παράλληλους τρόπους δράσης-την εκπαίδευση παιδιών και νέων και τη δράση άλλων χωρών, με οικονομικά, κοινωνικά εργαλεία και απαγορεύσεις.

Στην Πολωνία, όπως είπε η Iwona Pylak Υποδιευθύντρια του Τμήματος φόρων κατανάλωσης και παιγνίων του πολωνικού Υπουργείου Οικονομικών,μειώθηκε η έκθεση στο παθητικό κάπνισμα το 2009-2019, ενώ το ποσοστό των ανθρώπων που καπνίζουν καθημερινά βρίσκεται στο  30%.

Οι δαπάνες για την πρόληψη είναι η λιγότερο δημοφιλής δαπάνη δημόσιας υγείας, ανέφερε στην παρουσίασή της.

Επίσης, αναφέρθηκε στους πολλούς κανονισμούς και νόμους που διέπουν την αγορά καπνού. Στόχος, η υψηλού επιπέδου προστασία της υγείας. Οι φόροι που επιβάλλονται σχετίζονται με την περιεκτικότητα σε καπνό σε ένα συγκεκριμένο προϊόν και τα εναλλακτικά προϊόντα φορολογούνται ανάλογα με την περιεκτικότητάτους.

Στην Πολωνία αυξάνεται η δημοτικότητα των υποκατάστατων έναντι του ‘’παραδοσιακού’’ τσιγάρου.

Οικονομική και φορολογική πολιτική

Άλλο όπλο για τη μείωση του καπνίσματος είναι η σωστή οικονομική και φορολογική πολιτική, δήλωσε. Η μείωση του καπνίσματος μέσω των τιμών των τσιγάρων είναι σημαντικό μέτρο, σημείωσε. Η Πολωνία ισχυρίζεται ότι η φορολογική πολιτική της όσον αφορά τα προιόντα καπνού  είναι αποτελεσματικό εργαλείο για τη μείωση του καπνίσματος. Οι υψηλότερες τιμές κινητοποιούν τους ανθρώπους σε μεγάλο βαθμό να διακόψουν το κάπνισμα.

Αύξηση 10% της τιμής προιόντος καπνού συνέβαλε σε μείωση του αριθμού των καπνιστών  κατά 4%, κατά μέσον όρο.

Αναφέρθηκε στα υποκατάστατα προιόντα, θέρμανσης καπνού, άλλων προιόντων νικοτίνης, υγρών για ηλεκτρονικά τσιγάρα  και  σακουλών νικοτίνης. Οι τελευταίες δεν  αντιμετωπίζονται ως προιόντα καπνού στην Πολωνία και επι του παρόντος δεν φορολογούνται όπως εκείνα.

Υψηλότερο φόρο έχουν τα τσιγάρα ενώ, τα καινοτόμα προιόντα είναι προνομιούχα όσον αφορά τη φορολόγηση, σημείωσε.

Η αύξηση του φόρου το 2002 στα φτηνά τσιγάρα οδήγησε στη μείωση χρήσης, ιδιαίτερα από τους νέους στους οποίους  ηταν ελκυστικά.

Οπότε, η σωστή φορολογική πολιτική είναι ένα από τα βασικά όπλα για τη μείωση του καπνίσματος.

Συμπερασματικά, όσο λιγότερο βλαπτικό θεωρείται ένα προιόν τόσο χαμηλότερο φόρο έχει.

Περίπου 13. 000 Ουκρανοί μη καπνιστές πεθαίνουν κάθε χρονο από νόσους που προκαλεί το παθητικό κάπνισμα, είπε ο Volodymyr Korolenko, Υποδιευθυντήτης Κρατικής Υπηρεσίας Ελέγχου Φαρμάκων της Ουκρανίας, στην παρουσίασή του.  Στη χώρα παρατηρείται αύξηση του καπνίσματος σε όλες τις ηλικίες, ενώ αυξάνεται η δημοφιλία των ηλεκτρονικών τσιγάρων.

