Διατροφή για ασκήσεις με βάρη

Ανάλογα με το είδος (ένταση και διάρκεια) της προπόνησης με βάρη που κάνετε και το στόχο που έχετε, είτε αυτός είναι μυική ενδυνάμωση είτε αύξηση μυϊκού όγκου, η κατάλληλη διατροφή κρίνεται απαραίτητη.

Οι ορμόνες του σώματος και κυρίως η αυξητική ορμόνη, η τεστοστερόνη, η ινσουλίνη και ο αυξητικός παράγοντας διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην μυική ανάπτυξη. Η διατροφή μπορεί να ρυθμίσει σωστά τα επίπεδα των προαναφερόμενων ορμονών και να διαθέσει τα απαραίτητα διατροφικά εργαλεία στο σώμα για την ορθή ανάπτυξη των μυών.

Μερικά από τα βασικά διατροφικά σημεία τα οποία θα πρέπει να προσέξετε είναι τα ακόλουθα:

• H επαρκής κατανάλωση θερμίδων για να μπορέσει το σώμα να χτίσει μυική μάζα. Οι θερμίδες πρέπει να σας καλύπτουν για τις βασικές ανάγκες του μεταβολισμού, για τις ενεργειακές ανάγκες κατά τη διάρκεια της άσκησης, για την αποκατάσταση των μυών μετά την περίοδο της άσκησης και τέλος για την αύξηση μυικού ιστού
• Επαρκής κατανάλωση υδατανθράκων για να καλυφθούν οι ενεργειακές σας ανάγκες για την άσκηση με βάρη αλλά και την αερόβια άσκηση
• Η κατανάλωση της αναγκαίας ποσότητας πρωτείνης ημερησίως
• Ο χρόνος κατανάλωσης τροφής πρίν και μετά την περίοδο της άσκησης
• Η κατανάλωση υγρών και ενέργειας κατά τη διάρκεια της άσκησης για την αποφυγή της αφυδάτωσης και την καθυστέρηση της κόπωσης.

Ενεργειακή πρόσληψη για ασκούμενους με βάρη

Κατά τη διάρκεια της άσκησης, ο οργανισμός καταναλώνει μυικό γλυκογόνο και φωσφορική κρεατίνη που αποτελούν βασικές πηγές ενέργειας. Η άσκηση με βάρη οδηγεί στην ‘εξάντληση’ των βασικών πηγών ενέργειας, κατά συνέπεια οι ενεργειακές ανάγκες αυξάνονται προκειμένου να ξαναγεμίσουν οι ‘αποθήκες ενέργειας’.

Η ελλειπής πρόσληψη ενέργειας θα οδηγήσει στη μείωση του ρυθμού αύξησης μυικού ιστού.

Χρειάζονται περίπου 350 με 500 θερμίδες περισσότερες από εκείνες που χρειαζόσασταν αν δεν κάνατε καμία μορφή άσκησης για να αυξηθεί ο μυικός ιστός κατά 400γρ. σε μια εβδομάδα. Φυσικά, μεγαλύτερη μυϊκή αύξηση απαιτεί και μεγαλύτερη κατανάλωση ενέργειας.

Χρειάζεται σε αυτό το σημείο να σημειωθεί ότι η ενέργεια αυτή είναι επιπρόσθετη αυτής που χρειάζεται για να αποκατασταθούν οι μύες μετά την άσκηση.

Το μυικό γλυκογόνο αποτελεί βασική πηγή ενέργειας κατά τη διάρκεια της άσκησης και η εντατική άσκηση μπορεί να επιφέρει 30% μείωση στις πηγές του. Οι πηγές γλυκογόνου είναι απαραίτητο να αποκαθίστανται μετά την άσκηση, για να μπορέσει ο ασκούμενος να έχει αντοχή και επιδόσεις τις επόμενες μέρες.

Ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δοθεί στην πρόσληψη υδατάνθρακα, ο οποίος συντελεί στην αποκατάσταση των αποθηκών γλυκογόνου αλλά και στην πρόσληψη πρωτεΐνης, καθώς κατά τη διάρκεια της άσκησης με βάρη, οι μυικές ίνες διασπόνται και παράγονται μεγαλύτερες σε μήκος προκειμένου να υπάρχει αντοχή στο στρες.

Όσοι κάνουν ασκήσεις με βάρη έχουν μεγαλύτερες πρωτεϊνικές ανάγκες από τα άτομα που κάνουν καθιστική ζωή.

