Μια ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον Vladimír Sládek από το Πανεπιστήμιο της Πράγας, με τη βοήθεια της Margit Berner από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας (NHM) της Βιέννης, με δείγματα από περίπου 9.000 χρόνια.

Από την έρευνα προέκυψε ότι η μείωση της οστικής πυκνότητας με την ηλικία είναι ένα φαινόμενο που υπάρχει από παλιά και δεν οφείλεται μόνο στον σύγχρονο τρόπο ζωής με λίγη κίνηση. Τότε, όπως και σήμερα, η άσκηση είναι το κλειδί για την υγεία των οστών.

Στο πλαίσιο της μελέτης τους που παρουσιάστηκε στο επιστημονικό περιοδικό "Science Advances", οι ανθρωπολόγοι εξέτασαν σχεδόν 2.000 σκελετούς από τη Νεολιθική Εποχή έως τη σύγχρονη εποχή για αλλαγές, όπως απώλεια οστικής μάζας και σχηματισμό νέου ιστού, ακόμη και σε προχωρημένη ηλικία. Η έρευνα επικεντρώθηκε στα οστά του άνω βραχίονα, του μηρού και της κνήμης.

Μέρος των οστών που εξετάστηκαν προέρχονταν από τη συλλογή του Ανθρωπολογικού Τμήματος του NHM. Αυτά καλύπτουν την περίοδο από το τέλος της Λίθινης Εποχής έως τις αρχές του Μεσαίωνα, όπως εξήγησε ο Berner σε συνέντευξή του στο Αυστριακό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Αυτό δείχνει πώς μπορεί να αποκτηθεί συνεχώς νέα γνώση από τις συλλογές των μουσείων, καθώς η παρούσα μελέτη δεν θα ήταν δυνατή χωρίς αυτό το υλικό.

Για να εξεταστούν με CT scans αρκετά καλά διατηρημένα οστά από διάφορες εποχές ανθρώπων σε διαφορετικές φάσεις της ζωής τους, υπήρχε μεγάλη εξάρτηση από τα μουσεία και τα αποθέματά τους σε όλη την Ευρώπη.

Σε γενικές γραμμές, ένα οστό αποτελείται από το εξωτερικό περίβλημα, το στέλεχος του οστού και το εσωτερικό περίβλημα, το οποίο αποτελεί τη μετάβαση προς το μυελό των οστών. Μέσω της καταπόνησης και της κίνησης, ο ιστός διεγείρεται και το οστό ενισχύεται με την πάροδο του χρόνου. "Πιστευόταν ότι κατά τη διάρκεια της ζωής το εσωτερικό του οστού μεγαλώνει ελαφρώς, αλλά το εξωτερικό του χτίζεται περισσότερο", λέει η Berner.

Η επέκταση της κοιλότητας του μυελού των οστών με την απώλεια ιστού στο εσωτερικό του σκελετού του οστού συνδέεται συχνά με την έλλειψη κίνησης και την προχωρημένη ηλικία.

"Η μελέτη μας διαπίστωσε ότι η διαδικασία είναι ίσως πιο περίπλοκη", δήλωσε η ανθρωπολόγος. Η ομάδα βρήκε σχετικά σταθερά μοτίβα αλλαγών σε όλη τη διάρκεια της έρευνας, που διήρκεσε χιλιάδες χρόνια. Ωστόσο, η εξήγηση με τον καθιστικό τρόπο ζωής και την έλλειψη άσκησης δεν ισχύει για όλες τις εποχές. "Αυτό μας εξέπληξε", δήλωσε η Berner.

Προφανώς, υπάρχει μια περισσότερο ή λιγότερο φυσική γήρανση των οστών, καθώς πιθανότατα δεν υπήρχε τόσο μεγάλη αδράνεια στα άτομα της Εποχής του Χαλκού ή στους ανθρώπους από μεταγενέστερες εποχές.

Επιπλέον, οι ερευνητές βρήκαν διάφορους παράγοντες που επηρεάζουν την αλλαγή, όπως το φύλο. Ιδιαίτερα στις γυναίκες, οι μεγαλύτερες απώλειες με την πάροδο της ηλικίας παρατηρήθηκαν στα οστά του άνω βραχίονα σε όλες τις εποχές. Συνολικά, αποδείχθηκε ότι η ανάπτυξη των οστών στο εξωτερικό μέρος δεν αντισταθμίζει την ηλικιακή απώλεια στο εσωτερικό μέρος.

Ακόμα και αν υπάρχει μια ορισμένη βιολογική τάση για ηλικιακή απώλεια οστικής μάζας, κυρίως στο εσωτερικό μέρος, δεν είμαστε αβοήθητοι απέναντι σε αυτή την εξέλιξη, τονίζουν οι ειδικοί. Τα οστά μας βρίσκονται στην ισχυρότερη φάση τους μετά την ολοκλήρωση της ανάπτυξης στην νεαρή ενήλικη ηλικία.

Συνεπώς, "είναι σημαντικό να κάνουμε πολλά όσο το δυνατόν νωρίτερα και ίσως να δώσουμε το έναυσμα ήδη από την παιδική ηλικία. Δεν εννοώ εντατική προπόνηση, αλλά όσο νωρίτερα ασκούμαστε συνεχώς, τόσο πιο εύκολο είναι να διατηρήσουμε αργότερα την υγεία των οστών", λέει ο Berner.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Ι. Βαρδακαστάνης: Το αναπηρικό κίνημα συνεχίζει να αγωνίζεται και να διεκδικεί
Ενδυνάμωση των ασθενών: Καμπάνια ευαισθητοποίησης για την ενίσχυση υιοθέτησης της περιτοναϊκής κάθαρσης στην Ελλάδα
Πνευμονία: Βακτηριακό ένζυμο είναι πιθανό να προκαλεί μοιραίες καρδιακές επιπλοκές [μελέτη]