ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τον κ. Υπουργό Υγείας

 

Θέμα: «Δικαστικές διώξεις εφημερευόντων ψυχιάτρων δημοσίων νοσοκομείων – Αναγκαιότητα προστασίας της ιατρικής κρίσης και αναμόρφωσης του πλαισίου ακούσιων νοσηλειών»

 

Το τελευταίο διάστημα έχει προκληθεί πρωτοφανής αναστάτωση στον χώρο της δημόσιας ψυχικής υγείας, έπειτα από το αίτημα του Πρωτοδικείου Αθηνών για γνωστοποίηση των στοιχείων όλων των ψυχιάτρων που εφημέρευσαν από 01/02/2024 στις ψυχιατρικές κλινικές της Αττικής. Το αίτημα αυτό στηρίζεται σε μηνυτήρια αναφορά, η οποία αποδίδει στους γιατρούς τα αδικήματα της «παράβασης καθήκοντος κατ’ εξακολούθηση» και της «έκθεσης κατά συρροή».

Με τον τρόπο αυτό, εκατοντάδες ψυχίατροι κινδυνεύουν να καταστούν κατηγορούμενοι για ζητήματα που άπτονται της επιστημονικής τους κρίσης και των καταγεγραμμένων προβλημάτων του δημόσιου συστήματος ψυχικής υγείας. Καθώς η υποστελέχωση, η έλλειψη κλινών, ο αυξημένος όγκος περιστατικών ακούσιας εξέτασης και νοσηλείας, καθώς και οι εφημερίες που λειτουργούν στα όρια των δυνατοτήτων τους, συνθέτουν ένα περιβάλλον όπου οι γιατροί καλούνται να ανταποκριθούν υπό συνθήκες έντονης πίεσης και αντικειμενικών περιορισμών. Στο πλαίσιο αυτό, σειρά επιστημονικών και θεσμικών φορέων, μεταξύ των οποίων η Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία (ΕΨΕ), η Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδας (ΟΕΝΓΕ) και επαγγελματίες ψυχικής υγείας, κάνουν λόγο για ευθεία «ποινικοποίηση της άσκησης της ψυχιατρικής», τονίζοντας ότι οι σημερινές διώξεις αποτελούν σύμπτωμα μιας βαθιάς δυσλειτουργίας του συστήματος και όχι λύση στα προβλήματά του.

Κρίσιμη παράμετρος που συνέβαλε στη διαμόρφωση του προβλήματος αποτελεί η εγκύκλιος του Υπουργείου Υγείας (Γ3α/Γ.Π.οικ.6388/01.02.2024) που προβλέπει την άμεση αποδέσμευση των αστυνομικών συνοδών μετά την παραλαβή ατόμων που μεταφέρονται με εισαγγελική εντολή για ψυχιατρική εξέταση. Με την εν λόγω εγκύκλιο μετατίθεται ουσιαστικά το σύνολο της ευθύνης ασφαλούς διαχείρισης στους εφημερεύοντες γιατρούς και στο ελλιπές νοσηλευτικό προσωπικό, χωρίς ωστόσο υποστηρικτικές δομές, χωρίς εξειδικευμένα μέσα μεταφοράς και χωρίς την αναγκαία ενίσχυση των υπηρεσιών.

Συγκεκριμένα, μέχρι τη θεσμοθέτηση και επαρκή στελέχωση μιας κατάλληλης ειδικής υπηρεσίας μεταφοράς με εκπαιδευμένο προσωπικό και σαφές νομικό πλαίσιο, η Ελληνική Αστυνομία παραμένει εκ των πραγμάτων η μόνη αρμόδια αρχή για τη μεταφορά και ασφαλή συνοδεία των ατόμων προς ακούσια εξέταση. Είναι συνεπώς κρίσιμο η αποδέσμευση των αστυνομικών συνοδών –ή όποιου φορέα αναλάβει στο μέλλον την αρμοδιότητα αυτή– να μην πραγματοποιείται με την άφιξη στο ΤΕΠ, αλλά μόνο αφού ολοκληρωθεί η ιατρική διαδικασία και πραγματοποιηθεί η εισαγωγή του ασθενούς στο αρμόδιο τμήμα.

