Η χολολιθίαση, δηλαδή η παρουσία λίθων στη χοληδόχο κύστη, αποτελεί σήμερα ένα από τα πιο συχνά νοσήματα του πεπτικού συστήματος, με αυξανόμενη επίπτωση σε όλη την Ευρώπη και ιδιαίτερα στις δυτικές κοινωνίες. Η χολή, υπό φυσιολογικές συνθήκες, περιέχει χολικά άλατα, λεκιθίνη και χοληστερόλη και αποθηκεύεται στη χοληδόχο κύστη, από όπου εκκρίνεται στο δωδεκαδάκτυλο για να διευκολύνει την πέψη. Όταν η ισορροπία των συστατικών αυτών διαταράσσεται, μπορεί να σχηματιστούν λίθοι.

Γιατί σχηματίζονται λίθοι στην χοληδόχο κύστη /Αιτιολογικοί παράγοντες και προδιαθέσεις

  • Κληρονομικότητα: οικογενειακό ιστορικό αυξάνει τον κίνδυνο.
  • Διατροφή: δίαιτες πλούσιες σε λιπαρά ή χαμηλές σε φυτικές ίνες ευνοούν τον σχηματισμό λίθων.
  • Παχυσαρκία και μεταβολικό σύνδρομο: υψηλά τριγλυκερίδια, δυσανεξία στη γλυκόζη, σακχαρώδης διαβήτης.
  • Απότομες μεταβολές βάρους: Η ταχεία απώλεια κιλών μπορεί να προκαλέσει λιθογένεση.
  • Φαρμακευτικοί παράγοντες: ορισμένα φάρμακα (π.χ. οιστρογόνα) μεταβάλλουν τη σύσταση της χολής.

Παρά το γεγονός ότι η παρουσία λίθων μπορεί να ακούγεται ανησυχητική, στην πραγματικότητα, σε μεγάλο ποσοστό των ασθενών η χολολιθίαση είναι ασυμπτωματική και ανακαλύπτεται τυχαία κατά τη διάρκεια υπερηχογραφήματος ρουτίνας. Μόνο ένα μικρό ποσοστό ασθενών θα εμφανίσει έντονα συμπτώματα ή σοβαρές επιπλοκές που θα απαιτήσουν χειρουργική αντιμετώπιση. Παρόλα αυτά, σημαντικό μέρος των πολιτών νομίζει ότι η χειρουργική εξαίρεση της χοληδόχου κύστεως είναι μονόδρομος.

Κλινικές εκδηλώσεις

Τα συμπτώματα της χολολιθίασης ποικίλλουν:

  • Κοιλιακό άλγος και ευαισθησία,
  • Αίσθημα βάρους ή δυσπεψία,
  • Ναυτία και έμετοι,
  • Ίκτερος (σε απόφραξη του χοληδόχου πόρου),
  • Σπάνιες αλλά σοβαρές επιπλοκές, όπως οξεία χολοκυστίτιδα, χολαγγειίτιδα ή οξεία παγκρεατίτιδα.

Γενικές διατροφικές οδηγίες για τους πάσχοντες από χολολιθίαση:

  • Επιλέξτε μεσογειακή διατροφή.
  • Περιορίστε το λίπος, ιδιαίτερα ζωικά λίπη, αλλαντικά και τηγανητά.
  • Διακόψτε το fast food.
  • Προτιμήστε δημητριακά ολικής άλεσης, γαλακτοκομικά προϊόντα, άπαχο κρέας λαχανικά όσπρια και ψάρια. Εάν ένα τρόφιμο σας προκαλεί φούσκωμα ή συμπτώματα, το αποσύρετε από την διατροφή σας.
  • Μασήστε επαρκώς την τροφή σας.
  • Μαγειρέψτε και μουλιάστε επαρκώς τα όσπρια ώστε να γίνουν εύπεπτα.
  • Να πίνετε επαρκή ποσότητα νερού.
  • Συνιστάται σταδιακή απώλεια βάρους εάν πάσχετε από παχυσαρκία.

