Ένας από τους παράγοντες κινδύνου για εκδήλωση χρόνιων νοσημάτων, μεταξύ αυτών και καρκίνου, είναι το άγχος, που έχει ως βάση του τον φόβο. Η αναγνώριση του συναισθήματος σε μια διαδικασία αυτογνωσίας, η έκφρασή του και η διαχείρισή του πριν εξελιχθεί σε παθολογικό, είναι τρία βήματα πρόληψης στα οποία ο καθένας μας είναι χρήσιμο να εκπαιδευτεί.

Αυτός είναι ο κεντρικός στόχος των Ανοιχτών Εργαστηρίων Συναισθηματικής Εκπαίδευσης, που διοργανώνει για το ευρύ κοινό το Κέντρο Αγωγής Υγείας του Θεαγένειου αντικαρκινικού νοσοκομείου Θεσσαλονίκης. "Είναι σαν ένα σχολείο για τα συναισθήματα", λέει στο iatronet.gr η συντονίστρια της δράσης, λειτουργός Δημόσιας Υγείας, Κυριακή Παπαδημητρίου, η οποία εξηγεί τους λόγους για τους οποίους το συναίσθημα πρέπει να εκδηλώνεται - αφού αναγνωριστεί - αντί να εσωτερικεύεται και σωματοποιείται.

Τα τρία σκαλοπάτια της συναισθηματικής εκπαίδευσης

"Το 50% των χρόνιων νόσων οφείλονται σε στάσεις και συμπεριφορές που είναι στη δύναμή μας να τις αλλάξουμε", λέει η κ. Παπαδημητρίου, υπογραμμίζοντας την αξία της πρωτοβάθμιας πρόληψης σε επίπεδο συμπεριφοράς, που επιχειρείται μέσα από την συναισθηματική εκπαίδευση.

Αυτή έχει τρία διαδοχικά σκαλοπάτια που το ένα εμπεριέχει το άλλο και κάθε ένα είναι προϋπόθεση για το επόμενο:

  • Μαθαίνω να αναγνωρίζω τα συναισθήματά μου.
  • Μαθαίνω να τα εκφράζω.
  • Μαθαίνω να τα διαχειρίζομαι.

Τα συναισθήματα επηρεάζουν καθοριστικά την ποιότητα της ζωής μας, και είναι στο χέρι μας να τα κατανοήσουμε και να τα αξιοποιήσουμε προς όφελός μας. Το άγχος, που κατακλύζει τις σύγχρονες κοινωνίες, έχει ως κύρια βάση του τον φόβο και τον θυμό. "Θα μπορούσε ένας άνθρωπος να υποφέρει από θυμό που είναι καταπιεσμένος και δεν μπορεί να τον εκφράσει, γιατί δεν πρέπει, γιατί είναι καλός Χριστιανός, γιατί φοβάται το μπαμπά του, τον/την σύζυγό του κλπ. Αυτό όλο οδηγεί μετά σε παθολογίες, γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικό να μάθουμε να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας", επισημαίνει η κ. Παπαδημητρίου.

Κι αν το συναίσθημα είναι η οργή; πάλι πρέπει να εξωτερικεύεται;

"Είναι άλλο ο θυμός και άλλο η οργή, γι΄ αυτό πρέπει να μάθουμε να τα αναγνωρίζουμε", απαντάει και συμπληρώνει: "Η οργή είναι μια παθολογία του θυμού. Θέλουμε να εκφράσουμε τον θυμό μας πριν εξελιχθεί σε οργή. Όταν έχω θυμό και λέω ‘αυτό που κάνεις με ενοχλεί, με πληγώνει, με ταπεινώνει. Δεν θέλω να επαναληφθεί’, το εκφράζω. Αν αρχίσω να τα σπάω σημαίνει ότι πολύ καιρό δεν τον εξέφρασα, τον κράτησα μέσα μου, τον καταπίεσα. Είναι σαν ελατήριο, που το πιέζω και μετά χάνω τον έλεγχο, εκτινάσσεται και όποιον πάρει"…

