Στην εκδήλωση που έγινε το απόγευμα της Τετάρτης στην κεντρική Αίθουσα Τελετών του ΑΠΘ, με αφορμή την συμπλήρωση 70 χρόνων από την ίδρυση του Τμήματος Φαρμακευτικής, το κλίμα ήταν φορτισμένο και τα συναισθήματα ανάμικτα για δύο λόγους: Ο πρώτος ήταν η απόδοση "Τιμητικού Τίτλου Τιμής Χάριν" στην αδικοχαμένη φοιτήτρια Φαρμακευτικής Θώμη Πλακιά (φωτογραφία κάτω). Ο δεύτερος είχε να κάνει με το συνεχιζόμενο κτιριακό πρόβλημα ενός Τμήματος που παραμένει "άστεγο" και φιλοξενούμενο, 70 χρόνια από την ίδρυσή του.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στην κεντρική ομιλία της εκδήλωσης, η ομότιμη καθηγήτρια Δήμητρα Χατζηπαύλου - Λίτινα, η οποία συνέδεσε τη δική της ακαδημαϊκή πορεία (από φοιτήτρια μέχρι σήμερα) με τα 50 από τα 70 χρόνια του Τμήματος, έθεσε ακόμη και θέμα βιωσιμότητας. "Θα χαρούμε να δούμε και κάποια άλλα γενέθλια, πιο μακρινά. Να καταφέρει το Τμήμα να επιβιώσει, να ριζώσει, γιατί όποιος δεν έχει ρίζες είναι σαν να μην υπάρχει", είπε, κλείνοντας την ομιλία με τον χαρακτηριστικό τίτλο "Το μετέωρο βήμα ενός Τμήματος σε ρόλο εκκρεμούς".

Για αυτό το εκκρεμές, που στην πορεία αυτών επτά δεκαετιών περιπλανήθηκε πολλές φορές ανάμεσα σε κτίρια και Σχολές του ΑΠΘ, μιλάει στο iatronet.gr ο πρόεδρος του Τμήματος Φαρμακευτικής, καθηγητής Κυριάκος Καχριμάνης (φωτογραφία), ο οποίος συνεχίζει τις προσπάθειες των προκατόχων του με κυρίαρχο αίτημα την απόκτηση στέγης.

Το εκκρεμές ανάμεσα σε δύο Σχολές

Το διοικητικό εκκρεμές σχετίζεται με το γεγονός ότι σε ολόκληρη τη διαδρομή της η Φαρμακευτική "πατούσε" σε δύο επιστημονικά πεδία, αυτά των φυσικών επιστημών και των επιστημών υγείας. Το κτιριακό, ξεκίνησε το 1955, όταν ιδρύθηκε το Τμήμα Φαρμακευτικής, το οποίο φιλοξενήθηκε στον 3ο όροφο του παλαιού Χημείου. Τέσσερις δεκαετίες αργότερα μεταφέρθηκε σε τρεις ορόφους (2ος, 3ος και 4ος) του κτιρίου Βιολογικών Επιστημών, όπου παραμένει μέχρι σήμερα, φιλοξενούμενο, παρόλο που ανήκει σε άλλη Σχολή.

Η πρώτη "ταλάντωση" του εκκρεμούς γίνεται το 1983, όταν το Τμήμα φεύγει από την Σχολή Φυσικών και Μαθηματικών Επιστημών (σήμερα Σχολή Θετικών Επιστημών) και εντάσσεται στη νεοσυσταθείσα Σχολή Επιστημών Υγείας, η οποία όμως δεν συγκρότησε Κοσμητεία και δεν λειτούργησε.

Το 2003, με την κατάργηση της Σχολής, το Τμήμα Φαρμακευτικής χαρακτηρίστηκε ανεξάρτητο, αλλά παρέμεινε Τμήμα και δεν έγινε Σχολή όπως η Ιατρική. Παρόλα αυτά σε αυτή την περίοδο ενισχύθηκε σημαντικά.

Η επόμενη "ταλάντωση" έγινε το 2013, όταν επανασυστάθηκε η Σχολή Επιστημών Υγείας και έκτοτε υπάγεται σε αυτή, μαζί με τα Τμήματα Ιατρικής, Κτηνιατρικής και Οδοντιατρικής. Κτιριακά, ωστόσο, παραμένει φιλοξενούμενη στο Βιολογικό, που ανήκει στη Σχολή Θετικών Επιστημών.

"Καταλαμβάνουμε χώρο μιας άλλης σχολής, τον οποίο πρέπει να αποδώσουμε πίσω", λέει ο κ. Καχριμάνης, ο οποίος απαριθμεί μια σειρά από προβλήματα που συνοδεύουν αυτή την φιλοξενία. "Από τη μια υπάρχει πρόβλημα με την συντήρηση των υποδομών. Οι Κοσμητείες έχουν τη διάθεση, αλλά υπάρχουν τυπικά κωλύματα. Δεν μπορούν να δαπανώνται κονδύλια μιας Σχολής σε υποδομές μιας άλλης", επισημαίνει και προσθέτει: "από την άλλη, δημιουργείται μια πολύ μεγάλη δυσκολία όταν καταρτίζουμε το πρόγραμμα των εξεταστικών περιόδων, γιατί αν δεν έχεις αίθουσες στη διάθεσή σου και σου διατίθενται αίθουσες μιας σχολής στην οποία δεν ανήκεις, αυτονόητα περιμένεις να καταρτίσουν το πρόγραμμά τους όλες οι άλλες σχολές της ΣΘΕ και μετά να σχεδιάσεις το δικό σου πρόγραμμα στις μέρες και ώρες που απομένουν".

