Η κληρονομικότητα αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση αρκετών μορφών καρκίνου, συμπεριλαμβάνοντας καρκίνους του ουροποιητικού. Αν και οι περισσότερες περιπτώσεις είναι σποραδικές, ένα ποσοστό σχετίζεται με μεταλλάξεις που μεταβιβάζονται γενετικά. Η αναγνώριση των οικογενειακών μορφών μπορεί να οδηγήσει σε έγκαιρη διάγνωση και καλύτερη πρόγνωση.

Καρκίνος νεφρού

Ένα μικρό ποσοστό των περιπτώσεων καρκίνου του νεφρού σχετίζεται με κληρονομικά σύνδρομα. Τα κυριότερα είναι το Von Hippel–Lindau (VHL),το HPRC, το Birt–Hogg–Dubé (BHD) και το Hereditary Leiomyomatosis and Renal Cell Cancer (HLRCC).
Η ιστολογική εξέταση του όγκου μπορεί να υποψιάσει τον ουρολόγο σχετικά με την παρουσία ενός από τα παραπάνω σύνδρομα και να δοθεί σύσταση για γενετικό έλεγχο στους συγγενείς του ασθενή.

Καρκίνος προστάτη: Ισχυρός οικογενειακός παράγοντας

Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο πιο συχνός καρκίνος στους άνδρες. Σε 10-15% των περιπτώσεων, υπάρχει ισχυρό οικογενειακό υπόβαθρο:

  • Ο κίνδυνος διπλασιάζεται αν υπάρχει συγγενής πρώτου βαθμού (πατέρας ή αδερφός).
  • Οι φορείς μετάλλαξης στο BRCA2 έχουν αυξημένο κίνδυνο, και συχνά παρουσιάζουν πιο επιθετικές μορφές σε νεαρότερη ηλικία.

BRCA1 και BRCA2: Πέρα από τις γυναίκες έχουν σημασία στους άνδρες;

Τα γνωστά γονίδια BRCA1 και BRCA2, εκτός από τον γυναικείο καρκίνο μαστού και ωοθηκών, σχετίζονται και με:

  • Καρκίνο προστάτη (ιδιαίτερα το BRCA2)
  • Καρκίνο όρχεων
  • Ανδρικό καρκίνο μαστού
  • Καρκίνο παγκρέατος

Η παρουσία αυτών των μεταλλάξεων μπορεί να μεταβιβαστεί και από πατέρα σε γιο, κάτι που τονίζει τη σημασία της οικογενειακής ενημέρωσης και πρόληψης.

Οι ασθενείς που είναι θετικοί στα γονίδια BRCA1 ή BRCA2 προτείνεται να ελέγχονται για καρκίνο του προστάτη από την ηλικία των 45 ετών.

Καρκίνος όρχεων: Μικρός αλλά υπαρκτός γενετικός κίνδυνος

Ο καρκίνος των όρχεων αφορά κυρίως νεαρούς άνδρες και σε 2-5% των περιπτώσεων υπάρχει οικογενειακή προδιάθεση:

  • Η ύπαρξη συγγενή πρώτου βαθμού με καρκίνο όρχεων αυξάνει τον ατομικό κίνδυνο κατά 4-10 φορές.
  • Προδιαθεσικοί παράγοντες όπως κρυψορχία και γονιδιακές μεταλλάξεις (π.χ. KITLG, BAK1) παίζουν επίσης ρόλο.

Καρκίνος ουροδόχου κύστης: Κυρίως περιβαλλοντικός, αλλά όχι αθώος γενετικά

Αν και ο κυριότερος παράγοντας κινδύνου είναι το κάπνισμα, υπάρχουν και γενετικές επιρροές:

  • Οικογενειακό ιστορικό σε 2-5% των περιπτώσεων.
  • Πολυμορφισμοί σε γονίδια όπως NAT2 και GSTM1 σχετίζονται με την ευαισθησία σε καρκινογόνες ουσίες.

Συμπέρασμα

Η κληρονομικότητα παίζει καίριο ρόλο σε πολλούς ουρολογικούς καρκίνους. Η λήψη λεπτομερούς οικογενειακού ιστορικού, η γενετική συμβουλευτική και ο έγκαιρος προληπτικός έλεγχος μπορούν να σώσουν ζωές.

Εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου προστάτη, όρχεων, νεφρού ή άλλων σχετιζόμενων μορφών, η συμβουλή ενός ουρολόγου και ενδεχομένως ενός γενετιστή είναι απαραίτητη.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Ανακαλεί συσκευασμένο τσουρέκι ο ΕΦΕΤ
Κηπουρική: Πώς βοηθά την ψυχική μας υγεία
Μητσοτάκης από το υπουργείο Υγείας: Τηλεφωνική γραμμή "1566" από τον Ιούλιο για το ΕΣΥ