Το “σύνδρομο του καλού παιδιού” περιγράφει μια δυναμική μέσα στην οικογένεια, όπου οι γονείς βλέπουν και αντιμετωπίζουν το παιδί τους ως τέλειο. Το γεμίζουν με επαίνους και προσοχή, χωρίς να του μαθαίνουν να είναι υπεύθυνο για τη συμπεριφορά του. Αυτό μπορεί να καλλιεργήσει μια αίσθηση ανωτερότητας και εγωκεντρισμού. Ταυτόχρονα, οι απαιτήσεις που του θέτουν είναι υπερβολικές, κι έτσι η προσωπική του αξία μοιάζει να εξαρτάται από την επιτυχία ή την αποτυχία του. Αν υπάρχουν αδέρφια, συχνά νιώθουν ότι αγνοούνται ή γίνονται ο αποδιοπομπαίος τράγος της οικογένειας.

Αν και δεν υπάρχει επίσημος ορισμός για το σύνδρομο, ούτε έχει μελετηθεί εκτενώς, η έννοια αυτή μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε καλύτερα μερικά πράγματα.

Ποια είναι τα βασικά σημάδια;

Δυσκολία διαμόρφωσης ταυτότητας

Όλοι μαθαίνουμε ποιοι είμαστε μέσα από τις αλληλεπιδράσεις μας. Όμως, όταν οι γονείς επιβάλλουν την εικόνα που εκείνοι θέλουν, δεν αφήνουν χώρο για την αληθινή εξερεύνηση της προσωπικότητας. Πολλοί άνθρωποι μεγαλώνοντας:

*Δυσκολεύονται να βρουν τον αυθεντικό εαυτό τους

*Αλλάζουν χαρακτήρα για να ικανοποιούν τους άλλους

*Δεν νιώθουν άνετα να παίρνουν αποφάσεις ή να λειτουργούν αυτόνομα

Υπερβολική ανάγκη να ευχαριστούμε τους άλλους

Πολλοί από εμάς μεγαλώσαμε πιστεύοντας πως η αγάπη των γονιών μας είναι υπό όρους. Αυτό οδηγεί σε συνεχή προσπάθεια να αποδείξουμε την αξία μας, συχνά θυσιάζοντας τις προσωπικές μας ανάγκες. Το αποτέλεσμα; Τελειομανία, κόπωση, αγανάκτηση και αίσθηση ότι μας εκμεταλλεύονται.

Δυσκολία ανάληψης ευθυνών

Όταν οι γονείς δεν θέτουν όρια, δημιουργείται η ψευδαίσθηση ότι δεν υπάρχει συνέπεια στις πράξεις μας. Έτσι, ενδέχεται να:

*Δυσκολευόμαστε να ζητήσουμε συγγνώμη

*Ρίχνουμε την ευθύνη στους άλλους

*Απορρίπτουμε οποιαδήποτε κριτική

*Αντιδρούμε συναισθηματικά σε έντονο βαθμό

*Νιώθουμε ότι δεν έχουμε πραγματική επίδραση στους γύρω μας

*Επιδιώκουμε αρνητική προσοχή

Αίσθημα ανωτερότητας

Μερικοί από εμάς μεγαλώσαμε ακούγοντας ότι είμαστε ανώτεροι. Αυτό δημιουργεί προσδοκίες για ειδική μεταχείριση. Όταν όμως η πραγματικότητα δεν ανταποκρίνεται σε αυτή την εικόνα, η σύγκρουση μπορεί να είναι αρκετά οδυνηρή.

Ανάληψη ευθυνών πριν την ώρα μας

Πολλά “καλά παιδιά” αναλαμβάνουν ρόλους ενηλίκων από μικρή ηλικία. Καλούνται να φροντίσουν τους άλλους, να υποστηρίξουν οικονομικά την οικογένεια ή να αφιερωθούν απόλυτα στο διάβασμα. Χάνουν έτσι την ευκαιρία να ζήσουν την παιδική τους ηλικία.

