Της Άννας Παπαδομαρκάκη

Με συναίνεση και από κοινού προσπάθειες, επιχειρείται με την συμβολή του ΠΟΥ, η αναδιάρθρωση του συστήματος υγείας της χώρας, με στόχο εν μέσω οικονομικής κρίσης να μπορεί να παρέχεται σε ολόκληρο τον πληθυσμό περίθαλψη, έστω κι αν κάποιοι βρίσκονται σε ένα ευάλωτο στάδιο της ζωής τους.

Ένα τουλάχιστον διετές πρόγραμμα ξεκινά με στόχο την αναμόρφωση της υγείας στη χώρα, ώστε να δομηθεί πρωτοβάθμια περίθαλψη και πρόληψη, οι δύο πυλώνες του συστήματος που δεν υπάρχουν ούτε υπήρχαν ποτέ στη χώρα, είναι όμως οι δύο τομείς που παρέχουν τις μεγαλύτερες εξοικονομήσεις στα συστήματα υγείας.

Τα παραπάνω επισημαίνει ο δρ. Άγις Τσουρός, διευθυντής του τμήματος Πολιτικής και Διακυβέρνησης για την Υγεία, του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), σε συνέντευξή του στο Iatronet.

Στόχος του προγράμματος είναι να προληφθούν φαινόμενα, καθώς η υγεία των πληθυσμών δοκιμάζεται σημαντικά σε περιόδους οικονομικής κρίσης και το θέμα έχει ήδη μελετηθεί από τον ΠΟΥ όχι μόνο για τη χώρα μας, αλλά και για την Ιταλία, Ισπανία και Ιρλανδία.
Η συνέντευξη έχει ως εξής:

Πώς βλέπετε τη δημόσια υγεία στην Ελλάδα της κρίσης; Έχουν ‘φθάσει’ στον ΠΟΥ τα μηνύματα για τους περιορισμούς πρόσβασης των ανασφάλιστων στο σύστημα υγείας;

Ναι, σίγουρα, ήδη υπάρχει μια πολύ στενή συνεργασία αυτή τη στιγμή μεταξύ του ΠΟΥ και της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας και της Ελλάδας γενικά, και όλα αυτά τα θέματα είναι και γνωστά, αλλά και συζητούνται μέσα σε ένα πλαίσιο δραστηριοποίησης, για να υπάρξουν λύσεις μέσω τεχνογνωσίας και υποστήριξης, στη βάση της συμφωνίας Health in Action που έχει ήδη γίνει.

Υπάρχουν προτάσεις από πλευράς του ΠΟΥ για αντιμετώπιση του προβλήματος θεσμικά ή ενδεχομένως και αποφασιστικά;

Ο ΠΟΥ δεν έχει ούτε δυνατότητα, ούτε διάθεση επιβολής. Το όλο πλαίσιο συνεργασίας με τον ΠΟΥ είναι ότι εμείς φέρνουμε τεχνογνωσία, υποστήριξη γενικότερη, και το μυστικό σε όλο αυτό, είναι να υπάρξει συμμετοχή και συναίνεση. Ποτέ δεν αποδίδουν οι οποιεσδήποτε συστάσεις, αν δεν υπάρξει συνεργασία και συναίνεση με τους τοπικούς εταίρους.

Αυτή τη στιγμή έχουμε μελετήσει το πρόβλημα των οικονομικών κρίσεων στην Ευρώπη, ξέρουμε ότι υπάρχουν μεγάλες επιπτώσεις στην υγεία των πληθυσμών, είτε μιλάμε για Ισπανία, Ιταλία, Ιρλανδία, Ελλάδα ή οποιαδήποτε άλλη χώρα, υπάρχουν συγκεκριμένες παρεμβάσεις και μεταρρυθμίσεις που μπορούν να εξασφαλίσουν μια καλύτερη υγεία, περισσότερη προστασία στους ευάλωτους, μεγαλύτερη βιωσιμότητα στο σύστημα, καλύτερες επιλογές για αποδοτικότητα κοκ. Τις φέρνουμε στο τραπέζι, δουλεύουμε μαζί. Δεν ερχόμαστε για μια εβδομάδα, αλλά υπάρχει ένα πλαίσιο συνεργασίας που θα μας δώσει τη δυνατότητα να εφαρμοστούν αυτές οι προτάσεις.