Σημείωσε για το ηλεκτρονικό τσιγάρο και τα προιόντα θέρμανσης καπνού ότι δεν υπάρχει ασφαλές επίπεδο έκθεσης  στο δευτερογενές αερόλυμα, που περιέχει φορμαλδεύδη, βαρέα μέταλλα, πτητικές οργανικές ουσίες, νικοτίνη, τα οποία είναι τοξικά για την υγεία καθώς και περισσότερο νικέλιο και χρώμιο σε σχέση με τα τσιγάρα.

Αλλαγές στη νομοθεσία, το 2012, με επέκταση των μερών όπου απαγορεύεται το κάπνισμα οδήγησαν σε σημαντική μείωση στη χρήση καπνού και του αριθμού ανθρώπων που εκτίθενται στο παθητικό κάπνισμα.

Πρόκληση αποτελεί τώρα η επιστροφή των ηλεκτρονικών τσιγάρων παρά την απαγόρευση και η επιθετική προώθηση της χρήσης καπνού σε δημόσιους χώρους χάρη σε συσκευές ηλεκτρονικού τσιγάρου.

Από το 2022 υπάρχουν νέοι κανονισμοί για την προστασία περιβάλλοντος, ελεύθερου καπνού.

Ο καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Βερόνα Emanuele Bracco (Ιταλία),  είπε ότι η φορολογική πολιτική για τα προιόντα καπνού στην Ιταλία είναι παρόμοια με αυτή της Πολωνίας. Δηλαδή τα καινοτόμα προιόντα φορολογούνται λιγότερο.

Ο αναλυτής ζητημάτων υγείας Martin Smatana, του Slovak Medical University,  αναφέρθηκε στη φορολόγηση των προιόντων καπνού σε σχέση με τα κρατικά έσοδα και σημείωσε ότι το σκεπτικό  να μη χαθούν έσοδα από τη φορολογία των προιόντων καπνού υπάρχει, γιατί οι συνέπειες φαίνονται άμεσα στα κρατικά έσοδα ενώ οι συνέπειες από τη χρήση καπνού μπορεί να φανούν σε 15 χρόνια. Φαίνεται πως ο φόρος στα προιόντα καπνού χρησιμοποιείται για τη μεγιστοποίηση των εσόδων και όχι για τη μεγιστοποίηση του οφέλους στην υγεία, σημείωσε.

Σημείωσε ότι πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι άνθρωποι που από το τσιγάρο στράφηκαν στο ηλεκτρονικό τσιγάρο άρχισαν να καπνίζουν περισσότερο, γιατί τους επιτρεπόταν να καπνίζουν σε  περισσότερους χώρους.

Σχετικά με το πόσοι ξεκίνησαν με καινοτόμα προιόντα, σημειώθηκε αύξηση χρήσης σακουλών  νικοτίνης στα παιδιά.

Συμπερασματικά, ο Andrzej Fal  δήλωσε ότι κάθε καταναλωτής έχει το δικαίωμα για πλήρη ενημέρωση σχετικά με τα προιόντα καπνού και τη βλάβη από καθένα από αυτά, καθώς και για το τι αναφέρουν έρευνες, που θα αποδεικνύουν αν καινοτόμα προιόντα είναι λιγότερο βλαβερά ή όχι. Και αυτό θα πρέπει να είναι η βάση για τη διαφοροποίηση στη φορολογία και τη θέση των προιόντων στην αγορά.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Πρόγραμμα "Προλαμβάνω": Έρχονται προληπτικές εξετάσεις για καρδιά και παχύ έντερο
Εντοπίστηκαν 50 νέες περιοχές του γονιδιώματος που συνδέονται με κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου στα νεφρά
Πώς να διαχειριστώ τις σκέψεις ότι η ζωή δεν έχει νόημα