του Απόστολου Λακασά


Κερδοσκοπούν με τα παλιά τους brand name οι φαρμακευτικές εταιρείες καθώς λείπουν τα ηχηρά νέα σκευάσματα που θα τονώσουν τις πωλήσεις.

Μάννα εξ ουρανού η γρίπη των χοίρων, αφού υπολογίζεται ότι στα ταμεία των επιχειρήσεων που ετοιμάζουν το εμβόλιο θα εισρεύσουν περίπου 10 δισ. δολάρια.

Έρευνες σε μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες θα ξεκινήσει το επόμενο διάστημα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθώς υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις για πρακτική αθέμιτου ανταγωνισμού λόγω της ελεύθερης κυκλοφορίας θεραπευτικών ουσιών. Με τη μέθοδο αυτή οι εταιρείες αυξάνουν τα κέρδη τους, τη στιγμή που δεν υπάρχουν νέα ισχυρά σκευάσματα να λανσάρουν στην αγορά, όμως υπολογίζεται ότι επιβαρύνουν κατά 20% τουλάχιστον τα συστήματα υγείας.

Έπειτα από ελέγχους της αρμόδιας Επιτρόπου Ανταγωνισμού της Ε.Ε. αποδείχτηκε ότι πολλές εταιρείες καθυστερούν την ελεύθερη διακίνηση θεραπευτικών ουσιών (τα λεγόμενα γενόσημα σκευάσματα) όταν λήξουν τα αποκλειστικά δικαιώματα που κατέχουν.

'Έχουμε υπόψη μας μερικές υποθέσεις', δηλώνει η αρμόδια, η Ολλανδή επίτροπος κ. Νέλι Κρους, και από πολλούς θεωρείται βέβαιο ότι οι ενδείξεις για ένα είδος αθέμιτου ανταγωνισμού θα επιβεβαιωθούν.
Άλλωστε, η κινητοποίηση της κ.

Κρους ξεκίνησε ύστερα από επιθεωρήσεις των στελεχών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε πολλά εργαστήρια ισχυρών ευρωπαϊκών φαρμακοβιομηχανιών όπως οι βρετανικές AstraZeneca και GlaxoSmithKline, η γαλλική Sanofi-Aventis αλλά και οι αμερικανικές Pfizer και Merk.



Η έρευνα εστίασε σε φάρμακα για τα οποία είχε χαθεί το δικαίωμα αποκλειστικής εκμετάλλευσης, δηλαδή η πατέντα, την περίοδο 2000 - 2007. Από την έρευνα προέκυψε ότι μετά τη λήξη της πατέντας πέρασαν τουλάχιστον επτά μήνες για να δοθεί η φαρμακευτική ουσία σε ευρεία κυκλοφορία με χαμηλότερη τιμή από εταιρείες διαφορετικές από εκείνη που διέθετε πριν τα αποκλειστικά δικαιώματα.

Ως τώρα πάντως δεν έχει καταδικαστεί κάποια ισχυρή επιχείρηση για τη σχετική πρακτική, παρά μόνο το 2005 η AstraZeneca για παρεμπόδιση της κυκλοφορίας του Losec από φθηνότερες ανταγωνίστριές της.

Επιβαρύνονται τα συστήματα υγείας

Η πρακτική των εταιρειών σχετικά με τα γενόσημα σκευάσματα εύλογα ενισχύει τα έσοδά τους και αντίστροφα επιβαρύνει τα συστήματα υγείας, καθώς στερεί τη δυνατότητα για φάρμακα σε χαμηλότερες τιμές.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η μέση εξοικονόμηση στις αγορές όπου κυκλοφορούν γενόσημα είναι της τάξης του 20% για τον πρώτο χρόνο κυκλοφορίας τους, ενώ έπειτα από δύο έτη αυτή φτάνει στο 25% - 40% ανάλογα με τη διάδοση των φαρμάκων.

Ενδεικτική περίπτωση στρέβλωσης (που δείχνει και το μέγεθος των συμφερόντων των εταιρειών) είναι η βρετανική αγορά, στην οποία ενώ τα γενόσημα αποτελούν το 64% των φαρμάκων που χορηγούνται αντιστοιχούν μόνο στο 29% των δαπανών.

Η πρακτική των επιχειρήσεων αποδίδεται σε δύο λόγους: Κατά πρώτον, τα γενόσημα είναι ιδιαίτερα δημοφιλή, γι’ αυτό άλλωστε και η μεγάλη ζήτησή τους σε χαμηλότερες τιμές. Έτσι, οι εταιρείες επιδιώκουν να διατηρήσουν τα αποκλειστικά τους δικαιώματα.

Δεν θα συνέβαινε αυτό, τουλάχιστον με μεγάλη ένταση, εάν οι εταιρείες είχαν νέα σκευάσματα να προτείνουν.

Ουσιαστικά, η ερευνητική λειψυδρία οδηγεί τις επιχειρήσεις στο να παρατείνουν τα δικαιώματα ευρεσιτεχνίας.

Ευρύτερα, η απώλεια της πατέντας του πρωτότυπου φαρμάκου δημιουργεί νέες προκλήσεις, αφού τα φάρμακα των εταιρειών δεν προσφέρουν αρκετό νέο χρήμα ικανό ώστε να διατηρηθούν οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης.

Έτσι, πιστεύεται πως οι επιχειρήσεις θα οδηγηθούν σε νέα διαδικασία συγκεντρωτισμού.

