Αγγλικός όρος

Buerger disease

Ορισμός

[Leo Buerger, Αμερικανός ιατρός, 1879-1943]. Χρόνια υποτροπιάζουσα, φλεγμονώδης αποφρακτική αγγειοπάθεια, κυρίως των περιφερικών αρτηριών και φλεβών των άκρων. Η νόσος συναντάται περισσότερο συχνά σε καπνιστές άνδρες, ηλικίας 20-40 ετών.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν παραισθησίες του ποδιού, εύκολη κόπωση και κράμπες. Τα πόδια κουράζονται γρήγορα, ειδικά κατά την βάδιση. Μπορεί να λάβει χώρα εξέλκωση ή υγρή γάγγραινα. Ο ακρωτηριασμός ενδέχεται να είναι αναγκαίος.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ: Η απόλυτη και συνεχόμενη αποχή από τον καπνό είναι εξαιρετικά σημαντική σε όλες τις μορφές της νόσου. Ο ασθενής θα πρέπει να αποφεύγει την υπερβολική χρήση του προσβεβλημένου άκρου, την έκθεση σε ακραίες θερμοκρασίες και την χρήση φαρμάκων που μειώνουν την αιμάτωση στα άκρα, τα τραύματα και τις μυκητιάσεις. Αν υπάρξει γάγγραινα, πόνος ή εξέλκωση, απαιτείται κατάκλιση. Αν δεν υπάρχουν τα ανωτέρω, ο ασθενής θα πρέπει να βαδίζει με ηρεμία 30 λεπτά, δύο φορές την ημέρα. Για τον αρτηριακό σπασμό, μπορεί να λάβει χώρα αποκλεισμός του συμπαθητικού νευρικού συστήματος με την έγχυση διαφόρων φαρμάκων ή να γίνει συμπαθεκτομή.

ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ: Κατά το ιστορικό θα πρέπει να καταγράφονται οι περιπτώσεις επώδυνης, διαλείπουσας χωλότητας του ποδιού, της κνήμης ή του μηρού, η οποία επιδεινώνεται με την άσκηση και υποχωρεί με την ανάπαυση, η ικανότητα βάδισης του ασθενή (απόσταση, χρονική διάρκεια και ανάπαυση), η αντίδραση του ποδιού του ασθενή κατά την έκθεση στις ψυχρές θερμοκρασίες (αρχικά κρύο, παραλυτικό και κυανωτικό πόδι, στην συνέχεια εξέρυθρο, θερμό και με αίσθημα αιμωδίας) και κάθε προσβολή των χεριών, όπως δακτυλική ισχαιμία, τροφικές αλλοιώσεις των νυχιών, επώδυνες εξελκώσεις της άκρης των δακτύλων ή γάγγραινα. Γίνεται ψηλάφηση των περιφερικών σφυγμών και καταγράφεται η απουσία ή η ελάττωση του κερκιδικού, ωλένιου, ή κνημιαίου σφυγμού. Γίνεται επισκόπηση των ποδιών και των μηρών για την ύπαρξη επιπολής θρομβοφλεβίτιδας, μυϊκής ατροφίας, περιφερικών ελκών και γάγγραινας, τα οποία λαμβάνουν χώρα αργότερα κατά την πορεία της νόσου. Γίνεται μαλακή επίδεση για την προστασία των ποδιών, τα οποία πλένονται ήπια με ένα μαλακό σαπούνι και χλιαρό νερό, ξεπλένονται σχολαστικά και στεγνώνονται με μια μαλακή πετσέτα. Στον ασθενή δίνονται οδηγίες πώς να πλένει τα πόδια του και συμβουλεύεται να επισκοπεί τους ιστούς για τραυματισμούς, όπως κοψίματα, εκδορές και σημεία λύσης του δέρματος (ερυθρότητα ή τραυματισμό) και να αναφέρει όλους τους τραυματισμούς στον ιατρό για την χορήγηση θεραπευτικής αγωγής. Ο ασθενής συμβουλεύεται να αποφεύγει να φορά στενά η περιοριστικά ρούχα, να κάθεται ή να στέκεται σε μια θέση για αρκετό χρονικό διάστημα και να περπατά με γυμνά πόδια. Επίσης, τα υποδήματα και οι κάλτσες θα πρέπει να φοριούνται προσεκτικά, ενώ οι κάλτσες δεν θα πρέπει να είναι στενές, ώστε να εμποδίζουν την φλεβική επιστροφή από τα πόδια. Τα άκρα θα πρέπει να προστατεύονται από τις ακραίες θερμοκρασίες και ειδικά το ψύχος. Αν ενδείκνυται, οι ασθενείς διδάσκονται τις ασκήσεις θέσεως Buerger. Χορηγούνται φάρμακα, αξιολογείται η ανταπόκριση του ασθενούς σε αυτά, επεξηγούνται οι επιθυμητές δράσεις και οι παρενέργειες και εφιστάται η προσοχή στον ασθενή να αποφεύγει την χρήση φαρμάκων χωρίς την έγκριση του ιατρού. Ο ασθενής που καπνίζει, παραπέμπεται σε ένα πρόγραμμα διακοπής του καπνίσματος, δεν θα πρέπει όμως να χορηγηθούν αυτοκόλλητα νικοτίνης, λόγω της υπερευαισθησίας του ασθενή σε αυτή. Ο ασθενής και η οικογένεια του θα πρέπει να υποστηριχθούν ψυχολογικά, ώστε να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν την νόσο. Ο ασθενής με γάγγραινα και έλκη χρήζει κατάκλισης, καθώς και μια επίπεδη τάβλα για τα πόδια, για την αποφυγή κατακλίσεων από τα υφάσματα του κρεβατιού. Αν έχει λάβει χώρα ακρωτηριασμός, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η ανάγκη αποκατάστασης, ειδικά όσον αφορά τις αλλαγές στην εικόνα του σώματος, ενώ ο ασθενής παραπέμπεται για φυσιοθεραπεία και εργασιοθεραπεία, καθώς και για την παροχή κοινωνικών υπηρεσιών.

Συνώνυμο

thromboangiitis obliterans