Κάποιες φορές η γιαγιά της Ελίνας μπερδεύει το δρόμο συνοδεύοντας την εγγονή της από το σχολείο προς το σπίτι, ενώ τα κεφτεδάκια που μαγείρεψε χθες δεν ήταν το ίδιο νόστιμα. Η μαθήτρια της 3ης Δημοτικού συζητά τις ανησυχίες της με τη μαμά της, η οποία της μιλά για την άνοια. Η Ελίνα αποφασίζει να γίνει βοηθός της γιαγιάς της: θα της υπενθυμίζει να παίρνει τα φάρμακά της, θα κρατούν μαζί ημερολόγιο υποχρεώσεων, θα της δείχνει το δρόμο όταν μπερδεύεται και θα της ψιθυρίζει σαν τραγούδι τη συνταγή για τα κεφτεδάκια που θα μαγειρεύουν μαζί.

Το παραμύθι "Η Ελίνα και τα κεφτεδάκια της αγάπης" είναι ένα από τα πολλά που δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο διαγενεακής δράσης της Αντιπεριφέρειας Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, η οποία έχει πολλαπλό στόχο: να γεφυρώσει το χάσμα γενεών φέρνοντας σε διάδραση παιδιά και ηλικιωμένους, να εισάγει με κατάλληλο τρόπο στα παιδιά έννοιες που σχετίζονται με δύσκολες καταστάσεις υγείας των μεγάλων και να εμπνεύσει τη νέα γενιά στις αξίες της οικογενειακής στήριξης και αλληλεγγύης.

Η δράση καταγράφει βιωματικές εμπειρίες ηλικιωμένων που ζουν σε Κέντρα Ημερήσιας Φροντίδας της Κεντρικής Μακεδονίας και τις μετασχηματίζει σε παραμύθια, τα οποία μεταφέρονται με κατάλληλο τρόπο στα παιδιά των Κέντρων Δημιουργικής Απασχόλησης, με την συμβολή του Τμήματος Ψυχολογίας του ΑΠΘ. Τα παιδιά από την πλευρά τους δεν είναι απλοί ακροατές, αλλά εμπλουτίζουν τα παραμύθια με δικές τους ιδέες διαχείρισης, πολλές από τις οποίες ενσωματώνονται σε αυτά.

Εκτός από την άνοια, τα περίπου 20 παραμύθια που έχουν προκύψει ως σήμερα, με τη δράση να συνεχίζεται, πραγματεύονται με απλό και κατανοητό σε παιδιά λόγο ασθένειες και καταστάσεις υγείας όπως η νεφρική ανεπάρκεια, ο σακχαρώδης διαβήτης, ο κίνδυνος πτώσεων και καταγμάτων στους ηλικιωμένους, η κατάθλιψη, καθώς και νευροεκφυλιστικές νόσοι.

Η χαρά της δημιουργίας

Η Ελένη Τσάνταλη (φωτογραφία), διδάκτορας Γνωστικής Νευροψυχολογίας στο Τμήμα Ψυχολογίας του ΑΠΘ, η οποία έχει την επιστημονική επιμέλεια και οργάνωση του εγχειρήματος, περιγράφει στο iatronet.gr τη μεθοδολογία. "Το παραμύθι συντίθεται συνήθως μέσα από θεματικές συζητήσεις με ομάδες ηλικιωμένων, κάποιοι από τους οποίους έχουν συμπτώματα και τα περιγράφουν. Σε ορισμένες περιπτώσεις η βιωμένη εμπειρία προέρχεται από έναν συγκεκριμένο ασθενή και μεταφέρεται με την συγκατάθεση του ίδιου ή συγγενών τους", εξηγεί και προσθέτει: "Γράφεται με τη βοήθεια του προσωπικού, μετά το παίρνω εγώ, το διαμορφώνω ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα στην οποία θα απευθυνθεί και το δίνω στους φοιτητές του Τμήματος Ψυχολογίας του ΑΠΘ".

Η μεταφορά στα παιδιά των ΚΔΑΠ, ηλικίας 5 ως 12 ετών, γίνεται με δραματοποιημένο τρόπο, με τη μορφή θεατρικού και ακολουθεί συζήτηση. "Τους ρωτάμε εσείς τι θα κάνατε ή αν έχετε κάποια γιαγιά ή παππού με τέτοια συμπτώματα. Αν έχουν πρωτότυπες ιδέες εκτός από αυτές που έχει το παραμύθι τις προσθέτουμε, το ανασυνθέτουμε και το εικονογραφούμε". Σε ορισμένες περιπτώσεις, υπό κατάλληλες συνθήκες, υπάρχει άμεση διάδραση και αλληλεπίδραση, με παιδιά και ηλικιωμένους να συνεργάζονται για να γράψουν μαζί το παραμύθι.

"Είναι πολύ δημιουργικό και ευχάριστο και για τις δύο πλευρές. Οι ηλικιωμένοι έχουν τη χαρά της δημιουργίας και τους αρέσει που οι δικές τους ιστορίες μεταφέρονται σε παιδιά, ενώ τα παιδιά δείχνουν ενδιαφέρον και συμμετέχουν ενεργά. Βιώνουν και οι δύο την χαρά της δημιουργίας", σημειώνει η κ. Τσάνταλη.

Προσβάσιμα σε όλους

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της νόσου Αλτσχάιμερ, στις 21 Σεπτεμβρίου και την Παγκόσμια Ημέρα Ηλικιωμένων που ακολουθεί στη 1 Οκτωβρίου, τα παραμύθια που έχουν παραχθεί άρχισαν να αναρτώνται στην ιστοσελίδα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, στην ενότητα "Υγεία και Κοινωνική Αλληλεγγύη". Εκεί θα είναι διαθέσιμα σε εκπαιδευτικούς, κοινωνικούς επιστήμονες, επαγγελματίες Υγείας και κάθε ενδιαφερόμενο για εκπαιδευτικούς ή κοινωνικούς σκοπούς. Παράλληλα, θα παραχθεί και audiobook, ώστε οι ιστορίες να είναι προσβάσιμες και σε όσους δεν έχουν τη δυνατότητα να διαβάσουν ή δεν έχουν κατακτήσει πλήρως την ανάγνωση.

"Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας υλοποιεί προγράμματα, εφαρμόζει πολιτικές και δικτυώνει όλες τις υπάρχουσες δομές, ενώ συνεχίζει να στηρίζει δράσεις που ενισχύουν τη φροντίδα και την αλληλεγγύη προς τους ηλικιωμένους μας", αναφέρει σε σχετική δήλωσή της η Αντιπεριφερειάρχης Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Μελίνα - Μαρία Δερμεντζοπούλου (φωτογραφία) και συμπληρώνει: "Στόχος μας είναι να ενισχύσουμε την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας για τα θέματα υγείας που τους αφορούν. Η Περιφέρεια δεσμεύεται να συνεχίσει να υλοποιεί τέτοιες πρωτοβουλίες, που ενώνουν τις γενιές και προάγουν την κοινωνική συνοχή".

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Κουραμπιέδες, μελομακάρονα και μια αίσθηση ανεκπλήρωτου
Το πρώτο και μοναδικό βιο - ομοειδές φάρμακο για την πολλαπλή σκλήρυνση μπαίνει στις ΗΠΑ
Ι. Βαρδακαστάνης: Το αναπηρικό κίνημα συνεχίζει να αγωνίζεται και να διεκδικεί