Τροχοπέδη στην ανάκαμψη η νέα γρίπη

Αλλάζουν εκ νέου τα δεδομένα για τη διεθνή οικονομία ως προς τις επιπτώσεις της γρίπης των χοίρων. Η εξάπλωση του προβλήματος το τελευταίο διάστημα ενισχύει την εκτίμηση ότι θα φρενάρει η ανάκαμψη της διεθνούς οικονομίας, ενώ κατά το χειρότερο σενάριο η οικονομία παγκοσμίως θα εισέλθει σε νέα φάση επιβράδυνσης και αποπληθωριστικών πιέσεων λόγω της πτώσης στη ζήτηση.

Προς το παρόν όλοι δηλώνουν ότι η εικόνα θα αποτυπωθεί το φθινόπωρο, όταν θα φανούν η οξύτητα και ο βαθμός εξάπλωσης της νέας γρίπης. Στοίχημα είναι η διατήρηση της ψυχραιμίας των πολιτών.
Ειδικότερα, το τελευταίο διάστημα ενισχύονται οι αναφορές ότι η οικονομική ανάκαμψη που τοποθετείται από το δ΄ τρίμηνο του 2009 να καθυστερήσει ιδιαίτερα λόγω της γρίπης.

Τα πρώτα στοιχεία για το πλήγμα που θα επιφέρει στη διεθνή οικονομία η γρίπη είχαν καταγραφεί στα μέσα Απριλίου. Μεσολάβησε ένα δίμηνο κατά το οποίο αυτή δεν επεκτάθηκε ιδιαίτερα, ενώ και η χρηματιστηριακή άνοδος ενίσχυσε την αισιοδοξία.

Τώρα όμως αποδυναμώνονται οι αισιόδοξες προβλέψεις λόγω της όξυνσης του προβλήματος.

Στην περίπτωση που εκδηλωθεί μία ήπια πανδημία γρίπης, το μέχρι τώρα σενάριο κάνει λόγο για πλήγμα στο παγκόσμιο ΑΕΠ σε ποσοστό 0,8%, δηλαδή κατά 330 δισ. δολάρια, όπως ανέφερε έκθεση της Moody’ s.

Σύμφωνα με το χειρότερο ενδεχόμενο, που έχει αποτυπώσει η Παγκόσμια Τράπεζα σε συνεργασία με την Ernst & Young, μία πανδημία θα μπορούσε να κοστίσει περίπου 3 τρισ. δολάρια, δηλαδή κατάρρευση του παγκόσμιου ΑΕΠ κατά 5%.

Ο κίνδυνος της πανδημίας θα προκαλέσει ισχυρό πλήγμα στο διασυνοριακό εμπόριο, το οποίο έχει ήδη επιβραδυνθεί εξαιτίας της χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης. Επίσης, θεωρείται ότι θα πληγούν ιδιαίτερα οι οικονομίες που λόγω της θέσης τους είναι διαμετακομιστικά κέντρα.

Είναι ενδεικτικό ότι στην Ευρώπη τον μεγαλύτερο κίνδυνο τον αντιμετωπίζει η Βρετανία, η οποία έχει έως τώρα και τα περισσότερα κρούσματα γρίπης. Οι επιπτώσεις στις εθνικές οικονομίες θα εξαρτηθούν και από τον βαθμό και την οξύτητα της ασθένειας.

Το βέβαιο είναι ότι η απώλεια ψυχραιμίας θα επιβαρύνει την κατάσταση, γενικεύοντας τις επιπτώσεις που ήδη υφίστανται συγκεκριμένοι κλάδοι.

Ειδικότερα, οι αερομεταφορές και ο τουρισμός θα είναι οι μεγάλοι άμεσα χαμένοι της νέας επιδημίας, καθώς θα περιοριστούν οι μετακινήσεις λόγω του φόβου των καταναλωτών, παρότι προς το παρόν τα ποσοστά θνησιμότητας είναι χαμηλά.

Με βάση τις απαισιόδοξες προβλέψεις στελεχών της αεροπορικής βιομηχανίας, το πλήγμα θα αποτιμηθεί περίπου στα 8,5 δισ. δολάρια. Το αισιόδοξο σενάριο κατεβάζει τον αριθμό στα 4,7 δισ. δολάρια.

Στον αντίποδα, δεδομένος είναι ο πυρετός κερδών για τις φαρμακευτικές εταιρείες, που στις αρχές του χρόνου παρουσίαζαν ιδιαίτερα χαμηλές επιδόσεις και έκαναν λόγο για δυσοίωνο μέλλον.

Ήδη, με βάση τα αιτήματα από κυβερνήσεις, οι πωλήσεις των φαρμάκων που καταπολεμούν τη γρίπη εκτοξεύτηκαν έως και 400% και μαίνεται ο πόλεμος κυρίως ανάμεσα στην GlaxoSmithKline και στη Roche για το αντιγριπικό που είναι αποτελεσματικότερο στις μεταλλάξεις του ιού.

Ταυτόχρονα, πάνω από 20 εταιρείες προετοιμάζουν εμβόλια διεκδικώντας μερίδιο στη μεγάλη πίτα των κερδών, που υπολογίζεται στα 10 δισ. δολάρια.

* Αναδημοσίευση από το 593ο φύλλο της εβδομαδιαίας εφημερίδας 'ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ', 31 Ιουλίου – 4 Αυγούστου 2009.

Πηγές:
euro2day.gr

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Μ. Κουκουράκης: Έρχονται ριζικές αλλαγές στην αντιμετώπιση του καρκίνου
Ζεαξανθίνη: Όσα πρέπει να ξέρουμε για το αντιοξειδωτικό των ματιών
Ξεκινά σε λίγες ημέρες το 14ο Συνέδριο Φαρμακευτικού Management