H έκκριση του ιδρώτα στο ανθρώπινο σώμα γίνεται από ειδικούς αδένες, τους ιδρωτοποιούς, η λειτουργία των οποίων επηρεάζεται από ορμόνες, όπως είναι οι κατεχολαμίνες, οι ορμόνες του θυρεοειδούς, οι ορμόνες του γεννητικού συστήματος. Σημαντικός είναι ο ρόλος ειδικών αντανακλαστικών και συμπαθητικών νευρικών ινών που απολήγουν στους αδένες. Ο βαθμός της εφίδρωσης ποικίλλει από άτομο σε άτομο και σχετίζεται και με ιδιοσυγκρασιακές παραμέτρους.

Η υπερβολική εφίδρωση, είναι ένα σύμπτωμα που ταλαιπωρεί σημαντικό τμήμα του πληθυσμού. Οι πάσχοντες ενδέχεται να παρουσιάζουν μόνιμο πρόβλημα εφίδρωσης ή ενοχλητικές κρίσεις εφίδρωσης. Όταν το πρόβλημα είναι έντονο, ο πάσχων δυσκολεύεται κατά το γράψιμο,  την πληκτρολόγηση κειμένου, την καθημερινή εργασία του ή την κοινωνική συναναστροφή. Η κατάσταση περιπλέκεται όταν ο ιδρώτας εκτός από άφθονος είναι και δύσοσμος. Ενίοτε το πρόβλημα είναι τέτοιας υφής που συντελεί στην εμφάνιση κατάθλιψης και άγχους.

Πότε η εφίδρωση αναμένεται να είναι «φυσιολογικώς» αυξημένη:

Τα κύρια φυσιολογικά ερεθίσματα  που προκαλούν υπερβολική έκκριση ιδρώτα είναι η άνοδος της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος και η άσκηση. Η θερμοκρασία του ανθρώπινου σώματος ελέγχεται από τον υποθάλαμο του εγκεφάλου στον οποίο βρίσκονται τα θερμορυθμιστικά κέντρα. Ο ανθρώπινος οργανισμός  εξισορροπεί τις διαταραχές θερμοκρασίας που μπορεί να προκύψουν από την μεταβολική δραστηριότητα του σώματος και την διακύμανση της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος. Η αγγειοδιαστολή και ηαυξημένη εφίδρωση αποτελούν σημαντικούς συντελεστές του συστήματος ομοιόστασης του οργανισμού, όταν επιχειρεί να διατηρήσει σταθερή τη θερμοκρασία σώματος κατά τις ζεστές ημέρες του έτους.Κατά την άσκηση εμφανίζονται μια σειρά από παθοφυσιολογικές εκδηλώσεις (π.χ. αύξηση της κυκλοφορίας του αίματος, του ρυθμού της αναπνοής, των παλμών, των καύσεων, της δραστηριότητας των μυών) που προκαλούν αύξηση της ενδογενούς παραγόμενης θερμότητας και με την αυξημένη εφίδρωση ο οργανισμός αποβάλλει την πλεονάζουσα θερμότητα.

Κατά την εμμηνόπαυση, η απότομη αλλαγή στην κατάσταση των ορμονών του σώματος προκαλεί υπερβολική δραστηριότητα ιδρωτοποιών αδένων και κρίσεις εφίδρωσης.

Παθολογικές καταστάσεις και παράγοντες που συνδέονται με αυξημένη εφίδρωση

Η λειτουργία των ιδρωτοποιών αδένων διαταράσσεται εύκολα σε μια ποικιλία παθολογικών καταστάσεων. Οι κρίσεις εφίδρωσης συνοδεύουν πολλές φορές, σοβαρά χρόνια νοσήματα, όπως χρόνιες φλεγμονές, καρκινώματα, ρευματικά νοσήματα, αιματολογικά νοσήματα, παθήσεις ενδοκρινών αδένων, μεταβολικά νοσήματα, νεφρικά νοσήματα, παθήσεις του νωτιαίου μυελού και του εγκεφάλου. Η εφίδρωση συνοδεύει επίσης την πτώση του πυρετού σε φλεγμονές, στο πλαίσιο των φυσιολογικών οργανικών αντιδράσεων του σώματος κατά την αντιμετώπισή τους. Συστηματικά νοσήματα, ιδιαιτέρως συχνά όπως η υπέρταση και διαταραχές του σακχάρου συνοδεύονται αρκετές φορές από διαταραχές εφίδρωσης.