Το πρόγραμμα Health in action, καταρτίζεται σε συνεργασία με την Task Force και τον ΠΟΥ. Ποιος είναι ο ρόλος του ΠΟΥ και πόσα χρόνια προγραμματίζεται να διαρκέσει;

Ο χρόνος είναι περί τους 20 μήνες η πρώτη φάση, αλλά μπορεί να υπάρξει και επέκταση. Πάντως υπάρχουν 9-10 πυλώνες-προτεραιότητες, όπου ο ρόλος του Οργανισμού είναι συμβουλευτικός, παρέχοντας τεχνογνωσία στην αντιμετώπιση θεμάτων. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα έχει ως προτεραιότητες τη δημόσια υγεία, την πρωτοβάθμια υγεία, τα θεραπευτικά πρωτόκολλα, την ηλεκτρονική υγεία, τη διοίκηση των νοσοκομείων, τον ΕΟΠΥΥ, το ανθρώπινο δυναμικό του ΕΣΥ, την τιμολόγηση των φαρμάκων, τον ιατρικό τουρισμό κλπ.

Αυτή την ώρα το ΕΣΥ υφίσταται μια πρωτοφανή ζήτηση υπηρεσιών, με αποτέλεσμα να παρουσιάζονται σημαντικές δυσκολίες κάλυψης ακόμη και του πληθυσμού που παραμένει ασφαλισμένος. Ποια είναι τα πρώτα προβλήματα που εμφανίζονται σύμφωνα με τη γνώση του ΠΟΥ, πώς επιδρά η αδυναμία πρόσβασης στο γενικό πληθυσμό;

Η έλλειψη προσβασιμότητας στις υπηρεσίες υγείας που έχει σαν αποτέλεσμα και την περαιτέρω επιβάρυνση των ατόμων και της οικογένειάς τους οικονομικά (διότι μπορούν να καταφύγουν και κάπου αλλού) δημιουργεί ανάγκες πρόσβασης σε δομές κοινωνικής προστασίας, ώστε να έχει τις υπηρεσίες που χρειάζεται όταν τις χρειάζεται. Χρειάζεται επίσης και η πρόληψη, με την οποία στην Ελλάδα έχουμε μεγάλο πρόβλημα. Όμως ακόμη κι αν ξεχάσουμε την κρίση, με τη γήρανση του πληθυσμού που συνεπάγεται αναπόφευκτη πολυνοσηρότητα, οδηγεί σε κατάρρευση των συστημάτων υγείας, ακόμη και χωρίς οικονομική κρίση.

Οι ασθένειες αυτές, η θεραπεία και η αντιμετώπιση των χρονίων παθήσεων είναι πανάκριβες, με αποτέλεσμα τα προβλήματα αυτά, να τα αντιμετωπίζουν ακόμη και οι χώρες που δεν βρίσκονται σε οικονομική κρίση. Και η αιτία είναι ότι η γήρανση είναι μια από τις μεγάλες επιτυχίες της εποχής μας, γιατί ζούμε περισσότερα χρόνια, όμως αν δεν φροντίσουμε να ζούμε υγιείς αυτά τα χρόνια, τότε το σύστημα υγείας καταρρέει. Επί δεκαετίες λέγαμε ‘ο ήλιος και το λάδι μας, μας δίνουν μακροβιότητα’, όμως τώρα πια, οι δείκτες μας δεν πάνε καλά και με το δημογραφικό, το βρίσκουμε μπροστά μας. Και υπάρχει και το πρόβλημα της ανεργίας των νέων, που μελέτη του ΠΟΥ προαναγγέλλει σοβαρότατο πρόβλημα δημόσιας υγείας, καθώς η ανεργία των νέων επιδρά στην ψυχική τους υγεία, στην οικογένειά τους και έτσι ξεκινά ένας φαύλος κύκλος...

