Σε αναρτημένο βίντεο στο TikTok, μια γυναίκα αναμειγνύει κρυφά καραμέλες από ζελέ σε σχήμα μικρής αρκούδας με μελατονίνη σε μια σακούλα με γλυκά και τα δίνει στο παιδί της. Το παιδί ξαπλώνει στο κρεβάτι του και κοιμάται βαθιά. Υπάρχουν πολλά τέτοια βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Με χαρακτηριστικούς τίτλους όπως "Πώς να κάνετε το παιδί σας να κοιμηθεί σε λιγότερο από 5 λεπτά", οι γονείς διαφημίζουν τα συμπληρώματα διατροφής που περιέχουν μελατονίνη ως θαυματουργή θεραπεία για τα παιδιά που απλώς δεν θέλουν να κοιμηθούν. Οι παιδίατροι όμως προειδοποιούν γι' αυτό.
Στην πραγματικότητα, η μελατονίνη παίζει σημαντικό ρόλο στο να αποκοιμηθούν τα παιδιά. Η φυσική ορμόνη παράγεται στην επίφυση του ανθρώπινου εγκεφάλου και ενεργοποιείται όταν σκοτεινιάζει. "Όλοι γνωρίζουν ότι η βιταμίνη D είναι η ορμόνη της ημέρας", εξηγεί ο γερμανός παιδίατρος Ekkehart Paditz, ο οποίος είναι μέλος της Γερμανικής Εταιρείας Ιατρικής του Ύπνου και Έρευνας του Ύπνου (DGSM). "Η μελατονίνη είναι ο ανταγωνιστής της, είναι η ορμόνη της νύχτας".
Πολυάριθμα μη συνταγογραφούμενα συμπληρώματα διατροφής που περιέχουν μελατονίνη μπορεί να βρεθούν στο διαδίκτυο και στα φαρμακεία, τα περισσότερα από αυτά για ενήλικες. Υπόσχονται να βοηθήσουν στον γρήγορο ύπνο και να δώσουν τέλος στην αϋπνία. Διατίθενται με τη μορφή δισκίων, σπρέι, τσαγιού, σταγόνων και ζελεδάκια.
Ο παιδίατρος συμβουλεύει να μη δίνουν οι γονείς κάποιο από αυτά τα προϊόντα στα παιδιά τους χωρίς πρώτα να συμβουλευτούν κάποιο γιατρό. Μέχρι στιγμής, πολύ λίγα είναι γνωστά για το πώς διασπάται η μελατονίνη στα βρέφη και τα μικρά παιδιά, λέει ο γιατρός. Αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι ο μεταβολισμός της μελατονίνης τους είναι πιο αργός. Επιπλέον, υπάρχουν σημαντικές διακυμάνσεις στη συγκέντρωση στα συμπληρώματα διατροφής που δοκιμάστηκαν σε μελέτες.
Σύμφωνα με τον Paditz, τα τελευταία χρόνια υπήρξαν αρκετοί θάνατοι βρεφών στις ΗΠΑ που συνδέθηκαν με πολύ αυξημένα επίπεδα μελατονίνης.
Σε μια αμερικανική μελέτη, οι ερευνητές ανέφεραν, μεταξύ άλλων, μια περίπτωση στην οποία οι γονείς έδιναν τακτικά στο τριών μηνών παιδί τους μεταξύ οκτώ και δέκα δόσεις ενός προϊόντος μελατονίνης την ημέρα. Το κατά πόσον η υπερβολική δόση της ορμόνης οδήγησε στο θάνατο του παιδιού δεν μπόρεσε να προσδιοριστεί οριστικά.
Εάν τα παιδιά πάσχουν από σοβαρές διαταραχές ύπνου, οι γονείς δεν πρέπει να βασίζονται σε μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, λέει ο Paditz. "Οι γονείς παίρνουν αρκετό ρίσκο με το να παραβλέψουν δυνητικά σοβαρές ασθένειες". Ένας όγκος στον εγκέφαλο, για παράδειγμα, μπορεί επίσης να προκαλέσει διαταραχές ύπνου. Ο παιδίατρος συμβουλεύει, επομένως: "Τα παιδιά πρέπει να επισκέπτονται έναν παιδίατρο".
Για τα πάσχοντα παιδιά και τους εφήβους, η μελατονίνη μπορεί να συνταγογραφηθεί με ιατρική συνταγή. Η αιτία της διαταραχής του ύπνου μπορεί να εντοπιστεί κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης στον γιατρό. "Βλέπουμε ξανά και ξανά ότι τα παιδιά και οι έφηβοι έχουν προβλήματα με τον ύπνο επειδή χρησιμοποιούν υπερβολικά το κινητό τους τηλέφωνο ή βλέπουν ταινίες πριν κοιμηθούν", λέει ο Maske. "Τα προβλήματα συνήθως εξαφανίζονται αν οι γονείς ακολουθήσουν τις συμβουλές για την εισαγωγή της υγιεινής του ύπνου".
Σύμφωνα με τον Paditz, αυτό περιλαμβάνει την ανάπτυξη ρουτίνας και την ηρεμία πριν από τον ύπνο. Εξάλλου, το άγχος, οι ανησυχίες και οι φόβοι παίζουν επίσης ρόλο στο να αποκοιμηθεί κανείς. Οι γονείς θα μπορούσαν να χαϊδεύουν καταπραϋντικά το κεφάλι των παιδιών τους την ώρα του ύπνου, να τους διαβάζουν ένα βιβλίο ή να τα νανουρίζουν με κάποιο τραγούδι.
Ειδήσεις υγείας σήμερα
"Πού είναι το δεξί σου χέρι"; - Εξωπραγματικά βιώματα ενός ΑΜΕΑ
Διεύρυνση ελλείψεων φαρμάκων στις ευρωπαϊκές αγορές: Αιτίες, ανάλυση και απαντήσεις
Γιατροί δύο ταχυτήτων;