Ο αιφνίδιος πόνος και η δύσπνοια, οφειλόμενα σε σοβαρά υποκείμενα νοσήματα ζωτικών οργάνων, όπως έμφραγμα του μυοκαρδίου, καρδιακή ανεπάρκεια, πνευμονικές εμβολές, ενδέχεται να συνοδεύονται από κρίσεις εφίδρωσης, με εμφάνιση χαρακτηριστικά ψυχρού ιδρώτα. Η εφίδρωση μπορεί να είναι παρενέργεια της χρήσης ορισμένων φαρμάκων όπως σαλικυλικών ή επίδρασης τοξικών ουσιών όπως του οινοπνεύματος. Τοπικές φλεγμονές ή τραυματικές κακώσεις μπορεί να προκαλέσουν τοπικά μόνιμη αύξηση του παραγόμενου ιδρώτα. Xαρακτηριστική περίπτωση είναι η υπεριδρωσία στην περιοχή της παρωτίδας, σε τοπικές φλεγμονές ή τραύματα.

Ιδιοπαθής υπεριδρωσία

Η διάγνωση τίθεται όταν έχουν αποκλειστεί τυχόν παθολογικά νοσήματα και χαρακτηρίζεται από υπερβολική και ενοχλητική εφίδρωση. Η ιδιοπαθής υπεριδρωσία παρουσιάζεται σε φυσιολογικά κατά τα λοιπά, αλλά υπερευαίσθητα άτομα, είναι χαρακτηριστικό του σώματος, συνήθως είναι τοπική, σε μασχάλες, πόδια ή χέρια, ενώ όταν πρόκειται για τις μασχάλες ή τα πόδια, συχνά συνυπάρχει και κακοσμία. Πολλές φορές επιδεινώνεται από συγκινησιακούς παράγοντες. Η κατάσταση αυτή μπορεί να επιμολυνθεί από μικρόβια, που πολλαπλασιάζονται τοπικά και συχνά γίνεται πρόξενος άγχους, που επιτείνει τον ιδρώτα, δημιουργώντας φαύλο κύκλο.Ορισμένες φορές, το σύνδρομο γίνεται τόσο ενοχλητικό, που εμποδίζει την κοινωνική συναναστροφή ή την διεκπεραίωση των επαγγελματικών καθηκόντων του πάσχοντος.

Εφίδρωση και θεραπεία

Η θεραπεία διαφέρει ανάλογα με το αίτιο της εφίδρωσης. Η σωστή παθολογική εξέταση κατευθύνει την ορθή διάγνωση και θεραπεία.

Γενικά μέτρα που πρέπει να τηρούν οι πάσχοντες από αυξημένη εφίδρωση

  • Να αποφεύγετε τις απότομες εναλλαγές θερμοκρασίας (ζέστη κρύο) σε λουτρά, ποτά και γεύματα
  • Να αποφεύγετε τα ζεστά μπάνια. Συνιστώνται χλιαρά μπάνια για το σώμα
  • Αποφύγετε ισχυρά καθαριστικά σώματος και έντονα αρώματα
  • Αποφύγετε συνθετικά ρούχα εσώρουχα παπούτσια. Προτιμήστε άνετα βαμβακερά ρούχα που απορροφούν τον ιδρώτα. Αλλάζετε άμεσα τα εμποτισμένα στον ιδρώτα ρούχα σας διότι ενδέχεται να αποτελέσουν εστίες μολύνσεων Χρησιμοποιήστε βαμβακερές κάλτσες σε αθλητικά ή άλλα υποδήματα και αλλάζετέ τις τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα αν είναι δυνατόν
  • Αποφύγετε σφιχτά ρούχα, σφιχτές ζώνες και υποδήματα. Προτιμήστε ανοικτά δερμάτινα υποδήματα που κάνουν το σώμα να «αναπνέει»
  • Αποφύγετε καυτερά φαγητά, καφεΐνη, αλκοόλ και πικάντικα τρόφιμα. Πίνετε επαρκή ποσότητα νερού για να αντικαταστήσετε τα υγρά και τους ηλεκτρολύτες που χάνονται από την εφίδρωση
  • Διατηρήστε υγιές σωματικό βάρος
  • Eάν είστε σε πρόγραμμα άσκησης να ασκείστε σε σωστά κλιματιζόμενο περιβάλλον όταν η περιβαλλοντική θερμοκρασία είναι υψηλή
  • Nα αποφεύγετε το stress
  • Εάν πάσχετε από χρόνιο νόσημα και παίρνετε φάρμακα ενδέχεται να απαιτείται αλλαγή της δοσολογίας ή του είδους των φαρμάκων σας και η εφίδρωση να είναι δείκτης παρενεργειών από τα φάρμακα ή δυσανεξίας.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
''Δώσε αίμα, δώσε ελπίδα: Μαζί σώζουμε ζωές''
Αλκοόλ και στυτική δυσλειτουργία: Πώς συνδέονται;
Από τη βελόνα στη ζωή: Όσα δεν σου είπε ποτέ κανείς για την εμπειρία της αιμοδοσίας