H κάνναβη είναι γένος φυτών το οποίο περιλαμβάνει κυρίως τα είδη Cannabis sativa, Cannabis indica και Cannabis ruderalis. Αυτά τα είδη ενδημούν σε Κεντρική Ασία, Ινδία. Οι κύριες ψυχοτρόπες ουσίες της κάνναβης είναι τα κανναβινοειδή, με χαρακτηριστικό  εκπρόσωπο  την  Δ9-τετραϋδροκανναβινόλη. H κάνναβη χρησιμοποιήθηκε από χιλιάδων ετών, κυρίως σε θρησκευτικές τελετές και ως φάρμακο. Η χρήση της στον Δυτικό Κόσμο άρχισε να τίθεται εκτός νόμου ουσιαστικά το 1937 όταν το Κογκρέσο στις ΗΠΑ ψήφισε το νόμο περί μαριχουάνας: Οι υψηλοί δασμοί και οι περιορισμοί κατέστησαν σταδιακά την ουσία απαγορευτική, ακόμη και σε περιπτώσεις ιατρικών ερευνητικών εφαρμογών, με αποτέλεσμα ο νόμος αυτός να λειτουργήσει ως προπομπός της πλήρους ποινικοποίησής της.

Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, μετά από την πίεση ομάδας ακτιβιστών με επικεφαλής  τον Dennis Peron και του ιδρύματος του δισεκατομμυριούχου George Soros ψηφίστηκε στην Καλιφόρνια ο νόμος 215, που ουσιαστικά άνοιγε τον δρόμο για την άρση της απαγόρευσης της κάνναβης στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με το νόμο αυτό, επιτράπηκε  η χρήση της κάνναβης σε ιατρικές παθήσεις χωρίς να απαιτούνται εκτεταμένες επιστημονικές έρευνες που αφορούν την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα της κάνναβης. ‘Έκτοτε ακολούθησαν και άλλες χώρες. Κατά την προεδρία Ομπάμα στις ΗΠΑ, δημιουργήθηκε νομικό πλαίσιο που επιτρέπει την υπό όρους διακίνηση της κάνναβης χωρίς να τιμωρούνται χρήστες και έμποροι που ακολουθούν συγκεκριμένους κανόνες.

Σήμερα η κάνναβη είναι το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο παράνομο ναρκωτικό. Σύμφωνα με μελέτες, πάνω από το 30% των ενηλίκων σήμερα έχει κάνει χρήση κάνναβης.

Ερωτήματα που απασχολούν  το κοινό είναι ποιες είναι οι παρενέργειες από την χρήση της κάνναβης, εάν η κάνναβη είναι πιο αθώα από το τσιγάρο και το αλκοόλ, εάν η χρήση της κάνναβης είναι χρήσιμη σε ιατρικές παθήσεις.  

Παρενέργειες από την χρήση της κάνναβης. Αλκοόλ και τσιγάρο -συγκριτική αξιολόγηση  

Οι ψυχοδραστικές επιδράσεις της κάνναβης είναι εμφανείς και αρκετά μελετημένες. Κατά την οξεία χρήση η κάνναβη επιδρά στο ενδοκανναβινοειδές σύστημα του οργανισμού προκαλώντας ευφορία, αίσθηση επιβράδυνσης του χρόνου, μειωμένη κρίση, απόσυρση από την πραγματικότητα,  εξασθένιση προσοχής και μνήμης, επιδράσεις που παραμένουν διακριτές 24-48 ώρες μετά τη χρήση του φαρμάκου.

Η ικανότητα οδήγησης σε υγιείς ενήλικες επηρεάζεται σημαντικά και δυσμενώς, ακόμη και με μικρές δόσεις κάνναβης. Σε χρόνια χορήγηση, προκαλούνται αλλαγές στην διάθεση του χρήστη, με αισθήματα ευφορίας και χαλάρωσης που μπορεί ωστόσο να εναλλάσσονται με παρόξυνση άγχους και καταθλιπτικών αισθημάτων στα μεσοδιαστήματα των χρήσεων. Η εξάρτηση από την κάνναβη συνδέεται με τη νοσηρότητα, συμπεριλαμβανομένης της εξασθενημένης επαγγελματικής και κοινωνικής λειτουργίας. Η χρήση κάνναβης μπορεί να συνυπάρχει με την παρουσία άλλων ψυχιατρικών διαταραχών, που χαρακτηρίζονται από μια διαταραγμένη διαδικασία σκέψης, αντιληπτικές διαταραχές ή συμπτώματα άγχους.

Η κάνναβη προκαλεί φαινόμενα απόσυρσης από την πραγματικότητα, μειωμένο επίπεδο κινήτρου  σε τομείς όπως η μελέτη και η εργασία, απάθεια, αυξανόμενη αίσθηση κοινωνικής απομόνωσης και μειωμένη ικανότητα προσαρμογής σε επαγγελματικά και κοινωνικά καθήκοντα. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι σε πολιτείες των ΗΠΑ όπου η χρήση κάνναβης είναι ελεύθερη για ψυχαγωγικούς σκοπούς (π.χ. Καλιφόρνια), το εργατικό δίκαιο επιτρέπει στον εργοδότη να υποβάλει τους υποψήφιους για εργασία ή τους εργαζόμενους σε τεστ για κάνναβη και στη συνέχεια να προσλαμβάνει ή και να απολύει τους εργαζόμενους που ευρίσκονται θετικοί στις αντίστοιχες εργαστηριακές δοκιμασίες, επικαλούμενος την αρνητική επίδραση της κάνναβης στην παραγωγικότητά τους και στην απόδοση της εργασίας.  

