Αγγλικός όρος

osteomyelitis

Ορισμός

Φλεγμονή του οστού και του μυελού, η οποία προκαλείται συνήθως από λοίμωξη (και λιγότερο συχνά από ακτινοβολία ή άλλα αίτια). Εμφανίζεται συχνότερα σε μακρά οστά ή στη σπονδυλική στήλη.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ: Οι λοιμώξεις που προσβάλλουν το οστό μέσω αρκετών οδών. Συνήθως λοιμογόνα μικρόβια μεταφέρονται στο οστό ως αποτέλεσμα αιματογενούς λοίμωξης (αιματογενής διασπορά). Oι οργανισμοί μπορούν να εισβάλλουν επίσης από ένα γειτονικό σημείο, όπως ένα έλκος κατάκλισης ή ένα μολυσμένο φατνίο (όμορη λοίμωξη), ή μπορεί να παρουσιαστεί στη διάρκεια τραυματισμού ή οστικού χειρουργείου. Πυογόνα βακτήρια, ιδίως ο Staphylococcus aureus, αποτελούν το συνηθέστερο αίτιο, αλλά τα gram-αρνητικά βακτήρια, τα μυκοβακτήρια, οι μύκητες και οι ιοί προκαλούν επίσης οστική λοίμωξη. Στο 50% περίπου των ασθενών δεν εντοπίζεται κάποιος οργανισμός. Η περιφερειακή αγγειακή νόσος, η δρεπανοκυτταρική αναιμία, οι λοιμώξεις της ουροποιητικής οδού, οι προσθετικές αρθρώσεις, η ανεπαρκής διατροφή, ο σακχαρώδης διαβήτης, η γήρανση και οι λοιμώξεις των μαλακών μορίων αυξάνουν τον κίνδυνο της οστεομυελίτιδας.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Η κλινική εμφάνιση της οστεομυελίτιδας μπορεί να είναι κατάφωρη ή ιδιαιτέρως δυσδιάκριτη. Το ισχυρό σφύζων άλγος επί του επηρεασμένου τμήματος, ο πυρετός και η κακουχία παρατηρούνται συχνά στην αιματογενή λοίμωξη. Ωστόσο, στην περισσότερο εντοπισμένη λοίμωξη παρατηρείται μόνο ήπιο άλγος, οίδημα και ερυθρότητα, με ή χωρίς πυρετό. Μπορεί να υπάρχει πυώδες έκκριμα.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ: Οι εργαστηριακές εξετάσεις μπορεί να αποκαλύψουν αυξημένο αριθμό λευκοκυττάρων ή ταχύτητα καθίζησης ερυθρών αιμοσφαιρίων· ο ακτινολογικός έλεγχος ή το σπινθηρογράφημα μπορεί να αποκαλύψουν καταστροφή του οστού. Για τον προσδιορισμό του αιτιολογικού οργανισμού είναι απαραίτητες οι βιοψίες και οι καλλιέργειες οστού.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ: Όλες οι μορφές οστεομυελίτιδας απαιτούν μακρές συνεδρίες θεραπείας με υψηλή δόση αντιβιοτικών, ωστόσο, αρκετές από αυτές, περιλαμβανομένου των περισσότερων περιστατικών οστεομυελίτιδας που εντοπίζεται στα άκρα διαβητικών και πολλών λοιμώξεων που σχετίζονται με προσθετικό εξοπλισμό, δεν θα θεραπευτούν χωρίς χειρουργείο.

ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ: O ασθενής μπορεί να νοσηλευτεί αρχικά για ενδοφλέβια χορήγηση αντιβιοτικών και χειρουργικό καθαρισμό, ή να αντιμετωπιστεί στο σπίτι. Η δραστηριότητα και η μεταφορά βάρους μπορεί να περιοριστεί ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος παθολογικών καταγμάτων. Το επηρεασμένο τμήμα ακινητοποιείται και ανυψώνεται, και χορηγείται επαρκής αναλγησία για την ανακούφιση του ισχυρού άλγους και των μυϊκών σπασμών. Εκτελείται παθητικό εύρος κίνησης στις αρθρώσεις πάνω και κάτω από το σημείο της λοίμωξης. Μπορούν να εφαρμοστούν ζεστές κάλτσες για την ενίσχυση της ροής του αίματος, ενισχύοντας με τον τρόπο αυτό την απόδοση των αντιβιοτικών στην περιοχή. Εάν έχει εκτελεστεί χειρουργείο και/ή υπάρχει παροχέτευση, το σημείο παρακολουθείται για επούλωση και όλοι οι επίδεσμοι απορρίπτονται προσεκτικά. Εάν ο ασθενής βρίσκεται στο σπίτι, τα μέλη της οικογένειας διδάσκονται τις αρχές ελέγχου των λοιμώξεων και την ανάγκη για παρακολούθηση.

Ετυμολογία

[" + myelos, μυελός + -itis, φλεγμονή]