Η βιωσιμότητα του κλάδου, ο εξορθολογισμός της δαπάνης και η ανάπτυξη μέσω της έρευνας, είναι οι τρεις πυλώνες που θα καθορίσουν την επόμενη μέρα του φαρμάκου στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον κ.  Μ. Παπαταξιάρχη, Πρόεδρο του PhRMA Innovation Forum Ελλάδας. Ο ίδιος, από το βήμα της Βουλής, στο πλαίσιο της ομιλίας του στη Διακομματική Κοινοβουλευτική Επιτροπή για τη χάραξη Μακροπρόθεσμης Εθνικής Στρατηγικής για το Φάρμακο, παρουσίασε τις προτάσεις και θέσεις του θεσμικού οργάνου που εκπροσωπεί, της PIF -η οποία αντιπροσωπεύει το 80% των πολυεθνικών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα- για τη φαρμακευτική πολιτική στην χώρα, με στόχο ένα βιώσιμο περιβάλλον για όλους τους εμπλεκόμενους φορείς στο χώρο της Υγείας.

1. Βιωσιμότητα φαρμακευτικού κλάδου

Όσον αφορά τον πρώτο πυλώνα, τόνισε, ότι ενώ η  φαρμακευτική δαπάνη είναι η ίδια με εκείνη του έτους 2009, έχει αλλάξει η συνεισφορά φαρμακοβιομηχανίας-Πολιτείας-ασθενών, εις βάρος της φαρμακοβιομηχανίας και των ασθενών. Και για του λόγου το αληθές: από το 2009 μέχρι σήμερα η δημόσια χρηματοδότηση για τα φάρμακα μειώθηκε πάνω από 60%, δημιουργώντας ένα ασφυκτικό πλαίσιο για τη φαρμακοβιομηχανία και τους ασθενείς.

Συγκεκριμένα, η φαρμακοβιομηχανία  συμμετέχει περίπου στο 36% της ετήσιας φαρμακευτικής δαπάνης. Γεγονός που επιβεβαιώνει τα λεγόμενα της φαρμακοβιομηχανίας ότι υπάρχει ξεκάθαρη απόκλιση μεταξύ των πραγματικών υγειονομικών αναγκών του πληθυσμού και του διαθέσιμου προϋπολογισμού.

Μολονότι, όπως τόνισε, η φαρμακοβιομηχανία χαιρετίζει την αύξηση του προϋπολογισμού κατά 45 εκατομμύρια ευρώ στη νοσοκομειακή δαπάνη για το τρέχον έτος και την πρόβλεψη για την ενίσχυση αυτής τόσο στο νοσοκομειακό όσο και στο εξωνοσοκομειακό περιβάλλον για τα επόμενα έτη, θα πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη για ενίσχυση τόσο της εξωνοσοκομειακής δαπάνης για το 2019  αλλά και διάθεση συνολικά υψηλότερων πόρων από αυτούς που έχουν ήδη προβλεφθεί, όπως αυτό καταδεικνύεται από την πληθυσμιακή ανάγκη. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί, σύμφωνα με τον πρόεδρο της PIF,  με ένα  διαφορετικό μείγμα φαρμακευτικής πολιτικής, το οποίο θα περιλαμβάνει αναδιαμόρφωση του ύψους του προϋπολογισμού σε ρεαλιστικά επίπεδα, έτσι ώστε να δοθεί ο κατάλληλος χρόνος για την ωρίμανση των αναγκαίων αλλά μη υλοποιούμενων δομικών μεταρρυθμίσεων.

Χωρίς να παραγνωρίζει τα λάθη που έχουν γίνει από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, ο πρόεδρος της PIF με δεδομένη την κατά γενική ομολογία συνεισφορά των εταιρειών στις ανάγκες της κοινωνίας ζήτησε συνυπευθυνότητα για την υπέρβαση της Δαπάνης μεταξύ Πολιτείας και φαρμακευτικών επιχειρήσεων με συμφωνία συγκεκριμένης οροφής για το Clawback, αναγνωρίζοντας ότι πρόκειται για ένα άδικο μέτρο για όλους, ενώ για την PIF δεν τίθεται θέμα δικαιότερης κατανομής του. Αναφερόμενος ειδικότερα στην εφαρμογή του κλειστού προϋπολογισμού τα τελευταία χρόνια, υπογράμμισε ότι αυτός οδήγησε σε προφανή καθυστέρηση στην εφαρμογή των ψηφισθέντων μεταρρυθμίσεων.