Πιστεύετε ότι οι περικοπές στη φαρμακευτική δαπάνη, μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες του πληθυσμού τουλάχιστον στην εξωνοσοκομειακή τους περίθαλψη; Και η χρήση των γενοσήμων είναι η λύση ή απλώς μια από τις λύσεις;

Δεν έχω ακριβή εικόνα, οπότε δεν μπορώ να μιλήσω για την πολιτική του φαρμάκου. Μπορώ όμως να σας πω, πως τα γενόσημα και η χρήση τους, είναι επίσης μια αναπόφευκτη πραγματικότητα, που εφαρμόζεται παντού. Για να σας δώσω ένα μικρό παράδειγμα, στη Δανία όπου ζω, καθώς είναι η έδρα του ΠΟΥ για την Ευρώπη, εάν ο γιατρός μου, μου συνταγογραφήσει στατίνη, το πρωτότυπο, ο Δανός φαρμακοποιός μπορεί να μου προτείνει, παρά τη συνταγή του γιατρού, να μην πληρώσω 700 κορώνες για το πρωτότυπο, αλλά το ισοδύναμό του, με 50 κορώνες, για να μην επιβαρυνθώ εγώ και το σύστημα περίθαλψης.

Έχουμε μια κουλτούρα ότι το ακριβό είναι και καλό, πήραμε το λάθος δρόμο και τώρα ερχόμαστε στο σημείο όπου τα περισσότερα δυτικά συστήματα εφαρμόζουν εδώ και πολλά χρόνια. Τις αλλαγές αυτές, έπρεπε να τις έχουμε κάνει από χρόνια. Και το ερώτημα που τίθεται, είναι αν υπάρχει τεχνογνωσία στην Ελλάδα… Και βέβαια υπάρχει. Όμως τώρα υπό πίεση, με την τεχνογνωσία του ΠΟΥ, αλλά και με συναίνεση, θα πρέπει σε λίγους μήνες να κάνουμε αυτά που έχουν κάνει οι άλλες χώρες στη διάρκεια των χρόνων.

Τα θεραπευτικά πρωτόκολλα που θα επιχειρηθούν να εφαρμοστούν εδώ, θα ορίσουν τον ακριβή τρόπο χορήγησης των φαρμακευτικών σχημάτων ώστε να επιτευχθούν οι προσδοκώμενες εξοικονομήσεις;

Δεν πρόκειται για κάτι που οι Γερμανοί ή οι άλλοι εταίροι θα μας φέρουν ‘απ΄ έξω’ και θα μας επιβάλλουν… Δεν πρόκειται να εφαρμοστεί τίποτα. αν δεν προσαρμοστεί στην ελληνική πραγματικότητα. Θα πρέπει να βρούμε λύσεις οι οποίες είναι προσαρμοσμένες στα ελληνικά δεδομένα και στην πραγματικότητα του συστήματος, με προοπτική βιωσιμότητας και σε σχέση με τον χρόνο εφαρμογής. Δεν θα λειτουργήσουν τα πράγματα, αν αυτή τη στιγμή, τυφλά, πάρουμε ορισμένα πράγματα από έξω και τα εφαρμόσουμε στη χώρα μας. Αυτό νομίζω είναι και το καλό της υπόθεσης από τη συνεργασία με τον ΠΟΥ. Ο ΠΟΥ δεν μπορεί να επιβάλλει, έτσι κι αλλιώς.

Συμβουλεύει. Αλλά η συμβουλή δεν επιβάλλεται στην Ελλάδα μέσα από ένα συνέδριο ή μια ωραία παρουσίαση, ούτε μέσα από κάποιο κείμενο που κάποιος έστειλε από την Κοπεγχάγη. Θα γίνει με μια συστηματική συνεργασία, υπάρχουν ομάδες εργασίας, από την μεριά την ελληνική, για κάθε έναν από τους πυλώνες και ελπίζω ότι τελικά θα καταφέρουμε και το σύστημα υγείας μας να ενδυναμώσουμε και πρωτοβάθμια υγεία να αποκτήσουμε που είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του συστήματος. Δηλαδή τα αυτονόητα που δεν τα κάναμε και πρέπει να τα κάνουμε τώρα, αν θέλουμε να έχουμε ένα βιώσιμο σύστημα.

 

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Mυοσκελετικές ενοχλήσεις: Ζεστό ή κρύο επίθεμα;
Ολοκληρώθηκε η εξαγορά της Gracell Biotechnologies Inc. από την AstraZeneca
Νεανικά ρευματικά νοσήματα: Αιτιολογία, νέες θεραπείες, ο ρόλος του παιδιάτρου