Κοινωνικό άγχος: Όσα πρέπει να γνωρίζετε

Όσο σιγά-σιγά βγαίνουμε και πάλι από τα σπίτια μας (και ελπίζουμε να μη χρειαστεί να κλειδωθούμε ξανά), το κοινωνικό άγχος ως φαινόμενο έχει γιγαντωθεί. Σίγουρα αυτή η άνοδος του φαινομένου οφείλεται στον εγκλεισμό, και για πολλούς ανθρώπους είναι μια καινούρια εμπειρία, που μπορεί να γίνει αρκετά τρομακτική. Τι μπορούμε να κάνουμε για να το αντιμετωπίσουμε;

Αρχικά, πρέπει να το καταλάβουμε.

Το κοινωνικό άγχος έχει να κάνει με πολλούς παράγοντες. Η πίεση από τον υπόλοιπο κόσμο να βγούμε έξω, ή και εμείς που δεν νιώθουμε ακόμα έτοιμοι - για κάθε πιθανό λόγο, από την ανασφάλεια γύρω από την πανδημία, μέχρι το γεγονός ότι παραιτηθήκαμε από κάθε αίσθηση γυμναστικής μέσα στην καραντίνα, που τώρα νιώθουμε ότι θα βγούμε και θα είμαστε αγνώριστοι. Μπορεί να έχει να κάνει με το γεγονός ότι οι επικοινωνιακές μας δεξιότητες είναι σκουριασμένες, ή με το ότι δεν έχουμε καμία απολύτως όρεξη να συζητήσουμε για ζητήματα πανδημίας, εμβολίου, πολιτικής και κάθε άλλου "δύσκολου" ζητήματος που μονοπωλεί τις φιλικές κουβέντες τους τελευταίους μήνες.

Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά στοιχεία του κοινωνικού άγχους είναι ο φόβος ότι θα μας κρίνουν, ότι ο κόσμος θα αποκτήσει αρνητική εικόνα για εμάς ή πως θα μας απορρίψει. Το αποτέλεσμα είναι να αποφεύγουμε τις καταστάσεις που μπορεί να βρεθούμε με κόσμο, και όταν δεν μπορούμε να τις αποφύγουμε, να είμαστε πολύ "μαζεμένοι", μιλώντας με δυσκολία. Άλλοι άνθρωποι γίνονται λακωνικοί για να αποφύγουν να πουν κάτι "λάθος", που μπορεί να δημιουργεί με τη σειρά του το άγχος του "Μήπως είμαι αγενής;".

Ένας φαύλος κύκλος, με άλλα λόγια.

Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα κοινωνικού άγχους είναι τα εξής:

-Ταχυκαρδία

-Ναυτία

-Αυξημένη εφίδρωση

-Κρίσεις πανικού, σε πολύ έντονες περιπτώσεις

Βέβαια, αυτά ακούγονται υπερβολικά σοβαρά. Το κοινωνικό άγχος μπορεί να είναι πράγματα τόσο καθημερινά, όπως το να πηγαίνουμε στο σούπερ μάρκετ, να ξεχνάμε κάτι και να ντρεπόμαστε να ξαναπάμε, επειδή θα δώσουμε την εικόνα του αφηρημένου. Είναι να ντρεπόμαστε να πάμε στο γυμναστήριο, επειδή ανησυχούμε ότι οι άνθρωποι γύρω μας θα κρίνουν την φυσική μας κατάσταση.

Η κατάσταση γίνεται ιδιαίτερα προβληματική όταν το άγχος δημιουργεί εμπόδια στην καθημερινότητά μας. Για παράδειγμα, αν στην δουλειά μας φοβόμαστε να μιλήσουμε και απλώς υπομένουμε συνθήκες που δεν είναι ιδανικές. Ή όταν, σε μια προσπάθεια να καταπολεμήσουμε το κοινωνικό μας άγχος, καταφεύγουμε σε αλκοόλ ή ναρκωτικά για να γίνουμε πιο εξωστρεφείς και να νιώσουμε ότι μπορούμε να κάνουμε παρέα με άλλους ανθρώπους.

Ο μόνος τρόπος για να απελευθερωθούμε από το κοινωνικό άγχος είναι να το αναγνωρίσουμε. Όταν μάς έρχεται με τη μορφή μιας παραβιαστικής σκέψης ("Μην πας στο γυμναστήριο, θα σε κοιτάνε") είναι πολύ εύκολο να νιώσουμε αδύναμοι. Αν αναγνωρίσουμε πως αυτή η σκέψη προέρχεται από το άγχος μας και δεν έχει βάση, σιγά-σιγά θα καταφέρνουμε να ελέγχουμε τις αντιδράσεις μας καλύτερα. Ακόμα καλύτερα, όσο συνειδητοποιούμε ότι ο κόσμος δεν είναι τόσο τρομακτικός όσο τον έχουμε χτίσει στο κεφάλι μας, ο εγκέφαλος συνηθίζει - ευτυχώς.

Τώρα, όσον αφορά τους πολύ αληθινούς τρόμους του κόσμου - από την πανδημία μέχρι το πόσο αποκαλυπτικά ζεστό είναι το φετινό καλοκαίρι - πρέπει να θυμόμαστε δύο πράγματα: Τα πράγματα που είναι πέρα από τον έλεγχό μας δεν γίνεται να μας απασχολούν τόσο πολύ, και - αλήθεια - η ζωή γίνεται πολύ, πολύ πιο εύκολη όταν έχουμε παρέα.