Αγγλικός όρος

chronic obstructive pulmonary disease

Ορισμός

Ομάδα εξουθενωτικών, προοδευτικών και δυνητικά θανατηφόρων πνευμονοπαθειών, οι οποίες παρουσιάζουν ως κοινό χαρακτηριστικό την αυξημένη αντίσταση στην κίνηση του αέρα, παράταση της εκπνευστικής φάσης της αναπνοής και απώλεια της ελαστικότητας του πνεύμονα. Οι χρόνιες αποφρακτικές πνευμονοπάθειες περιλαμβάνουν το εμφύσημα, τη χρόνια αποφρακτική βρογχίτιδα και την ασθματική βρογχίτιδα. Συνολικά, οι ΧΑΠ αποτελούν την τέταρτη συχνότερη αιτία θανάτου στις ΗΠΑ.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ: Οι περισσότεροι ασθενείς με χρόνιους περιορισμούς ροής αέρα, είναι ή ήταν καπνιστές και η πνευμονοπάθειά τους είναι απευθείας συνέπεια των τοξικών επιδράσεων του καπνού στους πνεύμονες. Ένας μικρότερος αριθμός αυτών έχουν εκτεθεί σε περιβαλλοντικό καπνό (παθητικοί καπνιστές) ή σε σκόνες, ή καπνό στον εργασιακό τους χώρο. Άτομα από τα οποία λείπει γενετικά το ένζυμο α-1 αντιθρυψίνη αναπτύσσουν επίσης ΧΑΠ, τυπικά σε μικρότερη ηλικία σε σχέση με τους καπνιστές (στα 40 χρόνια τους αντί για τα 50 ή 60).

Στις ΗΠΑ, περίπου 16 εκατομμύρια άτομα πάσχουν από ΧΑΠ. Περίπου μισό εκατομμύριο Αμερικανών παραπέμπονται στο νοσοκομείο με επιδεινώσεις της πάθησης.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Οι παθήσεις αυτής της ομάδας χαρακτηρίζονται τυπικά από δυσχέρεια στην αναπνοή κατά τη σωματική άσκηση, όπως και από χρόνιο βήχα και πτύελα.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ: Οι οξείες παροξύνσεις των ΧΑΠ πρέπει να αντιμετωπίζονται με εισπνεόμενους βρογχοδιασταλτικούς παράγοντες (όπως το ipratroprium με ή χωρίς αλβουτερόλη), χαμηλή ροή οξυγόνου (με στόχο της αύξηση του κορεσμού σε οξυγόνο σε περίπου 90% με 92%), αντιβιοτικά (εάν οι ασθενείς παρουσιάζουν παραγωγικότερο βήχα από το φυσιολογικό) και κορτικοστεροειδή. Για τους περισσότερους από τους πάσχοντες οι οποίοι καπνίζουν, οι παροξύνσεις παρατηρούνται αρκετές φορές κατά τη διάρκεια του έτους. Μεταξύ των παροξύνσεων, η αντιμετώπιση της νόσου, επαφίεται στη διακοπή του καπνίσματος επειδή η παύση του καπνίσματος επιβραδύνει την επιδείνωση της πνευμονικής λειτουργίας στη ΧΑΠ. Αλλες προληπτικές θεραπείες περιλαμβάνουν εμβολιασμούς έναντι της γρίππης και του πνευμονόκοκκου. Τα φάρμακα έναντι των ΧΑΠ περιλαμβάνουν αντιχολινεργικούς παράγοντες όπως το ipratropium. Τα προγράμματα πνευμονικής ανάνηψης είναι επίσης βοηθητικά. Η αμινοφυλλίνη και τα κορτικοστεροειδή έχουν λιγότερα οφέλη στη χρόνια αντιμετώπιση και περιστασιακά μπορούν να προκαλέσουν σημαντικές παρενέργειες.

ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ: Ο αναπνευστικός θεραπευτής διδάσκει ασκήσεις αναπνοής και βήχα καθώς και παροχέτευσης στάσης ώστε να ενδυναμωθούν οι αναπνευστικοί μύες και να κινητοποιηθούν οι εκκρίσεις. Ο ασθενής ενθαρρύνεται να συμμετάσχει σε πρόγραμμα πνευμονικής ανάνηψης, όπως και να διακόψει το κάπνισμα και να αποφεύγει άλλες αναπνευστικές ερεθιστικές ουσίες. Συμβουλεύονται οι ασθενείς να αποφύγουν την επαφή με άτομα με αναπνευστικές λοιμώξεις και διδάσκονται τη χρήση ενδεδειγμένων, προφυλακτικών αντιβιοτικών και βρογχοδιασταλτικής θεραπείας. Ενθαρρύνονται τα συχνά, μικρά γεύματα και η επαρκής πρόσληψη υγρών. Το πρόγραμμα του πάσχοντος, εναλλάσσει περιόδους δραστηριότητας και ανάπαυσης. Ο ασθενής και η οικογένειά του, υποβοηθούνται σε αλλαγές του τρόπου ζωής σχετικών με την ασθένεια και ενθαρρύνονται να εκφράζουν τα αισθήματα και τις ανησυχίες τους σχετικά με την ασθένεια και τη θεραπεία της.

Ο αναπνευστικός θεραπευτής παρακολουθεί τα αέρια του αρτηριακού αίματος και τις εξετάσεις των πνευμονικών λειτουργιών συμβουλευόμενος τον επιβλέποντα ιατρό. Η οξεία επιδείνωση συμβαίνει όταν ο ασθενής αποκτήσει αναπνευστική λοίμωξη, η οποία πρέπει να αναγνωρισθεί και να αντιμετωπισθεί άμεσα. Η θεραπεία με αερολύματα και υγραντήρες είναι χρήσιμη για ρευστοποίηση των πτύελων, για την κινητοποίηση παχύρρευστων πτυέλων και για να προωθήσουν την υγιεινή των βρόγχων. Η θεραπεία χαμηλής συγκέντρωσης οξυγόνου εφαρμόζεται όπως είναι απαραίτητο προκειμένου να διατηρήσει την PaO2 μεταξύ των 60 και 80 mm Hg. Οι βρογχοδιασταλτικοί παράγοντες χορηγούνται σε αερόλυμα για να ελαττώσουν τη δύσπνοια και να προάγουν αποτελεσματικότερο βήχα. Ο μηχανικός αερισμός επιφυλάσσεται για τους ασθενείς με οξεία αναπνευστική ανεπάρκεια, λόγω συνυπάρχουσας πάθησης, η οποία είναι αναστρέψιμη και δεν αποκρίνεται στην αρχική θεραπεία.

ΠΡΟΣΟΧΗ: 1. Σε υποξικούς ασθενείς, η θεραπεία οξυγόνου πρέπει να ρυθμιστεί προσεκτικά ώστε να βελτιστοποιήσει τον κορεσμό του αρτηριακού οξυγόνου. 2. Πριν ταξιδέψουν με αεροπλάνο, οι ασθενείς με ΧΑΠ πρέπει να συμβουλευθούν τους φροντιστές τους σχετικά με ιδιαίτερες ανάγκες σε οξυγόνο.

Συντομογραφία

COPD (ΧΑΠ)

Συνώνυμο

chronic airflow obstruction