 

Επειδή η ψυχική υγεία αποτελεί δημόσιο, καθολικό αγαθό και η Πολιτεία οφείλει να προστατεύει τόσο τα δικαιώματα των ασθενών όσο και την επιστημονική ανεξαρτησία των επαγγελματιών υγείας. Η μετακύλιση ευθυνών και η εγκαθίδρυση κλίματος φόβου όχι μόνο δεν λύνει τα προβλήματα, αλλά τα οξύνει, αποθαρρύνοντας νέους γιατρούς και υπονομεύοντας τις ήδη πιεσμένες ψυχιατρικές υπηρεσίες.

Επειδή η προανακριτική διαδικασία εις βάρος γιατρών που υπηρετούν σε συνθήκες υποστελέχωσης και εξουθένωσης αποτελεί επικίνδυνο προηγούμενο.

Επειδή η ψυχική υγεία δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως αστυνομικό ζήτημα ούτε οι γιατροί ως υπαίτιοι για τις ελλείψεις της Πολιτείας.

Επειδή το υφιστάμενο πλαίσιο ακούσιων εισαγωγών και η προαναφερθείσα εγκύκλιος έχουν προκαλέσει σοβαρές αντιδράσεις από όλους τους φορείς ψυχικής υγείας.

 

Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:

1.Ποια άμεσα και συγκεκριμένα μέτρα θα λάβει ώστε να προστατευθούν οι εφημερεύοντες ψυχίατροι από την πρωτοφανή αυτή δικαστική στοχοποίηση και την ποινικοποίηση της επιστημονικής τους κρίσης;
2.Προτίθεται να ανακαλέσει ή να τροποποιήσει την εγκύκλιο Γ3α/Γ.Π.οικ.6388/01.02.2024, η οποία έχει δημιουργήσει σοβαρές δυσλειτουργίες και έχει συμβάλει στην παρούσα κρίση;
3.Σε ποιες πρωτοβουλίες θα προβεί ώστε να αναμορφωθεί το θεσμικό πλαίσιο των ακούσιων εξετάσεων και νοσηλειών, με συμμετοχή όλων των αρμόδιων επιστημονικών και επαγγελματικών φορέων και στόχο την προστασία των δικαιωμάτων ασθενών και επαγγελματιών;
4.Τι σχεδιάζει για την ουσιαστική ενίσχυση των ψυχιατρικών δομών της Αττικής και της χώρας συνολικά, όσον αφορά στην αύξηση διαθέσιμων κλινών, τη στελέχωση με μόνιμο και επαρκές προσωπικό, τη δημιουργία και λειτουργία ειδικών κινητών μονάδων ψυχικής υγείας για ακούσιες μεταφορές, τη βελτίωση των συνθηκών εφημέρευσης και ασφάλειας προσωπικού και ασθενών;
5.Προτίθεται το Υπουργείο να προχωρήσει στη θεσμοθέτηση και επαρκή στελέχωση μιας ειδικής υπηρεσίας μεταφοράς ατόμων προς ακούσια εξέταση, με εξειδικευμένο και κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό; Ποιο είναι το σχετικό χρονοδιάγραμμα για την ίδρυση και πλήρη λειτουργία της;
6.Προτίθεται το Υπουργείο να τροποποιήσει άμεσα τις διαδικασίες συνοδείας ατόμων προς ακούσια εξέταση, ώστε η αποδέσμευση των αστυνομικών συνοδών –ή του αρμόδιου φορέα στο μέλλον– να γίνεται μόνο μετά την ολοκλήρωση της ιατρικής αξιολόγησης και την ασφαλή εισαγωγή του ασθενούς;
7.Έχει αξιολογήσει τις συνέπειες των δικαστικών διαδικασιών στη στελέχωση, στην ψυχολογική επιβάρυνση του προσωπικού, αλλά και στον κίνδυνο αποχώρησης νέων γιατρών από την ειδικότητα;

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Οι "αόρατοι" άστεγοι της γιορτινής Θεσσαλονίκης [εικόνες]
Η LAMDA Development και ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών ανακοινώνουν τη στρατηγική τους συνεργασία
Ιδιαίτερα μαθήματα για μαθησιακές δυσκολίες: Πότε χρειάζονται και πώς βοηθούν ουσιαστικά