Βρίσκεστε συχνά αντιμέτωποι με το άγχος, το στρες ή την κατάθλιψη; Ίσως υποφέρετε από σωματικά συμπτώματα, όπως πεπτικά προβλήματα ή διάφορους πόνους; Ή ίσως να νιώθετε "κολλημένοι" και να μην μπορείτε να προχωρήσετε σε συγκεκριμένους τομείς της ζωής σας; Ή να ντρέπεστε να εκφραστείτε για να δείξετε ότι μπορείτε να ξεχωρίσετε.

Εάν κάποιο από τα παραπάνω ισχύει εσάς, υπάρχει πιθανότητα να είναι το αποτέλεσμα μιας προηγούμενης τραυματικής εμπειρίας με την οποία δεν έχετε ακόμη έρθει αντιμέτωποι.

Το netdoctor μίλησε με την Antonia Harman, ψυχοθεραπεύτρια, ώστε να διερευνηθεί τι συνιστά ο όρος τραύμα, καθώς και πώς μπορείτε να το θεραπεύσετε και να προχωρήσετε:

Τι είναι η τραυματική εμπειρία;

Οι περισσότεροι από εμάς θα μπορούσαμε να κατηγοριοποιήσουμε ορισμένες εμπειρίες ως τραυματικές, όπως την κακοποίηση, το πένθος ή κάποιο απειλητικό για τη ζωή συμβάν. Ωστόσο, το τραύμα δεν αναγνωρίζεται πάντα τόσο εύκολα. Στην πραγματικότητα, ένα τραυματικό συμβάν είναι οτιδήποτε προκαλεί βλάβη - ψυχική, σωματική ή συναισθηματική. Ένα περιστατικό το οποίο ένα άτομο μπορεί να ξεπεράσει θα μπορούσε να προκαλέσει πόνο και τραύμα σε ένα άλλο, πράγμα που σημαίνει ότι το τραύμα είναι πραγματικά κάτι προσωπικό.

"Το τραύμα μπορεί να είναι οτιδήποτε σε αναστατώνει βαθιά, πράγμα που σημαίνει ότι δεν μπορείς να το αφήσεις πίσω σου", εξηγεί η Harman.

Τραύμα στην παιδική ηλικία

Ενώ η τραυματική εμπειρία μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε φάση της ζωής σας, το τραύμα που προκαλείται από την παιδική ηλικία μπορεί να είναι ιδιαίτερα ενοχλητικό ή δύσκολο να εντοπιστεί.

"Οι παιδικές εμπειρίες αποτελούν το κεφαλόσκαλο για τη μελλοντική σας αντίληψη του κόσμου", εξηγεί ο Harman. "Διαμορφώνουν την προσωπικότητά μας και πώς βλέπουμε τον κόσμο. Στην παιδική ηλικία, μπορεί επίσης να επηρεαστούμε από καταστάσεις που δεν έχουν καμία σχέση με εμάς, για παράδειγμα, αν οι γονείς μας τσακώνονται".

"Οι τραυματικές εμπειρίες μπορεί να συμβούν σε οποιοδήποτε φάση της ζωής μας", λέει. "Για παράδειγμα, αν κάποιος κοντινός μας πεθάνει, είναι πιθανό να επηρεαστούμε ανεξάρτητα από το πόσο χρονών είμαστε. Ακόμη και ο τσακωμός σε μια σχέση ή ένα πρόβλημα στη δουλειά μπορεί να μας επηρεάσει. Το τραύμα μπορεί να έρθει σε πολλές μορφές".

Τραύμα και ψυχική υγεία

"Οποιαδήποτε αρνητική σκέψη περιτριγυρίζει το μυαλό σας, είναι κακή για την ψυχική σου υγεία", λέει η Harman. "Με αυτόν τον τρόπο, το παρελθόν μπορεί να κατέχει το παρόν, και να σας κάνει να παρερμηνεύετε τα γεγονότα".

Και η Harman λέει ότι πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να επηρεάζονται από εμπειρίες του  παρελθόντος τους, ακόμη και αν δεν το συνειδητοποιούν.

"Πολλοί ζουν στη σκιά του παρελθόντος", λέει. "Ένα βασικό παράδειγμα αυτού, το οποίο μπορεί να έχετε βιώσει, σας λέγανε για παράδειγμα ότι ήσασταν ατάλαντος σε κάτι στο σχολείο - ας πούμε ότι στο τραγούδι. Ίσως ήταν κάτι που λαχταρούσατε να κάνετε, αλλά δεν το κάνατε ποτέ, λόγω αυτού του σχολίου. Σας εμποδίζει να ζήσετε πλήρως.

Τραύμα και σωματική υγεία

Ενώ πολλοί από εμάς κατανοούν τη βλάβη που μπορεί να κάνει το τραύμα στην ψυχική μας υγεία, αυτό που είναι δύσκολο να κατανοήσουμε είναι πώς μπορεί να μας επηρεάσει σωματικά.

