Η ακράτεια κοπράνων είναι μια κατάσταση που πολλοί δυσκολεύονται να συζητήσουν ακόμη και με τον γιατρό τους. Παρόλα αυτά, επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο και μπορεί να είναι ιδιαίτερα ενοχλητική, επηρεάζοντας την καθημερινή ζωή, τη δουλειά, τις κοινωνικές σχέσεις, τη σεξουαλική δραστηριότητα. Πρόκειται για την ακούσια απώλεια κοπράνων από το ορθό, μια δυσάρεστη εμπειρία που μπορεί να συμβεί σποραδικά ή να προσβάλλει τους πάσχοντες σε συστηματική βάση.

Σύμφωνα με μελέτες, πάνω από το 50% των ανθρώπων θα αντιμετωπίσει κάποια στιγμή στη ζωή του προβλήματα ακράτειας. Η νόσος είναι πιο συχνή στις γυναίκες και στους ηλικιωμένους, κυρίως λόγω της φυσιολογικής γήρανσης, αλλαγών στο ορμονικό σύστημα μετά την εμμηνόπαυση και συχνών τραυματισμών κατά τον τοκετό. Όταν η ακράτεια γίνει χρόνια, μπορεί να προκαλέσει δερματίτιδες, πληγές στην περιοχή γύρω από τον πρωκτό ή ακόμα και ουρολοιμώξεις, επιβαρύνοντας περαιτέρω την υγεία.

Πώς λειτουργεί φυσιολογικά η αφόδευση;

Η φυσιολογική αφόδευση φαίνεται απλή, αλλά στην πραγματικότητα αποτελείσυντονισμένη συνεργασία πολλών συστημάτων του σώματος. Η σωστή λειτουργία της αφόδευσης προϋποθέτει:

  • Την ομαλή λειτουργία των σφιγκτήρων  του πρωκτού που κρατούν την έξοδο του εντέρου κλειστή σε ηρεμία, επιτρέποντας την διάνοιξή της, όταν υπάρξει το αντίστοιχο σήμα από τη συνείδηση.
  • Την ομαλή κινητικότητα του εντέρου: Τα κόπρανα πρέπει να κινούνται με σωστό ρυθμό, ούτε πολύ γρήγορα ούτε πολύ αργά.
  • Την ομαλή λειτουργία νευρικών οδών: Τα νεύρα στέλνουν μηνύματα στον εγκέφαλο για να αντιληφθούμε πότε το έντερο είναι γεμάτο.
  • Τη σωστή λειτουργία του εγκεφάλου: Ο εγκέφαλος πρέπει να είναι σε θέση να ελέγξει τη στιγμή της αφόδευσης.

Οποιοδήποτε πρόβλημα σε ένα από αυτά τα επίπεδα μπορεί να οδηγήσει σε ακράτεια.

Τι προκαλεί ακράτεια κοπράνων;

Η αιτιολογία της ακράτειας είναι πολυπαραγοντική.Συνηθέστερα αίτια και παράγοντες κινδύνου

1.Νευρολογικά αίτια

Τραυματισμοί στη σπονδυλική στήλη, εγκεφαλικά επεισόδια ή νευροεκφυλιστικές νόσοι μπορεί να διακόψουν τα μηνύματα μεταξύ εντέρου και εγκεφάλου.

2.Σακχαρώδης διαβήτης: Ο σακχαρώδης διαβήτης μπορεί να βλάψει τα νεύρα και τα ανατομικά μόρια της περιοχής, μειώνοντας τον έλεγχο των σφιγκτήρων.

3.Ανατομικά και χειρουργικά αίτια

Εργώδης τοκετός, χειρουργικές επεμβάσεις ή σοβαρά ατυχήματα μπορεί να βλάψουν μόνιμα τους σφιγκτήρες.

 4.Γαστρεντερολογικά αίτια

Σοβαρές φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου όπως είναι η ελκώδης κολίτιδα, η νόσος Crohn, προκαλούν διάρροια και επιτάχυνση της κινητικότητας  του εντέρου.

5.Η δυσκοιλιότητα και υπερπλήρωση του ορθού: Η αδυναμία πλήρους κένωσης προκαλεί υπερχείλιση και εκροή κοπράνων.

 6.Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS) σοβαράς μορφής ενδέχεται να μειώσει τον έλεγχο του εντέρου.

 7.Ψυχολογικά και γνωστικά αίτια

Η άνοια ή η σοβαρή ψυχική νόσος μπορεί να εμποδίσει τον συνειδητό έλεγχο της αφόδευσης.