Η μοναδική αίθουσα αποκλειστικής χρήσης που έχει το Τμήμα διαθέτει  90 θέσεις, για 120 φοιτητές, ενώ σε κάποια μαθήματα που "χρωστούν" φοιτητές προηγούμενων ετών το ακροατήριο μπορεί να είναι πάνω από 120. "Ειδικά στο 1ο έτος που παρακολουθούν πολλοί, δημιουργείται το αδιαχώρητο. Υπήρξε και ένα περιστατικό λιποθυμίας, γιατί αυτή η αίθουσα δεν έχει φυσικό αερισμό και καλή ρύθμιση της θερμοκρασίας", αναφέρει ο πρόεδρος του Τμήματος.

Τα "οικόπεδα στην παραλία" και το σχέδιο που έμεινε στα χαρτιά

Το 2004 είχε χρηματοδοτηθεί προμελέτη για ανεξάρτητες κτιριακές εγκαταστάσεις του Τμήματος Φαρμακευτικής, που εκπονήθηκε από τον καθηγητή Αρχιτεκτονικής Γεώργιο Κύρου, που έφυγε πρόσφατα από τη ζωή. Σχεδιάστηκαν σύγχρονες εγκαταστάσεις συνολικής επιφάνειας 2.045 τ.μ. με γερμανικές προδιαγραφές στη φαρμακευτική εκπαίδευση, που προέβλεπαν μέχρι και παιδικό σταθμό για τα παιδιά των μελών ΔΕΠ. Το βασικό πρόβλημα ήταν πως δεν υπήρχε οικόπεδο για την ανέγερσή του. Οι χώροι που προτείνονταν ήταν εκτός πανεπιστημιακού campus αλλά και εκτός της πόλης, με κατασκευή στα πλαίσια ΣΔΙΤ και έτσι τα σχέδια έμειναν στα χαρτιά για διάφορους λόγους.

Στην εκδήλωση για τα 70 χρόνια μνημονεύτηκε μια φράση του τόετε πρύτανη του ΑΠΘ, αείμνηστου Ιωάννη Αντωνόπουλου, ο οποίος μιλώντας το 2025, στην αντίστοιχη εκδήλωση για τα 50 χρόνια του Τμήματος, είχε πει πως "τα οικόπεδα στην παραλία έχουν τελειώσει". "Δεν είχε κακή πρόθεση, έκανε πράγματι προσπάθεια να βοηθήσει, απλά το είπε με τον δικό του γλαφυρό τρόπο που συνήθιζε να μιλάει", διευκρινίζει ο κ. Καχριμάνης.

Οι προτεινόμενες λύσεις σήμερα

Το 1977, πίσω από το παλιό Χημείο, με έξοδα του Τομέα Φαρμακευτικής Τεχνολογίας και με την Τεχνική Υπηρεσία του πανεπιστημίου, δημιουργήθηκε μια πολύ ελαφρά λυόμενη κατασκευή που στέγαζε εργαστήρια του Τμήματος Φαρμακευτικής για τις ανάγκες ασκήσεων φαρμακοτεχνίας. Η κατασκευή είχε περιορισμένη διάρκεια ζωής, με τα χρόνια απαξιώθηκε, καταλήφθηκε και καταστράφηκε. Σήμερα σχεδιάζεται η αποκατάστασή της με μια πιο σύγχρονη ελαφρά κατασκευή, που θα στεγάσει πάλι εκπαιδευτικά εργαστήρια.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Τμήματος, η ανέγερση νέου κτιρίου για τη στέγαση του Τμήματος φαντάζει σήμερα μη ρεαλιστική λόγω μη ύπαρξης διαθέσιμων χώρων στο campus και υψηλού κόστους. "Οι λύσεις που ακούμε είναι όταν μεταφερθεί η Γεωπονική στο Αγρόκτημα του ΑΠΘ να μας διατεθεί ένα μέρος του κτιρίου που είναι πράγματι μεγάλο αλλά και πολύ παλιό, χρειάζεται επισκευές. Μια άλλη λύση που είχε προταθεί είναι το κτίριο παραπληγικών, αλλά έχει νομικά κωλύματα", σημειώνει.

Σε κάθε περίπτωση, η ανάγκη επίλυσης του προβλήματος παραμένει νούμερο ένα πρόβλημα. "Είμαστε 70 χρόνια άστεγοι. Δεν θέλω να κατατάξω τα Τμήματα με σειρά σημαντικότητας ούτε είναι θέμα ελιτισμού, αλλά για ένα Τμήμα που έχει τόσο μεγάλη ζήτηση, αυτό είναι άδικο προς τους υποψήφιους και τους φοιτητές", καταλήγει.

Στο ίδιο πνεύμα και η καταληκτική παρατήρηση της ομότιμης καθηγήτριας Δήμητρας Χατζηπαύλου - Λίτινα: "Δεν μπορείς να είσαι ‘κατάστημα γωνία’, όπως ειπώθηκε στη Σύγκλητο κάποια στιγμή, και να αντιμετωπίζεις τις δυσκολίες της στέγασης. Τις δυσκολίες του να θέλεις να αναπτυχθείς και να είσαι όπως ο Προκρούστης που έβλεπε τα πόδια και έκοβε ό,τι περίσσευε".

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Ακύρωση συνάντησης μέχρι νεωτέρας
Oι 50 γίγαντες του φαρμάκου
Πνιγμοί στη θάλασσα: 3,6 ανά 100.000 πληθυσμού, στην Ελλάδα