Σε ορισμένα ευαίσθητα άτομα η κάνναβη μπορεί να πυροδοτήσει ψυχωτικά επεισόδια.

Όσον αφορά την επίδραση της κάνναβης σε άλλα οργανικά συστήματα, ιδιαίτερα κατά την χρόνια συστηματική χορήγηση, οι μελέτες είναι ανεπαρκείς και αμφιλεγόμενες. Αυτό οφείλεται στην επί μακρόν ποινικοποίηση της χρήσης της κάνναβης και στη συνακόλουθη αδυναμία σχεδιασμού ολοκληρωμένων μακροχρόνιων μελετών.  Στο μυοκάρδιο προκαλεί ταχυκαρδία και φαίνεται ότι έχει αντίστοιχες δυσμενείς επιδράσεις με το κάπνισμα. Αντίστοιχες τοξικές επιδράσεις με το κάπνισμα φαίνεται ότι έχει σε όλα τα αγγεία του σώματος αυξάνοντας την πιθανότητα προσβολής από στυτική δυσλειτουργία, στεφανιαία καρδιακή νόσο εγκεφαλικό επεισόδιο. Στον πνεύμονα, οι δυσμενείς επιδράσεις είναι περισσότερο αμφιλεγόμενες.

Το αλκοόλ είναι η μόνη ψυχοτρόπος ουσία που επί του παρόντος έχει αποδειχτεί ότι σε μικρές δόσεις έχει ευεργετικά συνολικά αποτελέσματα. Σε μεγάλες δόσεις ωστόσο (αλκοολισμός) ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι οι τοξικές δράσεις είναι πιο έντονες συγκριτικά με την κάνναβη.

Οι ιατρικές χρήσεις της κάνναβης

Η κάνναβη είναι η μόνη ουσιαστικά ουσία η οποία κατά την χρήση της σε ιατρικές εφαρμογές εξαιρείται με βάση το νόμο 215 στην Καλιφόρνια (με βάση αυτόν το νόμο θεσπίστηκαν οι κανόνες για την ιατρική χρήση της κάνναβης στις ΗΠΑ, ακολούθησαν έκτοτε και άλλα κράτη) από την αναγκαιότητα ύπαρξης εκτεταμένων επιστημονικών ερευνών που αφορούν την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα της κάνναβης στις ιατρικές εφαρμογές, στις οποίες εικάζεται ότι είναι αποτελεσματική με βάση εμπειρικά δεδομένα. Έτσι, ακόμη και αυτή τη στιγμή η κάνναβη δεν έχει εγκριθεί από την Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) για ιατρική χρήση στις ΗΠΑ παρόλο που αρκετές πολιτείες έχουν επιτρέψει την χρήση της.

Με βάση αρχικές έρευνες η κάνναβη έχει επιδείξει καλά αποτελέσματα σε καταστάσεις πόνου, σε σκλήρυνση κατά πλάκας, στην ανακούφιση του χρόνιου πόνου και της ναυτίας και του εμέτου που προκαλείται από τη χημειοθεραπεία, σε ανορεξία που προκαλείται από το AIDS.

Κάνναβη: Εξάρτηση και ανοχή

Ένας στους δέκα χρήστες κάνναβης υπολογίζεται ότι θα εξαρτηθεί σημαντικά κατά την διάρκεια της ζωής του από αυτήν.  Η ανάπτυξη της εξάρτησης έχει ως αποτέλεσμα το σύνδρομο στέρησης σε περίπτωση διακοπής της χορηγούμενης ουσίας. Η στέρηση μπορεί να είναι αμιγώς ψυχολογική στέρηση, ενδέχεται όμως σε περιπτώσεις συστηματικής χρήσης να εμφανιστούν κοιλιακό άλγος, τρόμος, εφίδρωση, πυρετός, ρίγη ή κεφαλαλγία. Η πρόκληση εξάρτησης αποτελεί συχνά τον βασικό στόχο των εμπλεκομένων στην πώληση των προϊόντων αυτών με την δωρεάν διάθεση των πρώτων δόσεων στους ανυποψίαστους χρήστες. Η ανοχή είναι η κατάσταση κατά την οποία ο οργανισμός συνηθίζει την ουσία με αποτέλεσμα οι ψυχοτρόπες δράσεις της ουσίας να επιτυγχάνονται μόνο με μεγαλύτερες δόσεις.

 

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Οι  βέλτιστοι τρόποι προσέγγισης, ενημέρωσης και εξυπηρέτησης των ασθενών
Πώς το ChatGPT μπορεί να εμποδίσει την πολυφαρμακία
Καρκίνος του πνεύμονα: Πιο αποτελεσματική νεο-επικουρική θεραπεία με αντισώματα