8.Λειτουργική ακράτεια: Άτομα με περιορισμένη κινητικότητα, όπως όσοι είναι καθηλωμένοι σε αναπηρική πολυθρόνα, μπορεί να εμφανίσουν ακράτεια χωρίς οργανικό πρόβλημα, απλώς λόγω δυσκολίας στην πρόσβαση της τουαλέτας.

9.Ηλικία

Η μείωση του τόνου των σφιγκτήρων κατά την γήρανση και η ατροφία των μυών του πυελικού εδάφους αυξάνουν τον κίνδυνο ακράτειας.

10 Ορμονικές αλλαγές

Η μείωση των οιστρογόνων μετά την εμμηνόπαυση, αυξάνουν τον κίνδυνο της ακράτειας.

11Λοιμώξεις

Ιοί μικρόβια και παράσιτα μπορεί να προκαλέσουν  διάρροια και ακράτεια.

12 Φάρμακα όπως αντιβιοτικά και καθαρτικά φάρμακα

Θεραπεία

Η σωστή διάγνωση της αιτίας της ακράτειας είναι απαραίτητη, καθώς η αιτία θα καθορίσει  την κατάλληλη θεραπεία.

Η θεραπεία της ακράτειας κοπράνων είναι πολυδιάστατη και εξαρτάται από την αιτία και τη βαρύτητα της νόσου.

 

  • Φαρμακευτική Αγωγή και Διατροφική Υποστήριξη: Εκτός από την φαρμακευτική αγωγή που κατευθύνεται στην αιτία του προβλήματος, σε ήπια ή μέτρια ακράτεια, χρησιμοποιούνται φάρμακα που επηρεάζουν τη σύσταση των κοπράνων ή τη κινητικότητα του εντέρου, σε συνδυασμό με διατροφικά προγράμματα πλούσια σε φυτικές ίνες.
  • Ασκήσεις Πυελικού Εδάφους: Η ενδυνάμωση των σφιγκτήρων με ειδικές ασκήσεις μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τον έλεγχο της αφόδευσης.
  • Επεμβατικές Τεχνικές: Σε σοβαρές ή ανθεκτικές περιπτώσεις, εφαρμόζονται χειρουργικές μέθοδοι αποκατάστασης, όπως η σφιγκτηροπλαστική ή η τοποθέτηση τεχνητού σφιγκτήρα.

Παρά ταύτα, οι επεμβάσεις συνοδεύονται από υψηλά ποσοστά υποτροπών σε βάθος χρόνου.

Γενικά μέτρα που πρέπει να τηρούν οι πάσχοντες

  • Τακτικό πρόγραμμα τουαλέτας: Επισκέψεις στη τουαλέτα σε συγκεκριμένες ώρες, όπως αμέσως μετά τα γεύματα, μπορούν να εκπαιδεύσουν το έντερο και να μειώσουν τα επεισόδια.
  • Κατάλληλη διατροφή: Φυτικές ίνες, επαρκής υδάτωση και αποφυγή τροφίμων που προκαλούν διάρροια ή ερεθισμό (αλκοόλ, καφεΐνη, πικάντικα, τεχνητά γλυκαντικά).
  • Καλή υγιεινή: Χρήση δερματολογικά ελεγμένων προϊόντων για την αποφυγή ερεθισμών και λοιμώξεων στην περιπρωκτική περιοχή.

Εν κατακλείδι

Η ακράτεια κοπράνων δεν είναι ντροπή. Είναι μια κατάσταση που συχνά οφείλεται σε φυσιολογικές αλλαγές, τραυματισμούς ή νόσους και μπορεί να αντιμετωπιστεί με σωστή διάγνωση και κατάλληλη θεραπεία. Η ενημέρωση, η πρόληψη και η εφαρμογή εξατομικευμένων στρατηγικών μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής, να μειώσουν τις κοινωνικές επιπτώσεις και να αποτρέψουν τις επιπλοκές.

Το πρόβλημα της ακράτειας κοπράνων δεν είναι το τέλος, αλλά μια πρόκληση που μπορεί να αντιμετωπιστεί. Η γνώση, η ενημέρωση και η ενεργή διαχείριση είναι το κλειδί για μια ζωή χωρίς φόβο και περιορισμούς.Με υπομονή, κατάλληλη φροντίδα και επιστημονική καθοδήγηση, είναι δυνατό να διατηρηθεί ο έλεγχος και η αξιοπρέπεια στην καθημερινή ζωή.

 

Ειδήσεις υγείας σήμερα
ΙΣΠ: Δωρεάν μη επεμβατικός έλεγχος ήπατος στον Πειραιά στις 8-9 Δεκεμβρίου
11ο Πανθεσσαλικό Φαρμακευτικό Συνέδριο: Η ανθρώπινη πλευρά της φαρμακευτικής υπόστασης
Έρχονται νέοι οργανισμοί στα νοσοκομεία