Δυσκολία στις σχέσεις με τα αδέρφια

Όταν ένα παιδί είναι στο επίκεντρο της θετικής προσοχής, τα υπόλοιπα συχνά βιώνουν ανταγωνισμό, ζήλια ή απόρριψη. Αυτό μπορεί να βλάψει τόσο τις σχέσεις μεταξύ των αδερφών όσο και το πώς βλέπουν τους γονείς τους.

Φόβος αποτυχίας

Η αποτυχία είναι μέρος της ζωής και αυτό είναι ένα μάθημα που πρέπει να παίρνουμε σε μικρή ηλικία. Όμως, όταν υπάρχουν υπερβολικές απαιτήσεις για τελειότητα, δημιουργείται έντονο άγχος. Αυτός ο φόβος συχνά συνοδεύει το παιδί και στην ενήλικη ζωή.

Προβλήματα αυτοεκτίμησης

Η αυτοεκτίμηση βασίζεται στην αίσθηση ότι έχουμε αξία ανεξαρτήτως επιτεύξεων. Όταν όμως μαθαίνουμε ότι αξίζουμε μόνο όταν πετυχαίνουμε, τότε η ανασφάλεια παραμένει ακόμη κι αν εξωτερικά δείχνουμε σίγουροι.

Πώς επηρεάζονται οι σχέσεις και η ψυχική υγεία;

Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά μπορούν να μας ακολουθήσουν και στην ενήλικη ζωή. Πώς εκδηλώνονται;

Ναρκισσιστικές τάσεις

Μαθαίνουμε να βλέπουμε τον κόσμο με μη ρεαλιστικό τρόπο. Οι απαιτήσεις μας από εμάς και τους άλλους είναι συχνά παράλογες.

Ανασφαλές στυλ προσκόλλησης

Οι σχέσεις στην ενήλικη ζωή μπορεί να είναι γεμάτες άγχος. Άλλοι κολλάνε υπερβολικά στον σύντροφό τους, άλλοι αποφεύγουν τις σχέσεις για να προστατευτούν.

Σύνδρομο του απατεώνα

Μπορεί να νιώθουμε ότι δεν μας αξίζουν αυτά που έχουμε. Σαν να παίζουμε έναν ρόλο αντί να ζούμε αυθεντικά.

Προβλήματα ψυχικής υγείας

Άγχος, συνεχής αίσθηση εξάντλησης ή κατάθλιψης είναι πιθανές συνέπειες από την χρόνια πίεση και την απουσία γνήσιας αποδοχής.

Τρόποι αντιμετώπισης

Δεν είναι εύκολο να ξεπεράσουμε αυτό το σύνδρομο, αλλά είναι εφικτό. Τι μπορούμε να κάνουμε;

Ψυχοθεραπεία

Η ψυχοθεραπεία μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε την παιδική μας εμπειρία και να επαναπροσδιορίσουμε τον τρόπο που δημιουργούμε σχέσεις σήμερα.

Δημιουργία ενός κύκλου υποστήριξης

Μπορούμε να στραφούμε σε ανθρώπους που εμπιστευόμαστε και να συζητήσουμε τις εμπειρίες μας. Μπορεί να βρούμε περισσότερη υποστήριξη από ό,τι περιμέναμε.

Εντοπισμός των συναισθηματικών μας ερεθισμάτων

Τι μας αναστατώνει; Ποια γεγονότα μας αποσυντονίζουν; Αναγνωρίζοντας τα συναισθήματά μας, αρχίζουμε να αποκαθιστούμε τη σύνδεση με τον εαυτό μας.

Ασκήσεις ενσυνειδητότητας

Είτε με το να καταγράφουμε αυτά που νιώθουμε σε ένα ημερολόγιο, είτε με διαλογισμό ή μια απλή βόλτα, το να εστιάζουμε στο παρόν βοηθά στην ηρεμία και τη φροντίδα του παιδιού μέσα μας.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Δράμα: "Η μεγαλύτερη προκήρυξη παθολόγων σε περιφερειακό νοσοκομείο"
Ο Όμιλος ΒΙΑΝΕΞ ολοκλήρωσε το πρώτο Business Day σε συνεργασία με τη Randstad
Σόφη Δημητρίου: Η Ελληνίδα ακτιβίστρια για τη Long CoViD στο Βερολίνο