Τι συμβαίνει σήμερα στον κόσμο; Ποιο είναι το βαθύτερο νόημα των γεγονότων; Ποιο είναι πλέον το νόημα της ζωής; Ποια θα είναι τα επαγγέλματα που θα επιβιώσουν και ποια νέα θα δημιουργηθούν; Τι ικανότητες και δεξιότητες χρειαζόμαστε; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που μας απασχολούν βασανιστικά αλλά δυστυχώς δεν υπάρχουν απόλυτες απαντήσεις.

Ζούμε σε μια εποχή που παράγεται τεράστιος όγκος πληροφοριών, ο οποίος αφορά τα πάντα και εξελίσσει τον κόσμο γύρω μας με ιλιγγιώδεις ταχύτητες. Αυτό μοιραία, σε αντίθεση με εκατοντάδες χρόνια πριν, κάνει την πρόβλεψη για το μέλλον σχεδόν αδύνατη και ουσιαστικά κάθε απόπειρα αφορά στην καλύτερη περίπτωση μια βραχεία περίοδο στο «παρόν». Ο συνδυασμός της τεχνολογίας της πληροφορίας και της βιοτεχνολογίας – οι οποίες βρίσκονται ακόμα σε βρεφικό στάδιο- μπορεί σύντομα, μέσα στις επόμενες δεκαετίες, να πετάξει έξω από την αγορά εργασίας εκατομμύρια ανθρώπους αμφισβητώντας και ανατρέποντας παραδοσιακές ανθρώπινες αξίες και δικαιώματα. Οι αλγόριθμοι των Μεγάλων Δεδομένων  (Big Data) δημιουργούν ψηφιακές εξουσίες που βρίσκονται συγκεντρωμένες σε μια χούφτα ανθρώπους. Ο συνηθισμένος άνθρωπος αντιλαμβάνεται ότι το μέλλον τον προσπερνά και  αισθάνεται όλο και πιο ασήμαντος. Λέξεις όπως, παγκοσμιοποίηση, αλγόριθμοι, μπλοκτσέιν, τεχνητή νοημοσύνη, γενετική μηχανική, Big Data κ.α., κάνουν τη συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων να αισθάνονται ότι δεν μιλάνε για εκείνους. Οι μάζες επειδή φοβούνται την ασημαντότητα προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν την πολιτική ισχύ και εξουσία για να αντισταθούν. Μια μάχη η οποία μάλλον φαίνεται χαμένη.

Πρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα τις προκλήσεις που μας θέτει η τεχνολογία. Η Τεχνητή Νοημοσύνη και η βιοτεχνολογία μπορεί να μην μετασχηματίσουν μόνο την οικονομία και την κοινωνία αλλά και το ίδιο το σώμα μας και το νου. Στο παρελθόν, οι άνθρωποι μάθαμε να ελέγχουμε τον εξωτερικό μας κόσμο, αλλά είχαμε ελάχιστο έλεγχο πάνω στον ίδιο μας τον εαυτό. Η επανάσταση της ΤΝ δεν είναι απλώς ότι οι υπολογιστές γίνονται ταχύτεροι και πιο έξυπνοι. Όσο καλύτερα κατανοούμε τους βιοχημικούς μηχανισμούς που βρίσκονται πίσω από τα ανθρώπινα συναισθήματα, τις επιθυμίες και τις επιλογές, τόσο καλύτερα θα μπορούν οι υπολογιστές να αναλύουν την ανθρώπινη συμπεριφορά, να προβλέπουν τις αποφάσεις των ανθρώπων και να αντικαθιστούν επαγγέλματα όπως: οδηγούς, τραπεζίτες, συμβούλους, γιατρούς, διαπραγματευτές, δικηγόρους κ.α. Επειδή, όταν γεννηθήκαμε δεν μας δόθηκε κάποιο εγχειρίδιο λειτουργίας του εγκεφάλου μας, και προκειμένου να καταφέρουμε να «μιλήσουμε» τη γλώσσα του, είμαστε αναγκασμένοι να το ανακαλύψουμε μόνοι μας. Σήμερα, επιστήμονες, εταιρείες και κυβερνήσεις μαθαίνουν πώς να αντιγράφουν – χακάρουν τον ανθρώπινο εγκέφαλο.

Τις επόμενες 10ετίες δεν αρκεί να επινοεί κανείς νέες ιδέες και προϊόντα ή υπηρεσίες, αλλά θα πρέπει πρωτίστως να επινοεί ξανά και ξανά τον εαυτό του. Γιατί, καθώς ο ρυθμός της αλλαγής επιταχύνεται, δεν θα αλλάξει μόνο η οικονομία αλλά και το νόημα της ίδιας της ύπαρξής μας. 

