Το κυτταρικό περιβάλλον ενός όγκου μπορεί να βοηθήσει ή να εμποδίσει την ανάρρωση. Η πιο εκτενής μελέτη μέχρι σήμερα για το μικροπεριβάλλον των όγκων σε χαμηλού βαθμού γλοιώματα, που πραγματοποιήθηκε από το Κέντρο Όγκων Παιδιών Hopp της Χαϊδελβέργης (KiTZ), το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Ιένας, το Γερμανικό Κέντρο Έρευνας Καρκίνου (DKFZ) και το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Χαϊδελβέργης, δείχνει πώς είναι ένα ευνοϊκό ή επιβλαβές "περιβάλλον" σε παιδικούς όγκους του εγκεφάλου.

Η μελέτη παρέχει επίσης ενδείξεις για το πώς μπορεί να εμποδιστεί η επικοινωνία του όγκου.

Το "Hopp-Kindertumorzentrum Heidelberg" (KiTZ) είναι ένα κοινό ίδρυμα του Γερμανικού Κέντρου Έρευνας για τον Καρκίνο (DKFZ), του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου της Χαϊδελβέργης (UKHD) και του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης (Uni HD).

Τα χαμηλού βαθμού γλοιώματα είναι ο πιο συνηθισμένος τύπος όγκου στον εγκέφαλο των παιδιών – και ταυτόχρονα έχουν μελετηθεί ελάχιστα.

Οι όγκοι είναι συνήθως καλοήθεις και οι νεαροί ασθενείς έχουν γενικά καλές πιθανότητες επιβίωσης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο, οι όγκοι συνεχίζουν να αναπτύσσονται, προκαλώντας νευρολογικές διαταραχές, και τα παιδιά πρέπει να αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις των όγκων και της θεραπείας για όλη τους τη ζωή.

Το γιατί ορισμένοι όγκοι αναπτύσσονται γρήγορα ή αργά, είναι πιο ή λιγότερο ελεγχόμενοι και, σε ορισμένες περιπτώσεις, παρά την επιτυχή θεραπεία, εμφανίζονται υποτροπές, δεν εξαρτάται μόνο από τα ίδια τα καρκινικά κύτταρα, αλλά και από τα κύτταρα του περιβάλλοντος.

Ο όγκος χρησιμοποιεί διάφορα τεχνάσματα για να χειραγωγήσει τα κύτταρα της γειτονικής περιοχής, ώστε να σχηματίσουν αιμοφόρα και λεμφαγγεία που τον τροφοδοτούν, να στηρίξουν τον όγκο ή ακόμη και να επηρεάσουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, ώστε τα φάρμακα να μην μπορούν να διεισδύσουν.

Ταυτόχρονα, εισέρχονται κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος που καταστέλλουν την ανοσολογική άμυνα και προστατεύουν τον όγκο από επιθέσεις άλλων κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος.

"Αυτό είναι εξαιρετικά περίπλοκο και μέχρι τώρα ήταν δύσκολο να αναλυθεί η ακριβής σύνθεση του μικροπεριβάλλοντος του όγκου σε παιδικά γλοιώματα χαμηλού βαθμού, για να μπορέσουμε, για παράδειγμα, να κάνουμε προβλέψεις για την πορεία της θεραπείας", εξηγεί ο Till Milde από το Hopp-Kindertumorzentrum Heidelberg (KiTZ) και το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Χαϊδελβέργης (UKHD), ο οποίος από φέτος διευθύνει την Κλινική Παιδιατρικής και Εφηβικής Ιατρικής στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Ιένας.

Σε συνεργασία με τον Romain Sigaud από το Hopp-Kindertumorzentrum Heidelberg (KiTZ), το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Ιένας και το Γερμανικό Κέντρο Έρευνας για τον Καρκίνο (DKFZ) και άλλους συναδέλφους, μεταξύ άλλων από το Πανεπιστήμιο McGill Μόντρεαλ, Καναδάς, η ερευνητική ομάδα κατάφερε να χαρακτηρίσει το "προφίλ των ανοσοκυττάρων" του περιβάλλοντος του όγκου, το οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στο μέλλον ως δείκτης για την πρόγνωση.

Η ερευνητική ομάδα ανέλυσε 120 δείγματα όγκων από παιδιά και εφήβους με μια σχετικά νέα μέθοδο, την απεικονιστική κυτταρομετρία μάζας. Η μικροσκοπική απεικόνιση υψηλής ανάλυσης συνδυάζεται με φασματομετρία μάζας, ώστε να γίνουν ορατές πολλές πρωτεΐνες σε δείγματα ιστών με υψηλή χωρική ανάλυση.

Ένα αξιοσημείωτο κοινό χαρακτηριστικό στο περιβάλλον του όγκου των δειγμάτων που εξετάστηκαν ήταν ο μεγάλος αριθμός των λεγόμενων μυελοειδών κυττάρων, μιας ομάδας ανοσοκυττάρων.

Η πρωτεϊνική σύνθεση αυτών των μυελοειδών κυττάρων υποδηλώνει επίσης ότι καταστέλλουν την ανοσολογική άμυνα στον όγκο και, ως εκ τούτου, αυτός δεν προσβάλλεται από το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού.

Τα παιδιά με υποτροπή παρουσίασαν ένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικό "προφίλ ανοσοκυττάρων" στο περιβάλλον του όγκου, το οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στο μέλλον ως δείκτης για την αναγνώριση ασθενών υψηλού κινδύνου. Η σύνθεση του περιβάλλοντος του όγκου ποίκιλε επίσης ανάλογα με την περιοχή του εγκεφάλου στην οποία βρίσκεται ο όγκος.

Επιπλέον, οι ερευνητές βρήκαν στα μυελοειδή κύτταρα του περιβάλλοντος του όγκου ιδιαίτερα υψηλές συγκεντρώσεις ενός συγκεκριμένου υποδοχέα, ο οποίος είναι υπεύθυνος για την επικοινωνία των καρκινικών κυττάρων με τα κύτταρα του περιβάλλοντός τους, όπως υποδηλώνουν προηγούμενες μελέτες.

"Αυτά είναι καλά νέα, καθώς υπάρχουν ήδη κλινικές μελέτες στις οποίες ασθενείς με συμπαγείς όγκους ανταποκρίνονται καλά στον αποκλεισμό αυτού του υποδοχέα», λέει ο Till Milde.

"Ελπίζουμε λοιπόν ότι αυτή η θεραπεία θα μπορούσε να βοηθήσει και παιδιά και εφήβους με γλοιώματα χαμηλού βαθμού. Με τα αποτελέσματα της εργασίας μας, θέλουμε επίσης να αναπτύξουμε νέες προσεγγίσεις για να επηρεάσουμε θετικά τα κύτταρα του περιβάλλοντος του όγκου".

Πηγές:
Γερμανικό Κέντρο Έρευνας Καρκίνου (DKFZ)

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Ι. Βαρδακαστάνης: Το αναπηρικό κίνημα συνεχίζει να αγωνίζεται και να διεκδικεί
Ενδυνάμωση των ασθενών: Καμπάνια ευαισθητοποίησης για την ενίσχυση υιοθέτησης της περιτοναϊκής κάθαρσης στην Ελλάδα
Πνευμονία: Βακτηριακό ένζυμο είναι πιθανό να προκαλεί μοιραίες καρδιακές επιπλοκές [μελέτη]