Αγγλικός όρος

gastric lavage

Ορισμός

Έκπλυση του στομάχου για την αφαίρεση ή αραίωση ερεθιστικών παραγόντων ή δηλητηρίων ή για τον καθαρισμό του οργάνου πριν ή μετά από χειρουργική επέμβαση. Η γαστρική έκπλυση χρησιμοποιείται συχνότερα για τη αντιμετώπιση ασθενών που έχουν καταναλώσει πιθανώς τοξικά δισκία. Η χρήση της στην υπερβολική δόση ουσιών είναι αμφιλεγόμενη. Δεν έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει τις κλινικές εκβάσεις, με την εξαίρεση ίσως των περιστατικών στα οποία ο ασθενής παρουσιάζεται για περίθαλψη μέσα σε μία ώρα από την κατανάλωση των τοξικών ουσιών ή έχει καταναλώσει μια απειλητική για τη ζωή ποσότητα δηλητηρίου. Η επέμβαση ενέχει κάποιους κινδύνους: μπορεί να διασωληνωθεί η τραχεία αντί του στομάχου· το γαστρικό περιεχόμενο ενδέχεται να εισέλθει στους πνεύμονες· μπορεί να προκληθεί βλάβη στο στόμα, στους οδόντες, στο φάρυγγα ή στον οισοφάγο.

ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ: Συγκεντρώνεται ο ακόλουθος εξοπλισμός: πλαστικός ή ελαστικός μεγάλης διαμέτρου ρινογαστρικός σωλήνας· πάγος σε ένα δοχείο, εάν πρόκειται να χρησιμοποιηθεί ελαστικός σωλήνας· υδατοδιαλυτό λιπαντικό· σύστημα έκπλυσης μίας χρήσης με ευρεία σύριγγα· αυτοκόλλητη ταινία ή άλλη συσκευή· λαβίδα, παραμάνες και ελαστική ταινία· γάντια και στηθοσκόπιο· χαρτομάντιλα· ποτήρι νερό με καλαμάκι· λεκάνη έμεσης· δοχείο για το υγρό που θα αναρροφηθεί· τουλάχιστον 500 με 1000 ml διαλύματος έκπλυσης· και οποιοδήποτε ειδικό αντίδοτο.
Σωματικοί περιορισμοί εφαρμόζονται μόνο εάν ζητηθούν και είναι απαραίτητοι. Τα ρούχα του ασθενούς αφαιρούνται και του τοποθετείται μια νοσοκομειακή ρόμπα. Εάν έχει τις αισθήσεις του και είναι συνεργάσιμος, ο ασθενής τοποθετείται στην ανώτερη θέση του Fowler (το κεφάλι ανυψωμένο στις 80 με 90 μοίρες), και ο θώρακας καλύπτεται με μια υδατοστεγή ποδιά. Εάν είναι αναίσθητος, ο ασθενής τοποθετείται έτσι ώστε να προληφθεί η εισρόφηση του στομαχικού περιεχομένου, και υπάρχει άμεσα διαθέσιμος εξοπλισμός αναρρόφησης. Η απόσταση εισόδου του σωλήνα μετριέται τοποθετώντας το άκρο του σωλήνα στη μύτη του ασθενούς και εκτείνοντάς τον στο λοβό του αυτιού και στη συνέχεια στη ξιφοειδή απόφυση. Σημειώνεται στο σωλήνα το σημείο αυτό, ή το μήκος του σωλήνα που θα μείνει εκτός του ασθενούς μετά την εισαγωγή του. Η βατότητα των ρουθουνιών εξετάζεται, και χρησιμοποιείται για την επέμβαση το ρουθούνι με τη μικρότερη απόφραξη. Ενώ ο ασθενής κρατά τη λεκάνη έμεσης, η νοσηλεύτρια λιπαίνει το άκρο του σωλήνα και το εισάγει. Μια κίνηση προς τα κάτω και πίσω βοηθά τη διέλευση μέσω του οπίσθιου τμήματος της μύτης προς τα κάτω στο ρινοφάρυγγα, αποφεύγοντας με τον τρόπο αυτό την ενεργοποίηση του φαρυγγικού αντανακλαστικού. Ζητείται από τον ασθενή να καταπιεί στη διάρκεια αυτής της φάσης της διέλευσης. Ο σωλήνας δεν θα πρέπει να βιασθεί. Εάν υπάρξει κώλυμα, ο σωλήνας αφαιρείται, ο ασθενής αναπαύεται σύντομα, ο σωλήνας λιπαίνεται ξανά και η επέμβαση επιχειρείται ξανά. Εάν ο σωλήνας δεν μπορεί να εισαχθεί χωρίς τραυματισμό του βλεννογόνου, ειδοποιείται ο γιατρός.
Όταν ο σωλήνας βρίσκεται στο ρινοφάρυγγα, ζητείται από τον ασθενή να κάμψει το λαιμό ελαφρά ώστε να φέρει την κεφαλή εμπρός. Το ποτήρι με το νερό (εάν επιτρέπεται) δίνεται στον ασθενή, και ο ασθενής ενθαρρύνεται να καταπιεί το σωλήνα με μικρές γουλιές νερό (ή χωρίς νερό, εάν δεν επιτρέπεται). Η περιστροφή του σωλήνα προς το αντίθετο ρουθούνι συχνά βοηθάει στην διεύθυνση προς τον οισοφάγο και μακριά από την τραχεία. Τοποθετώντας το μη επικρατές χέρι στη μύτη για την ασφάλιση του σωλήνα, η νοσηλεύτρια τον προωθεί με το επικρατές χέρι καθώς ο ασθενής καταπίνει.
Το οπίσθιο τμήμα του λαιμού επιθεωρείται περιοδικά για ενδείξεις περιέλιξης του σωλήνα, ιδιαίτερα εάν ο ασθενής πνίγεται ή αισθάνεται άβολα ή είναι αναίσθητος. Μετά τη διέλευση του σωλήνα, η τοποθέτηση επιβεβαιώνεται με την αναρρόφηση γαστρικού περιεχομένου με σύριγγα, ή με ένεση ενός μικρού όγκου αέρα και ακρόαση του επιγάστριου για ένα χαρακτηριστικό συριστικό ήχο. Ο σωλήνας στη συνέχεια ασφαλίζεται στα ρουθούνια με κολλητική ταινία ή άλλη συσκευή ασφάλισης σύμφωνα με το πρωτόκολλο.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Η γαστρική έκπλυση δεν θα πρέπει ποτέ να εκτελείται σε έναν ασθενή που έχει καταναλώσει υδατάνθρακες. Επίσης, δεν θα πρέπει ποτέ να εκτελείται σε ασθενείς που δεν μπορούν να προστατεύσουν τους αεραγωγούς τους, εκτός και εάν είναι ήδη διασωληνωμένοι.
Το υγρό της έκπλυσης εγχέεται, και λαμβάνεται φροντίδα ώστε να αποτραπεί η είσοδος αέρα. Ένας σύνδεσμος Y μπορεί να προσαρτηθεί στο ρινογαστρικό σωλήνα, με το ένα άκρο να εκβάλλει στη σύριγγα ή στο δοχείο έκπλυσης και το άλλο σε μια διάταξη παροχέτευσης. Το άκρο της επιστροφής συσφίγγεται, και το διάλυμα, συνήθως 500 ml ή περισσότερο, εγχέεται ώστε να προκληθεί διάταση του στομάχου και να αποκαλυφθούν όλες οι περιοχές στο διάλυμα. Ο μεγάλος όγκος αραιώνει επίσης επιβλαβή υγρά και αραιώνει ή διαλύει άλλα υλικά.
Ο ασθενής παρακολουθείται σε όλη τη διάρκεια για ναυτία ή έμεση. Εάν συμβεί έμεση, διακόπτεται η ροή, εφαρμόζεται αναρρόφηση με τη σύριγγα ή ανοίγεται η γραμμή αποστράγγισης ώστε να αφαιρεθεί τμήμα του υγρού έκπλυσης. Στη συνέχεια, ο στόμαχος αποστραγγίζεται, και η διαδικασία επαναλαμβάνεται για τον καθαρισμό και άδειασμα του στομάχου από επιβλαβή υλικά και το υγρό έκπλυσης. Στη συνέχεια, εγχέεται ένα αντίδοτο ή ενεργός άνθρακας, όπως κρίνεται απαραίτητο.
Δείγμα του υγρού που αναρροφήθηκε αποστέλλεται στο εργαστήριο για ανάλυση. Ο σωλήνας μπορεί να παραμείνει τοποθετημένος, προσαρτημένος σε διαλείπουσα μειωμένη αναρρόφηση, όπως απαιτείται, ή μπορεί να αφαιρεθεί αμέσως μετά την επέμβαση.
Για την αφαίρεση, ο σωλήνας περισφίγγεται σταθερά. Αφαιρούνται οι όποιες συσκευές στερέωσης, και ο σωλήνας περιστρέφεται ελαφρά ώστε να διασφαλισθεί ότι κινείται ελεύθερα και στη συνέχεια έλκεται προς τα έξω σταθερά και διπλώνεται. Η νοσηλεύτρια τραβάει το γάντι της πάνω από το σωλήνα και το δεύτερο γάντι πάνω από την κλειστή γροθιά της ώστε να κλειστεί αποτελεσματικά ο σωλήνας σε «διπλό-σάκο». Δίνονται στον ασθενή χαρτομάντιλα για να σκουπίσει τα μάτια και τη μύτη και υποβοηθάται με τη στοματική υγιεινή. Παρέχεται μια καθαρή ρόμπα ή σεντόνια, όπως κρίνεται απαραίτητο. Ο ασθενής συνεχίζει να παρακολουθείται για δυσμενείς επιδράσεις από το τοξικό υλικό.
Ο σωλήνας και η αναρρόφηση διατηρούνται όπως κρίνεται απαραίτητο, καταγράφεται η παροχέτευση, παρέχονται μέτρα ανακούφισης (αναισθητικά σπρέι για το λαιμό) και ο ασθενής εκτιμάται για επιπλοκές.

Κύριος όρος

lavage