Στον αιώνα που διανύουμε δεν θα υπάρχει η πολυτέλεια της σταθερότητας. Όποιος προσπαθεί να διατηρήσει μια σταθερή ταυτότητα, δουλειά ή κοσμοαντίληψη θα κινδυνεύει να μείνει πίσω, καθώς ο κόσμος θα περνά δίπλα του με μεγάλη ταχύτητα. Για να διατηρήσει κανείς τη συνοχή του χρειάζεται να έχει την ικανότητα της συνεχούς και αδιάκοπης μάθησης και προσωπικής αναδιοργάνωσης, σε οποιαδήποτε ηλικία.

Καθημερινά κατακλυζόμαστε από ασύνδετες πληροφορίες, όπου απαιτείται η ικανότητα να διακρίνουμε τι είναι σημαντικό και τι ασήμαντο, να βγάζουμε νόημα από τις πληροφορίες, και κυρίως να μπορούμε να συνδυάσουμε πολλές επιμέρους πληροφορίες για να φτιάξουμε μια ευρύτερη εικόνα για τον κόσμο. Η διαύγεια και η τέχνη της καθαρής σκέψης είναι η δύναμή μας.

Στον σύγχρονο κόσμο, οι παραδοσιακές πεποιθήσεις, αρχές και αξίες μας, τα συναισθηματικά μοτίβα, οι στάσεις και οι εμπειρικές αναφορές, καθώς και εν γένει η προσωπική μας συμπεριφορά και ηθική είναι υπό πίεση, αμφισβήτηση και αναθεώρηση. Ο καθένας μας είναι πιασμένος σε πολλούς τεράστιους ιστούς, που από τη μια μεν περιορίζουν τις κινήσεις μας, και ταυτόχρονα από την άλλη μεταδίδουν τις καθημερινές μας συνήθειες και συμπεριφορές σε μακρινούς προορισμούς, επηρεάζοντας τόσο τη ζωή των ανθρώπων όσο και του περιβάλλοντος στην άλλη άκρη του πλανήτη.

Το ερώτημα που προκύπτει αβίαστα, είναι, πώς μπορούμε να προετοιμαστούμε κατάλληλα για έναν κόσμο πρωτόγνωρων μετασχηματισμών και ριζικής αβεβαιότητας;

Η αλήθεια είναι ότι οι συχνές και οι έντονες αλλαγές θα δημιουργήσουν πρωτοφανείς συνθήκες για τους ανθρώπους, που θα απαιτούν πνευματικές, ψυχικές και σωματικές αντοχές για να διατηρήσουν την ισορροπία τους. Ο στόχος είναι η προσαρμογή στα νέα δεδομένα και να φροντίσουμε να μη χάσουμε τον έλεγχο της ζωής μας. Αν ξέρουμε πραγματικά τι θέλουμε από τη ζωή μας, η τεχνολογία μπορεί να μας βοηθήσει να το αποκτήσουμε. Διαφορετικά θα διαμορφώσει αυτή τους στόχους μας και θα πάρει τον έλεγχο της ζωής μας, και αντί να μας υπηρετεί θα την υπηρετούμε.

Οι βασικές δεξιότητες που πρέπει να αναπτυχθούν είναι η ενσυνειδητότητα, η κριτική σκέψη, η αποτελεσματική επικοινωνία, η κουλτούρα συνεργασίας και η δημιουργικότητα. Γενικότερα, θα πρέπει να γίνει εστίαση σε δεξιότητες γενικότερου σκοπού, όπως η ικανότητα να αντιμετωπίζουμε αποτελεσματικά την αλλαγή, να μαθαίνουμε αδιάκοπα καινούργια πράγματα και να διατηρούμε την πνευματική και συναισθηματική μας ισορροπία σε ασυνήθιστες καταστάσεις.

Γίνεται σαφές, ότι αν θέλουμε να διατηρήσουμε κάποιον έλεγχο στην ατομική μας ύπαρξη και στο μέλλον της ζωής μας, πρέπει να τρέξουμε πιο γρήγορα από τους αλγόριθμους, και να μάθουμε καλύτερα τον εαυτό μας νωρίτερα από εκείνους. Αλλά για να τρέξουμε γρήγορα και να επιταχύνουμε πρέπει πρώτα να πάρουμε μια πραγματική απόφαση για προσωπική αλλαγή!

Πάνος Δημητρίου
Business Head at PDBC- customized consulting
Executive Coach
PDBC-customized consulting Ltd.
W: www.pdbc.eu
Business Development │Soft Skills │Marketing Planning │Fitness & Health

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Διαβητικό πόδι
Mpox και παιδιά: Τι πρέπει να γνωρίζουν γονείς και παιδίατροι
Μόνιτορ συνεχούς μέτρησης γλυκόζης (CGM) από τη Roche