Πότε η χειρουργική επέμβαση είναι πράγματι απαραίτητη

Η χολοκυστεκτομή ενδείκνυται σε περιπτώσεις όπου υπάρχει αυξημένος κίνδυνος σοβαρών επιπλοκών, όπως επαναλαμβανόμενα επεισόδια χολικού κολικού,φλεγμονή της χοληδόχου κύστης,λιθίαση με ενσφήνωση σε χοληδόχο ή κυστικό πόρο,λιθογενής παγκρεατίτιδα, υποψία κακοήθειας.

Πρώιμες επιπλοκές της χολοκυστεκτομής

Ακόμη και με τις νεότερες ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές (όπως η λαπαροσκόπηση), η χολοκυστεκτομή ενέχει κινδύνους. Αν και σπάνια απειλούν τη ζωή, επιπλοκές όπως αιμορραγία, διαρροή χολής και σχηματισμός συριγγίων,τραυματισμός χοληφόρων ή γειτονικών οργάνων, νοσοκομειακές λοιμώξεις ή αποστήματα,αναπνευστικές επιπλοκές (π.χ. ατελεκτασία), μπορούν να παρατείνουν την ανάρρωση και να δημιουργήσουν νέα προβλήματα υγείας.

Χρόνιες επιπλοκές μετά τη χολοκυστεκτομή

Σύνδρομο μετά χολοκυστεκτομή

Περιλαμβάνει διάρροια, μετεωρισμό, καύσο στο στομάχι ή στον θώρακα,επιδείνωση συμπτωμάτων δυσπεψίας, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση χολής.Οι διαταραχές αυτές οφείλονται στην απουσία αποθήκης χολής, με αποτέλεσμα την ανεξέλεγκτη ροή της στο έντερο.

Διαταραχές εξωηπατικών χοληφόρων

Μετά τη χολοκυστεκτομή μπορεί να αναπτυχθούν στενώσεις ή σπασμοί του σφιγκτήρα του Oddi,παραμονή ή επανεμφάνιση λίθων,χρόνια δυσλειτουργία με ίκτερο ή πόνο.

Καρκινώματα

Μελέτες δείχνουν ότι η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης ενδέχεται να αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του οισοφάγου και του παχέος εντέρου. Η προστατευτική δράση της φυσιολογικής αποθήκευσης της χολής στο όργανο αυτό χάνεται, οδηγώντας σε μεγαλύτερο ερεθισμό του εντερικού βλεννογόνου.

Εναλλακτικές θεραπευτικές στρατηγικές

Η χειρουργική εξαίρεση δεν είναι πάντοτε η μοναδική λύση. Υπάρχουν και άλλες θεραπευτικές επιλογές, όπως διατροφικές παρεμβάσεις (π.χ. δίαιτα πλούσια σε φυτικές ίνες, χαμηλή σε ζωικά λίπη, έλεγχος σωματικού βάρους χωρίς απότομες αυξομειώσεις, λειτουργικά τρόφιμα), φαρμακευτική αγωγή, υπερηχογραφική παρακολούθηση.

Ο ρόλος του παθολόγου

Η σωστή κλινική εκτίμηση από τον έμπειρο παθολόγο είναι καθοριστική. Ο ιατρός αξιολογεί τα συμπτώματα, το ιστορικό, τα αποτελέσματα υπερηχογραφήματος και βιοχημικών εξετάσεων, προκειμένου να διαπιστώσει αν υπάρχει πράγματι ανάγκη χειρουργικής παρέμβασης. Η ορθή ιατρική κρίση μπορεί να προφυλάξει τον ασθενή από μια επέμβαση που δεν είναι απαραίτητη και από τις ενδεχόμενες επιπλοκές της.

Η απόφαση για χειρουργείο πρέπει να λαμβάνεται εξατομικευμένα, με βάση τα πραγματικά δεδομένα του κάθε ασθενούς και όχι ως προληπτικό μέτρο χωρίς επαρκή ένδειξη.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Σημάδια ότι είστε σε υγιή σχέση
ΕΟΠΥΥ: Πώς έγινε η απάτη με τα φάρμακα - Τι να προσέχουν οι ασφαλισμένοι
Καρδιακή λειτουργία: Τι έδειξε μέτρηση ακριβείας σε ερασιτέχνες αθλητές