Ως εκπρόσωπος της PIF, δήλωσε αντίθετος σε οποιαδήποτε επιμερισμό του προϋπολογισμού και θετικός μόνο στην ενίσχυσή του. Αυτή θα μπορούσε να επέλθει μέσω της εξαίρεσης της πρόληψης από τη φαρμακευτική δαπάνη του ΕΟΠΥΥ (π.χ. δαπάνες εμβολιασμών), καθώς και της εξαίρεσης ειδικών κατηγοριών φαρμάκων τα οποία είναι σε έλλειψη ή σε ειδικό και ελεγχόμενο καθεστώς διάθεσης από τον προϋπολογισμό των νοσοκομείων (προϊόντα HIV, παράγωγα και προϊόντα αίματος). Παράλληλα, όπως τόνισε, θα μπορούσε να συνεχίσει, επίσημα όμως, η κάλυψη της δαπάνης των Ανασφάλιστων από τη φαρμακοβιομηχανία ως δωρεάν παροχή και το κράτος ως αντάλλαγμα να αφαιρεί το σχετικό ποσό από το clawback.

Ολοκληρώνοντας την ανάλυσή του για την βιωσιμότητα του κλάδου, ζήτησε την εφαρμογή  της σχετικής νομοθεσίας σχετικά με τη μη πληρωμή του clawback για όλες τις εταιρείες, εξαλείφοντας τυχόν αδικίες με στόχο πάντα τη μεταχείριση επί ίσοις όροις όλων των παικτών που δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά, καθώς πληροφορίες λένε ότι οι ανείσπρακτες οφειλές (επιστροφές) έχουν φθάσει τα  600 εκατομμύρια Ευρώ.

2. Εξορθολογισμός της φαρμακευτικής δαπάνης

Υπέρ των αλλαγών που προωθούνται στην τιμολόγηση φαρμάκων τάχθηκε ο κ. Μ. Παπαταξιάρχης, εκφέροντας την άποψη ότι εκτός από δίκαιες, αυτές διορθώνουν και τις στρεβλώσεις του παρελθόντος. Ωστόσο, όπως επεσήμανε, υπάρχουν και άλλες εκκρεμότητες που πρέπει να διευθετηθούν διευκολύνοντας πρωτίστως την πρόσβαση των ασθενών. Μεταξύ αυτών εκκρεμεί η καθολική εφαρμογή της τιμολόγησης των γενοσήμων στο 65% της τιμής των off-patent με την κατάργηση οποιασδήποτε προστασίας. Όπως ανέφερε, η  μείωση στις τιμές των γενοσήμων είναι  ένας από τους σημαντικότερους τρόπους να επιτευχθεί η αύξηση της διείσδυσής τους, η οποία, στη συνέχεια, θα εξασφαλίσει την απαραίτητη εξοικονόμηση, δίνοντας τον απαραίτητο χώρο για την καινοτομία (κύκλος της καινοτομίας: on-patent, off-patent, Gx), καταλήγοντας σε ένα βιώσιμο σύστημα υγείας.

Σχετικά με την Αποζημίωση Φαρμάκων, υπογράμμισε ότι η  εύρυθμη λειτουργία του HTA (διαφάνεια, τήρηση χρονοδιαγραμμάτων κλπ) και η κατάργηση του 25% αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες για την είσοδο νέων φαρμάκων στην Ελλάδα. Όπως τόνισε, οι καθυστερήσεις που έχουν ήδη καταγραφεί είναι σημαντικές και αποδεικνύουν τα κενά στην ομαλή και εμπρόθεσμη λειτουργία της Επιτροπής καθώς ήδη δεν έχουν επιτευχθεί τα χρονοδιαγράμματα που ορίζονται στη νομοθεσία. Ενδεικτικά ανέφερε ότι από τον Αύγουστο του 2018 έως τον Μάρτιο του 2019 έχουν κατατεθεί 79 φάκελοι προς αξιολόγηση, χωρίς να έχει ολοκληρωθεί έως σήμερα η διαδικασία κανενός εξ’ αυτών. Το τελευταίο έτος δεν έχει εγκριθεί η αποζημίωση κανενός νέου φαρμάκου. Μία αρχή για την εύρυθμη πορεία του οργανισμού θα ήταν η έκδοση της νομοθεσίας σχετικά με τη λειτουργία του HTA που ακόμα εκκρεμεί.