"Ας μιλήσουμε για επιστήμη", λέει ο Harman. "Έχουμε το συμπαθητικό και το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα. Το συμπαθητικό νευρικό σύστημα ξεκινά όταν είμαστε αγχωμένοι, ενώ το παρασυμπαθητικό όταν είμαστε χαλαροί. Τώρα, το συμπαθητικό έχει σχεδιαστεί για να αντιμετωπίζουμε επικίνδυνες καταστάσεις.  Κατάσταση πάλης-φυγής: η αδρεναλίνη περνά μέσα από τις φλέβες μας, το αίμα κινείται στον κορμό μας, από εκεί που βρίσκονται τα όργανα μας και ο εγκέφαλός μας, πάει στα χέρια και τα πόδια μας, ώστε να πολεμήσουμε ή να ξεφύγουμε από τον κίνδυνο. Μόλις δραπετεύσουμε, θα πρέπει να επιστρέψουμε στην παρασυμπαθητική κατάσταση. Αυτό το σάντουιτς που είχατε για μεσημεριανό γεύμα μπορείτε τελικά να το χωνέψετε! Το συμπαθητικό νευρικό σύστημα εξαντλεί εσωτερικούς πόρους, δεν τρέφεται. Η μόνη προτεραιότητά του είναι να σας βγάλει από τον κίνδυνο.

Τραύμα και δημιουργικότητα

Δυστυχώς, το τραύμα μπορεί να υπαγορεύσει την πορεία της ζωής σας, οδηγώντας σας σε μια κατεύθυνση που η λογική πλευρά του εγκέφαλου σας θεωρεί "ασφαλή", ακόμα κι αν αυτό δεν ήταν ποτέ το όνειρό σας.

"Μπορεί να θέλατε πάντα να ζωγραφίζετε, αλλά σας είπαν ότι δεν τα καταφέρνετε", λέει η Harman. "Μπορεί να μισείτε τη δουλειά σας, αλλά παίξατε εκ του ασφαλούς και τώρα νομίζετε ότι είναι πολύ αργά ή πολύ δύσκολο να αλλάξετε. Θυμάμαι τον πατέρα του Jim Carrey, ο οποίος ήθελε να γίνει κωμικός, αλλά έκανε την ασφαλή επιλογή. Τότε απολύθηκε και η οικογένεια κατέληξε άπορη. Η ασφαλής επιλογή δεν αποτελεί εγγύηση. Κάντε ό, τι σας ικανοποιεί, ακόμα κι αν είναι δύσκολο".

Πώς θα προχωρήσετε

Η σκέψη του ζητήματος που σας ενοχλεί είναι μια πολύ χρήσιμη τεχνική", λέει η Harman. "Προσπαθήστε να μην σκέφτεστε πάρα πολύ την οργή ή τον πόνο. Μάλλον, προσπαθήστε να το δείτε σαν τρίτος. Στη συνέχεια, αποδεχτείτε ό,τι μπορείτε να αποδεχτείτε".

Ζήστε τη στιγμή

"Η άσκηση είναι πάντα εξαιρετική για την ψυχική σας υγεία", λέει η Harman. "Όπως και η καλή διατροφή, οπότε αποφύγετε την υπερβολική ποσότητα επεξεργασμένων τροφίμων και ζάχαρης. Κάντε βόλτες στο πάρκο. Ο διαλογισμός, ο χρόνος για τον εαυτό σας, ένα βιβλίο και ακόμη και ένα ζεστό μπάνιο μπορούν όλα να κάνουν θαύματα".

Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι η συγχώρεση δεν είναι ίδια με την έγκριση. Μπορείτε να συγχωρήσετε αυτό που σας συνέβη στο παρελθόν, χωρίς να το εγκρίνετε σαν πράξη.

"Νομίζω ότι είναι δυνατόν για όλους να προχωρήσουν και να ανακτήσουν τη δύναμή τους", λέει η Harman. "Ο καλύτερος τρόπος για να γίνει αυτό είναι μέσω της συγχώρεσης. Όχι επειδή το άτομο που σας έβλαψε ζήτησε συγγνώμη ή επειδή έχει δίκιο, αλλά για τη δική σας ψυχική υγεία και ευτυχία.

Νομίζω ότι ο Βούδας το είπε καλύτερα: "Αν κρατάς μέσα σου τον θυμό είναι σαν να πίνεις δηλητήριο και να περιμένεις το άλλο άτομο να πεθάνει". Νομίζω ότι αυτό θα μπορούσε να ειπωθεί για οποιοδήποτε τραύμα. Το άτομο που "έκανε το αδίκημα" μπορεί να μην το γνωρίζετε ή να σας ενδιαφέρει. Με το να θυμώνετε ή να αναστατώνεστε απλώς δηλητηριάζετε τον εαυτό σας. Η συγχώρεση είναι το αντίδοτο.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
GSK: Μήνυση κατά Pfizer-BioNTech για τις πατέντες των εμβολίων mRNA
Το Τai chi βελτιώνει την ποιότητα ύπνου ασθενών με προχωρημένο καρκίνο πνεύμονα [μελέτη]
Πώς θα αυξήσουμε την αντοχή μας