Επιπροσθέτως, όσοι επιθυμούν αύξηση μυικού όγκου χρειάζονται επιπρόσθετη πρωτεΐνη για την αποκατάσταση των μυών αλλά και για σύνθεση περισσότερου μυικού ιστού.

Kάποιες φορές όταν η πρόσληψη πρωτεΐνης από ζωικά τρόφιμα όπως το κρέας, το ψάρι, τα πουλερικά και τα γαλακτοκομικά είναι ανεπαρκής ή η ποσότητα πρωτεΐνης που χρειάζεται το άτομο για την μυική ανάπτυξη δεν μπορεί να προσληφθεί από τη διατροφή κρίνεται αναγκαία η πρόσληψη συμπληρωμάτων πρωτεΐνης.

Τα συμπληρώματα πρωτεΐνης που κυκλοφορούν στο εμπόριο περιέχουν ως επί το πλείστον αμινοξέα από τον ορό του γάλακτος ή από την καζεΐνη, μια άλλη πρωτεΐνη που βρίσκεται στο γάλα.

Ώρα πρόσληψης τροφής σε σχέση με την ώρα της προπόνησης

Μετά την προπόνηση, το σώμα χρειάζεται ενέργεια για να αποκαταστήσει τους μύες αλλά και να αναπληρώσει το μυικό γλυκογόνο. Η πρόσληψη τροφής 1-2 ώρες πριν, αλλά και ένα μισάωρο μετά την προπόνηση, παίζει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στην αύξηση του μυικού όγκου.

Η κατανάλωση ενός μικτού γεύματος πρωτεΐνης και υδατάνθρακα πριν, αλλά και μετά την προπόνηση, συμβάλλει πολύ περισσότερο στην αύξηση του μυικού όγκου από την αύξηση της κατανάλωσης πρωτεΐνης κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ιδιαιτέρως η κατανάλωση πρωτεΐνης πριν την άσκηση έχει πολύ μεγαλύτερη σημασία από την κατανάλωσή της μετά.

Συνιστάται η κατανάλωση 15-20γρ. πρωτεΐνης πριν την άσκηση συνδυασμένη με 35-50γρ υδατάνθρακα. Μετά την άσκηση προτείνεται η κατανάλωση 15-20γρ. πρωτεΐνης με 50γρ. υδατάνθρακα. Παρατηρούμε ότι η κατανάλωση του υδατάνθρακα πρέπει να είναι μεγαλύτερη μετά την άσκηση και αυτό γιατί δίνεται προτεραιότητα στην σύνθεση του μυικού γλυκογόνου.

Παρακάτω σας παρουσιάζουμε μερικά παραδείγματα γευμάτων τα οποία μπορείτε να καταναλώνετε πριν και μετά την άσκηση (αφορούν όσουν κάνουν χαμηλής έντασης ασκήσεις με βάρη για διάρκεια περίπου 20 λεπτών):

• Ένα τόστ με 2 φέτες ψωμί σικάλεως, 40γρ τυρί λάιτ, μια φέτα ζαμπόν χοιρινό και ντομάτα.
• Ένα ποτήρι γάλα 1.5% λιπαρά και 50γρ. δημητριακά.
• Ένα ποτήρι γάλα 1.5% λιπαρά και μια μπανάνα.
• Ένα σάντουιτς με ένα αυγό βραστό, μια φέτα κασέρι λάιτ, μια φέτα ζαμπόν γαλοπούλας και ντομάτα.
• Ομελέτα με 2 αυγά και μια φέτα τυρί λάιτ τηγανισμένη σε μια κουταλιά του γλυκού λάδι και μια φέτα ψωμί σικάλεως.

Στην ενότητα αυτή αναφέρθηκε η σημασία της σωστής πρόσληψης ενέργειας, πρωτείνης και υδατανθράκων πριν και μετά την άσκηση με βάρη για την σωστότερη ανάπτυξη της μυικής μάζας.

Καλό θα ήταν ο κάθε ασκούμενος να συμβουλευτεί κάποιον ειδικό της διατροφής προκειμένου να σχεδιαστεί για αυτόν κάποιο εξατομικευμένο διαιτολόγιο καθώς οι ανάγκες του κάθε ατόμου διαφέρουν ανάλογα με το φύλο, το ύψος, την ηλικία και το πόσο συχνά αλλά και με τι τρόπο ασκείται.