Την ίδια στιγμή, στο πλαίσιο της ομιλίας του, χαρακτήρισε ξεκάθαρα αποτρεπτική για τη νέα γενιά φαρμάκων, την επιβολή του τέλους του 25%, το οποίο, σε συνδυασμό με τη δραματική αύξηση των ποσών για τα rebates & clawback, καθιστούν τα πρώτα μη βιώσιμα οικονομικά για να κυκλοφορήσουν στην ελληνική αγορά. Αυτό σημαίνει, καταρχήν, ότι οι  Έλληνες ασθενείς χάνουν την πολυαναμενόμενη πρόσβασή τους σε νέες φαρμακευτικές τεχνολογίες, σε αντίθεση με τους Ευρωπαίους ασθενείς, οι οποίοι σταθερά και εγκαίρως αποκτούν πρόσβαση στα νέα φάρμακα. Παράλληλα, εφόσον το μέτρο του 25% λειτουργεί αποτρεπτικά, δεν είχε το προσδοκώμενο Δημοσιονομικό αποτέλεσμα, από άποψη είσπραξης του τέλους από την Πολιτεία.

Το PhRMA Innovation Forum, όπως τόνισε ο πρόεδρός του στη Βουλή, έχει παρουσιάσει στην Επιτροπή Παρακολούθησης της Φαρμακευτικής Δαπάνης, την πρόταση αντικατάστασης του θεσμοθετημένου 25% επί διετία με το αποκλιμακούμενο τέλος 5%-1% για 5 έτη, το οποίο ενώ περιφρουρεί την πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες, διασφαλίζει ταυτόχρονα το επιθυμητό για την Πολιτεία Δημοσιονομικό αποτέλεσμα. Πρόταση, που είχε γίνει αποδεκτή από όλους τους συμμετέχοντες στην Επιτροπή θεσμούς, φορείς και εκπροσώπους.

Στον άξονα της φαρμακευτικής πολιτικής, και με απώτερο στόχο τον έλεγχο του όγκου συνταγογράφησης, ο ίδιος αναφέρθηκε στην επιτακτική ανάγκη να προχωρήσει η θέσπιση του Μητρώου Ασθενών, η υποχρεωτική εφαρμογή των θεραπευτικών πρωτοκόλλων, ο ηλεκτρονικός φάκελος ασθενούς, ΕΚΦΟ. Φυσική απόρροια αυτών θα είναι η πλήρης αξιοποίηση του συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και η εφαρμογή προγραμμάτων πρόληψης και ενημέρωσης, ώστε να μειωθεί η άσκοπη κατανάλωση φαρμάκων. 

3. Ενίσχυση της Έρευνας και της Ανάπτυξης

Η έρευνα και η ανάπτυξη στο χώρο του φαρμάκου, αποτέλεσαν τον τρίτο πυλώνα στην ομιλία του κ. Μ. Παπαταξιάρχη, αναγνωρίζοντας ότι ο Φαρμακευτικός κλάδος είναι δυνατό να συνεισφέρει περαιτέρω στην Εθνική ανταγωνιστικότητα, την Εθνική οικονομία και την αύξηση της απασχόλησης υψηλού επιπέδου επιστημονικού προσωπικού. Όμως, και εδώ υπάρχουν κατά τον ίδιο, δυσκολίες, με βασικότερη την απουσία κινήτρων για επενδύσεις στη χώρα. Στο πλαίσιο αυτό, πρότεινε το ποσό της επένδυσης για τις κλινικές μελέτες να αφαιρείται από το clawback ανά εταιρεία. Παράλληλα, να δημιουργηθούν τα κατάλληλα κίνητρα για επενδύσεις στη χώρα, μέσω της διαμόρφωσης του απαραίτητου πλαισίου για τη διεξαγωγή κλινικών μελετών, την ανάπτυξη παραγωγικών μονάδων κτλ., που μπορούν να ενισχύσουν σημαντικά την επιχειρηματικότητα, τη βιωσιμότητα και την οικονομική δραστηριότητα στη χώρα.   

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Ανοσοθεραπεία μετά τη νεφρεκτομή αυξάνει την επιβίωση σε ασθενείς με καρκίνο νεφρού
Κ. Φουντουλάκης: Γιατί αυξήθηκε η κατάθλιψη στην Ελλάδα και διεθνώς
Τι συμβαίνει με το Relyvrio που "κόπηκε" η διάθεσή του στην Ελλάδα