Το Εργαστήριο είναι κτισμένο βιωματικά, με την εκπαίδευση να γίνεται μέσω συζήτησης. "Για παράδειγμα, ρωτάω εισαγωγικά τι είναι το συναίσθημα. Λέει μια κυρία είναι σκέψη, άλλος λέει αντίληψη, άλλος λέει κατάσταση. Και πάμε όλοι μαζί να βρούμε ότι τελικά δεν είναι τίποτα από όλα αυτά. Είναι μια ενέργεια, κάτι που νιώθω στην καρδιά", σημειώνει η συντονίστρια της δράσης και προσθέτει: "Πρώτο βήμα είναι να καταλάβω τι είναι και να το αναγνωρίσω. Είναι σαν το Α στην άλφα βήτα, σε μια άλλη γλώσσα, την συναισθηματική, που αν τη μάθω μπορώ να συνθέσω λέξεις. Σε δεύτερο σκαλοπάτι προτείνουμε την έκφρασή τους, γιατί η καταπίεση των συναισθημάτων έχει αντίθετα αποτελέσματα".

Πότε και πού γίνονται οι συναντήσεις

Τα Ανοιχτά Εργαστήρια Συναισθηματικής Εκπαίδευσης πραγματοποιούνται την πρώτη Δευτέρα κάθε μήνα (17:30 – 20:00), από τον Οκτώβριο έως και τον Μάρτιο, στο Αμφιθέατρο του Θεαγένειου νοσοκομείου και απευθύνονται στο ευρύ κοινό, με ελεύθερη και δωρεάν συμμετοχή.

Διοργανώνονται από το Κέντρο Αγωγής Υγείας του Θεαγένειου, έναν θεσμό που έχει στο ενεργητικό του πλήθος δράσεων πρωτοβάθμιας πρόληψης χρόνιων νοσημάτων σε σχολεία, γονείς, εκπαιδευτικούς, υγειονομικούς και στον γενικό πληθυσμό. "Στο πλαίσιο της επιστημονικής εξωστρέφειας, ξεκινήσαμε πέρυσι τα Εργαστήρια, σε πιλοτική βάση, με ανθρώπους που παρακολουθούσαν άλλες δραστηριότητες του Κέντρου Αγωγής Υγείας", σημειώνει η λειτουργός δημόσιας υγείας και προσθέτει: "Το μετρήσαμε ποιοτικά και βρήκαμε πως όσοι παρακολουθούσαν και αυτή τη δράση είχαν πολύ καλύτερη και γρήγορη εξέλιξη σε σχέση με εκείνους που συμμετείχαν στις άλλες δράσεις αλλά δεν ήρθαν στο αμφιθέατρο".

Στη δεύτερη χρονιά εφαρμογής, η δράση «άνοιξε» στον γενικό πληθυσμό. Στην πρώτη συνάντηση, που έγινε την περασμένη Δευτέρα, συμμετείχαν 33 πολίτες, εκ των οποίων οι 9 έρχονταν πρώτη φορά, ενώ πολλοί ακόμη δήλωσαν ότι δυσκολεύτηκαν στη μετακίνηση λόγω καιρού και δεν μπόρεσαν. Τη δεύτερη Δευτέρα οι ίδιοι θα συναντηθούν εκ νέου για το δεύτερο σκαλοπάτι που αφορά την έκφραση συναισθημάτων, ενώ την πρώτη Δευτέρα του Νοεμβρίου το αμφιθέατρο θα υποδεχτεί νέους συμμετέχοντες.

Το προφίλ των συμμετεχόντων είναι άνθρωποι που έχουν αυξημένο ενδιαφέρον για την υγεία, την αυτογνωσία και την πρόληψη. «Απευθυνόμαστε στον γενικό πληθυσμό, σε όποιον ενδιαφέρεται. Θα μπορούσαν να συμμετέχουν και άνθρωποι που έχουν νοσήσει στο παρελθόν, ή έχει νοσήσει άτομο του στενού τους περιβάλλοντος, αλλά είναι λίγοι σε σύγκριση με το σύνολο», διευκρινίζει η κ. Παπαδημητρίου, η οποία συντονίζει τα Εργαστήρια, στο πλαίσιο και του μεταπτυχιακού της στη Δημόσια Υγεία, με κατεύθυνση πρότυπα και συμπεριφορές.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Κουραμπιέδες, μελομακάρονα και μια αίσθηση ανεκπλήρωτου
Το πρώτο και μοναδικό βιο - ομοειδές φάρμακο για την πολλαπλή σκλήρυνση μπαίνει στις ΗΠΑ
Ι. Βαρδακαστάνης: Το αναπηρικό κίνημα συνεχίζει να αγωνίζεται και να διεκδικεί